Nauka XXI wieku

Zapraszam do wysłuchania 160 odcinka podkastu Nauka XXI wieku. Wracam do tematu snu, o którym już rozmawialiśmy w 92 odcinku pod tytułem "Filozofia snu" w czerwcu 2019 roku. Tym razem do podjęcia tematu chronotypów zainspirowała mnie nieduża konferencja kognitywistów na Uniwersytecie Warszawskim i krótkie wystąpienie Patrycji Ściślewskiej, w którym opowiedziała o ciekawych badaniach. Do studia zaprosiłem również Annę Fidos.

O tym jak wiele wydarzyło się w ubiegłym roku i jakie ścieżki rozwoju przynosi mój podkastowy żywot.

Coraz częściej naukowcom zadaje się pytania o przyszłość ludzkości. Raport przygotowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa, Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa, Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF), Światowy Program Żywnościowy i Światową Organizację Zdrowia mówi o tym, że w 2014 roku zaczęła rosnąć liczba głodujących na świecie a ich liczba wynosi dziś 690 mln Czekają nas masowe migracje ludności związane ze zmianami klimatu. Czy czeka nas także zagłada klimatyczna lub ciągle atakujące nas wirusy i bakterie? Jak ograniczyć apetyt ludzkości, której populacja rośnie w olbrzymim tempie? Czy więcej ludzi oznacza więcej zabijanych zwierząt? Jak zrównoważyć potrzeby ludzi z zasobami Ziemi? Czy rozwój ekonomiczny nie powinien mieć granic? A może jest inna droga? W kolejnych odcinkach serii "Pytania o przyszłość" podkastu Nauka XXI wieku będę szukał rozwiązań, które wychodzą naprzeciw potrzebom rosnącej liczby ludzi na Ziemi. W 159 odcinku postanowiłem zajrzeć do laboratorium Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu gdzie te problemy próbuje rozwiązać nowe pokolenie naukowców Zapraszam Borysław Kozielski

“100 lat temu myśleliśmy, że jest tylko jedna galaktyka. Teraz ich liczba jest nieograniczona w naszej galaktyce mamy miliardy gwiazd i są też miliardy galaktyk z miliardami gwiazd a to dopiero nasze pierwsze spojrzenie. Tak jak Pan powiedział Panie prezydencie patrzymy w przeszłość odleglejszą niż 13 miliardów lat świetlnych. Światło biegnie z prędkością blisko 300 tysięcy km na sekundę a to światło, które tu widzimy na tym jednym maleńkim fragmencie nieba podróżuje ponad 13 miliardów lat, ale my sięgniemy jeszcze dalej bo to jest dopiero pierwsze zdjęcie. Spojrzymy w przeszłość około trzynastu i pół miliarda lat świetlnych a jak wiemy wszechświat jest w wieku 13, 8 miliarda lat więc sięgniemy prawie do samego początku.” To fragment wypowiedzi administratora NASA, senatora Florydy Billa Nelsona podczas briefingu dla prezydenta Joe Bidena i wiceprezydent Kamali Harris. O tym co nowego dowiedzieliśmy się z zaledwie kilku pierwszych zdjęć teleskopu Jamesa Webba rozmawiam z prof. Markiem Demiańskim. Zapraszam. Borys Kozielski

Częścią składową życia ludzi są uzależnienia. Hazard, nikotynizm, narkomania, alkoholizm, pracoholizm, lekomania, seksoholizm, zakupoholizm, telewizja. Uzależnienie od chirurgii plastycznej czyli dysmorfofobia, fonoholizm to uzależnienie od smartfonów, uzależnienie od ćwiczeń nazywane jest fitoholizmem. Internet przynosi cały zespół uzależnień, erotomanię, socjomanię, uzależnienie od sieci, przeciążenie informacyjne, uzależnienie od komputera. Znane są również znacznie rzadsze uzależnienia takie jak ortoreksja (nadmierna koncentracja na zdrowym jedzeniu), tanoreksja (uzależnienie od opalania się), bigoreksja (przesadna dbałość o własną sylwetkę, nawet poprzez stosowanie sterydów anabolicznych), czy alkoreksja która jest zastępowaniem jedzenia alkoholem w celu utrzymania szczupłej sylwetki. Kiedy nawyk lub przyzwyczajenie przeradza się w rutynę a ta w uzależnienie? Jak zapanować nad rutyną, żeby nie popaść w skrajności. Jak wykształcić lub wyeliminować nawyki? Do rozmowy na temat uzależnień zaprosiłem długoletniego lekarza psychiatrę, który zajmuje się uzależnieniami doktora Bogdana Lateckiego, który pracuje z pacjentami od 1981 roku. Jest psychiatrą pracującym z pacjentami od 1981r. Interesuje się psychoterapią, filozofią psychiatrii i logoterapią. W leczeniu łączy podejście biologiczne i psychoterapeutyczne. Zapraszam do uczestniczenia w naszej rozmowie a pytania które pojawią się podczas słuchania proszę nagrywać na sekretarkę numeru 737 893 825. Zapraszam. Borys Kozielski

Jeden z pracowników Google został odsunięty od pracy po deklaracji, że jego program czuje, myśli i powinien być traktowany jak osoba. Kogo uratuje Sztuczna Inteligencja, gdy przyjdzie jej wybierać pomiędzy wybitnym naukowcem i grupą kilku dzieci? Czym jest i czym się różni od zwykłego algorytmu? Między innymi na te pytania szukamy odpowiedzi razem z dr Mirkiem Sopkiem, który jest fundatorem i wiceprezesem Makolab SA i przewodniczacym Rady Politechniki Łódzkiej. Obecnie zaangażowany w Quantum blockchains. Poprzednim tematem naszej rozmowy w 141 odcinku był Bitcoin. Zapraszam do wysłuchania 156 odcinka podkastu pod tytułem "Sztuczna inteligencja"

W 72 odcinku pod tytułem "Czy pszczoły wrócą do lasu?", który opublikowany był 7 października 2018 roku rozmawiałem z prof. Krystyną Czekońską i Kazimierzem Szablą na temat projektu ochrony pszczół. Dziś przedstawiam ciąg dalszy projektu. Podczas wizyty u Kazimierza Szabli dowiecie się czy pszczoły wróciły do lasu jakie wnioski i publikacje powstały podsumowujące projekt a także co dalej.

“Na mnie reklama nie działa”, “...mi reklamy nie przeszkadzają”. To częste stwierdzenia konsumentów poddanych zmasowanemu atakowi specjalistów od perswazji. Jak rozpoznać metody wywierania wpływu na otoczenie, gdy ktoś nami manipuluje? Jedyny sposób to dowiedzieć się jak działają i jakie są techniki wpływu społecznego stosowane na co dzień przez specjalistów od marketingu i polityków wpływają na nasze wybory. O tym rozmawiamy z dr hab. Tomaszem Grzybem na Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu w towarzystwie repliki urządzenia, które wykorzystywał do eksperymentów Stanley Milgram. Jako lekturę w tym wypadku obowiązkową przedstawiamy książkę “Sto technik wpływu społecznego” autorstwa Dariusza Dolińskiego Tomasza Grzyba.

Rozmowa, dyskusja, komunikacja, forum, wymiana doświadczeń to wszystko niezwykle ważne zagadnienia w świecie nauki. Mottem podkastu Nauka XXI wieku są słowa Stephena Hawkinga mówiące o tym jak ważną rolę pełni rozmowa we współczesnym świecie. Zawsze bardzo kibicuję inicjatywom, które pomagają w zintegrowaniu środowisk naukowych. O jednej z najnowszych inicjatyw opowiada Michał Dziedziniewicz, koordynator projektu powstającego w Our Future Foundation pod nazwą Coopernicus.

Spotkania naukowców podczas konferencji to nie tylko networking, ale także inspiracja do nowych odkryć, współdziałania pomiędzy nauką i biznensem a także pomiędzy różnymi rodzajami biznesu. To właśnie tam rodzą się pomysły i zawiązuje współpraca. O jednym z takich spotkań, które odbędzie się już 25 i 26 maja 2022 roku. Wybieram się tam, żeby dla was zebrać nowe tematy do kolejnych podkastów. Moim przewodnikiem po CEBioforum jest dr Magdalena Kulczycka. W drugiej części zapraszam na fragment podkastu Marcina Piotrowskiego ZNAK - LITERA - CZŁOWIEK w którym opowiada o dwóch niezwykle ciekawych książkach Michaela Sandela

Coraz więcej wiemy o nowotworach i metodach leczenia. Badania wskazują na coraz bardziej obiecujące rozwiązania i z pewnością już niedługo naukowcy znajdą skuteczne sposoby na tę chorobę XXI wieku. Jednym z poszukiwaczy jest Wojciech Szlasa, student V roku Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, którego wysiłki zostały wyróżnione Studenckim Noblem 2021 przez 33 profesorów polskich uczelni.

Główną część podkastu zajmuje rozmowa z laureatką studenckiego nobla Justyną Pelc