Maciej Łukaszuk

Kilka słów o edukacji i rozwoju artystycznym.

Edukację muzyczną rozpocząłem w wieku 7 lat. Przez wszystkie stopnie edukacji uczęszczałem równolegle do szkoły ogólnokształcącej i szkoły muzycznej. Przed podjęciem decyzji o udaniu się na studia muzyczne spędziłem rok na Wydziale Mechatroniki Politechniki Warszawskiej. Dzięki temu decyzję o wyborze drogi muzyka mogę uznać za w pełni świadomą i podjętą samodzielnie. Dalszy rozwój artystyczny to konsekwentne kontynuowanie tej drogi.

Podczas studiów w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie wiolonczeli, uczęszczałem dodatkowo do Międzywydziałowego Studium Muzyki Dawnej. Był to mój pierwszy kontakt z koncepcją historycznego wykonawstwa muzyki dawnej. Doświadczenie to ukierunkowało mój dalszy rozwój artystyczny. Po uzyskaniu tytułu zawodowego magistra sztuki w specjalności gra na wiolonczeli, ukończyłem dodatkowe studia w Akademii Muzycznej w Krakowie, uzyskując tytuł zawodowy magistra sztuki w specjalności wiolonczela barokowa.

Praca zawodowa i działalność artystyczna.

Pracę zawodową skoncentrowałem na muzyce dawnej. Przez wiele lat byłem członkiem Zespołu Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej Musicae Antiquae Collegium Varsoviense. Obecnie współpracuję z większością znaczących zespołów muzyki dawnej w Polsce, przede wszystkim z Arte dei Suonatori, Orkiestrą Fundacji Akademia Muzyki Dawnej w Szczecinie, czy zespołem Royal Baroque Ensemble.

Starając się jednak nie ograniczać do wąskiej specjalizacji i rozwijać jako muzyk i instrumentalista jak najszerzej, od początku otwarty byłem na różnorodne doświadczenia artystyczne i wciąż takich poszukuję. Dzięki temu miałem okazję pracować w różnych rodzajach zespołów kameralnych, instrumentalnych i wokalno-instrumentalnych, orkiestrach współczesnych i historycznych, jako solista, kameralista, koncertmistrz i muzyk orkiestrowy. Miałem także okazję prawykonywać muzykę współczesną, koncertować ze znakomitymi jazzmanami (m.in. z Leszkiem Możdżerem), nagrać kilka płyt z zespołem metalowym Gladius Noctis, brać udział w popularnych programach telewizyjnych występując m.in. z Justyną Steczkowską.

Praca pedagogiczna i naukowa.

Od roku 2012 rozpocząłem działalność dydaktyczną na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Jako wykładowca w Zakładzie Muzyki Dawnej prowadzę zespoły kameralne muzyki dawnej oraz zajęcia indywidualne z gry na wiolonczeli barokowej.
W chwili obecnej mam otwarty przewód doktorski. Moja praca, o temacie „Styl francuski i włoski w twórczości wiolonczelowej Josepha Bodina de Boismortiera na przykładzie Sonat z op. 26 i 50” czeka na ostatnie recenzje i obronę.

Realizacja własnych pomysłów.

Cała opisana działalność jest źródłem wielu doświadczeń, zapewnia ciągły rozwój dzięki kontaktom z inspirującymi ludźmi i podejmowaniem coraz to nowych wyzwań. Jest ona również - niestety - pewnego rodzaju blokadą uniemożliwiającą realizację własnych aspiracji artystycznych.

W sytuacji, gdy praca i projekty wokół domagają się czasu na realizację, a płaca muzyka jest wciąż niewystarczająca, aby zrobić sobie przerwę na realizację własnych planów, zachodzi potrzeba aby własne aspiracje również stały się „projektem”. Projektem, w który zainwestuje się odpowiednią ilość czasu i pieniędzy.

Projekt: francuska muzyka wiolonczelowa.

Moim pomysłem jest nagranie francuskiej muzyki wiolonczelowej.

Podczas pracy nad doktoratem odkryłem jak dużym i wciąż niezbadanym obszarem jest sonata wiolonczelowa w twórczości kompozytorów francuskich I połowy XVIII wieku. Muzyka ta jest wyjątkowej urody, pełna niepowtarzalnej gracji i elegancji.

Zakres tego projektu zależy wyłącznie od zainwestowanych środków. W pierwszej kolejności będzie to płyta z twórczością Jeana-Josepha Masse. Sonaty wiolonczelowe tego kompozytora wypełnić mogą 5 płyt. W kolejce czekają jednak Joseph Bodin de Boismortier, Luis Patouart i inni. Skarbnica twórczości wiolonczelowej francuskich kompozytorów barokowych jest niemalże niewyczerpalna.

Jak to się robi?

Na początku jest najlepiej. Biorę do ręki faksymile. Nie współczesne nuty. Nie opracowanie. Kopię oryginalnego wydania z XVIII wieku.

Po pierwszym pobieżnym przegraniu, siadam i myślę. Zastanawiam się, co zrobić by jak najbardziej zbliżyć się do pierwotnej koncepcji kompozytora. Szukam, czym ta koncepcja mogła być. Analizuję kontekst historyczny, gatunek i styl muzyczny, badam tekst pod kątem budowy formalnej, zastosowanej ornamentacji, artykulacji, możliwych instrumentacji, temperacji i wszystkich innych aspektów technicznych. W tym momencie klaruje się pomysł. Interpretacja.

Kolejny krok to banał: trzeba się utworu nauczyć. Siadam więc do wiolonczeli. Kopii instrumentu z XVIII wieku. Bez nóżki. Z jelitowymi strunami. Tak jak było 300 lat temu. I ćwiczę. Na tym etapie efekt jest wprost proporcjonalny do poświęconaego czasu. Poświęcam go jak najwięcej.

Na próbach z zespołem basso continuo wiele z moich pomysłów ulega weryfikacji. Nie wszystkie pozostają bez zmian. Jest to niezwykle stymulujące i inspirujące.

Ostatni etap to sesje nagraniowe. Godziny spędzone w studio, zarwane noce, kolejne godziny w reżyserce. Poszukiwanie brzmienia, najlepszej wersji.

Dlaczego potrzebuję Twojej pomocy?

Bez Twojego regularnego wsparcia ten ambitny projekt nie zaistnieje. Koszty to niemalże studnia bez dna. Nie są to tylko koszty wynajęcia studia, choć te są znaczne. Są jeszcze materiały naukowe, nuty, struny. Przede wszystkim jednak czas poświęcony na realizację własnych planów zamiast na pracę zarobkową.

Muzyka jest sztuką trwającą w czasie. Nie pozostaje po niej nic, choć dużo wymaga i dużo zmienia. Nie mogę Ci, drogi Patronie, zaoferować wiele za Twoje wsparcie. Nie jestem w stanie przesłać nowej grafiki na pulpit, pięknego obrazu, czy nowo nagranego vloga. Jedyne co oferuję to muzyka - często na żywo, raz na jakiś czas w formie nagrania.