Szacuje się, że obecnie trądzik dotyka od 80% do nawet 100% osób między 11 a 30 rokiem życia, a także 54% kobiet po 25 roku życia i 40% mężczyzn po 25 roku życia. Zmiany w obrębie skóry twarzy obserwuje się najczęściej w dolnych partiach: żuchwa i policzki - w postaci mikrozaskórniów, grudek i krostek [2].
- kolonizacja mikrozaskórników bakteriami beztlenowymi (Propionibacterium acnes)
- reakcja zapalna stymulowana przez cytokiny IL-1, TNF-alfa,
- czynniki genetyczne takie jak: dziedziczenie wielogenowe lub autosomalne
- czynniki środowiskowe takie jak: pory roku, strefa klimatyczna, niezdrowa dieta, duża ilość nabiału i węglowodanów w diecie, palenie tytoniu
- zaburzenia hormonalne, aktywność androgenna
- rogowacenie skóry
- stosowanie niektórych kosmetyków i leków
- nadmierne wydzielanie łoju, inne stany zapalne skóry
- czynniki psychologiczne, immunologiczne
- stres [1, 2]
Dieta a trądzik - która jest najlepsza?
Naukowcy badali ludy zamieszkujące jedną z wysp Nowej Gwinei, ludy łowców i zbieraczy oraz Inuitów, a następnie porównali dietę i częstotliwość występowania trądziku. W żadnej z badanej populacji nie zaobserwowano ani jednej krosty czy zaskórnika u badanych osób. Dieta badanych populacji składała się głównie z warzyw, owoców o niskiej zawartości cukru. Bardzo znikomy dodatek w diecie stanowiły potrawy mączne. Gdy tylko w diecie pojawiły się zachodnie nawyki (przetworzona żywność, mleko) zmiany trądzikowe zaczęły się pojawiać natychmiast [2]. Dieta może zmieniać ekspresję genów, co niejednokrotnie potwierdzono w badaniach nad epigenetyką. Dieta może również modyfikować mikrobiom aparatu łojowo-włosowego oraz może wpływać na stany zapalne organizmu.
Holistyczne podejście do zdrowia skóry
Rekomendacje naukowe dotyczące leczenia problemów skórnych:
- pokarmy o niskim indeksie glikemicznym, ograniczenie cukru szczególnie sacharozy (tzw. cukier biały)
Wyjaśnienie: Potrawy o wysokim indeksie glikemicznym powodują wzrost produkcji czynnika IGF1, który wpływa na zwiększoną ilość androgenów, co prowadzi do wydzielania nadmiaru łoju.
- eliminacja nabiału z diety
Wyjaśnienie: Spożycie nabiału wiąże się z ekspozycją na hormony, szczególnie dihydrotestosteronu, który stymuluje gruczoły łojowe. Eliminacja nabiału to krok 1 do poprawy jakości skóry.
- spora zawartość warzyw i owoców niskocukrowych - żywność wysokoodżywcza
Wyjaśnienie: Duża zawartość witamin i minerałów oraz błonnika. Silny związek z mikrobiomem.
- duża ilość cynku i beta karotenu
Wyjaśnienie: Badania pokazały, że osoby z trądzikiem mają obniżony poziom cynku i beta karotenu. Cynk - składnik wielu enzymów i składnik o właściwościach antyoksydacyjnych, sprzyja regeneracji skóry, działa przeciwłojotokowo. Pochodne witaminy A są powszechnie uznawane jako skuteczny lek na trądzik.
- mała ilość słodyczy i czekolady, a nawet kawy i herbaty
- całkowite ograniczenie fast foodów i żywności przetworzonej
Wyjaśnienie: Czekolada to kwestia sporna wielu badań. Na pewno warto wyeliminować z diety czekolady z dodatkiem nabiału np. mleka w proszku czy masła. Zawartość kofeiny także przyczynia się do zaostrzenia trądziku. Dieta zachodnia (fast food, przetworzone jedzenie) to główny czynnik środowiskowy i częste podłoże wystąpienia trądziku.
- eliminacja z diety ostrych przypraw [3]
- eliminacja z diety tłuszczów trans (temat wielokrotnie wałkowany na moim blogu, dlatego nigdy nie popieram pieczenia orzechów, mąki migdałowej czy smażenia na olejach roślinnych)
- zadbanie o podaż wielonasyconych kwasów tłuszczowych Omega 3 i 6
Wyjaśnienie: Niedobór kwasów Omega wpływa na nasilenie wydzielania sebum.
- ograniczenie mięsa na rzecz ryb w diecie [1]
Wyjaśnienie: Potwierdzono badaniami, że zwiększenie podaży ryb w diecie wspiera walkę z trądzikiem [1].
Wyjaśnienie: Zapewnia homeostazę skóry, syntezę niektórych ważnych składników (no. witaminy K i B7) oraz wpływa na wydzielanie sebum [4].
- rola diety przeciwzapalnej, rola antyoksydantów
Wyjaśnienie: Coraz więcej badań nad leczeniem trądziku dotyczy roli antyoksydantów, których niższe stężenia wykazują osoby chore na trądzik. Jedna z takich substancji - resweratrol, obecny w winogronach i czerwonym winie, jest obiecujący na polu terapii trądziku.
Wyjaśnienie: Po suplementacji witaminą D zaobserwowano poprawę stanu u 50% pacjentów z niedoborem, co potwierdza wpływ witaminy D na leczenie trądziku.
- eliminacja używek (papierosy, alkohol)
- leczenie chorób cywilizacyjnych
Wyjaśnienie: Trądzik jako choroba jest coraz częściej zaliczana do chorób cywilizacyjnych obok: otyłości, cukrzycy, insulinooporności, zespołu metabolicznego i nowotworów [2].
 |
| Tabela [1]. |
Jak leczyć trądzik? Schemat postępowania wraz z lekarzem:
- właściwa dieta (zdrowa, przeciwzapalna, bez nabiału, o niskim IG, bez produktów przetworzonych, bez ogromnej ilości produktów z tabeli wyżej - lewa strona)
- stosowanie preparatów przeciwbakteryjnych (głównie antybiotyki, nie dłużej niż 12 tyg. chyba, że lekarz zaleca inaczej)
- właściwa pielęgnacja skóry (dobrana indywidualnie z dermatologiem)
- retinoidy - regulują wydzielanie łoju i proces rogowacenia
- leki antykoncepcyjne (działanie antyandrogenowe, wpływ na ilość wydzielanego łoju)
- peelingi dermatologiczne [3]
- zadbanie o prawidłowy mikrobiom układu pokarmowego (zapewnia homeostazę skóry)
- eliminacja problemów hormonalnych (zaburzenia hormonów płciowych, gospodarki insuliny oraz leptyny - w szczególności)
Dodatkowo:
- wyeliminuj nadmiar stresu (ważne także w pracy nad zaburzeniami hormonalnymi i rytmem dobowym)
- dbaj o rytm dobowy (również rola hormonalna, zapomnij o pracy na nocki!)
- zainteresuj się także rolą histaminy w układzie zapalnym
Podsumowanie: Leczenie trądziku to ogromnie problematyczna sprawa. Sama leczyłam trądzik wieloma latami, a wciąż walczę o poprawę jakości skóry stosując niemal wszystkie wyżej wymienione elementy: dieta bez nabiału, dieta przeciwzapalna - to moja codzienność, która zdecydowanie się sprawdza. Dla wielu z Was, doświadczających problemu trądziku w wieku dorosłym eliminacja z diety nabiału czy kawy jest niemożliwa, ale może warto? Koniecznie udajcie się do lekarza dermatologa, zróbcie badania hormonalne i badania niedoborów witamin i minerałów. Nie czekajcie. Problemy skórne silnie wpływają na postrzeganie nas przez nas samych, a niejednokrotnie są przyczyną braku akceptacji własnego ciała. Odrzucenie z diety kilku produktów i wdrążenie leczenia z dermatologiem i dietetykiem - to niewielka cena za akceptację samego siebie i pozbycie się problemów zdrowotnych.
Aby otrzymać pomoc dietetyczną, analizę badań i problemów zdrowotnych oraz wskazówki, suplementację i dietę skierowaną na leczenie trądziku -
NAPISZ DO MNIE!
KetoReva.pl
Trwa ładowanie...