Warszawa w XXI wieku jest głównym ośrodkiem dyspozycji politycznej Rzeczypospolitej, wielkim węzłem komunikacyjnym zamkniętym w zwartym jądrze zabudowy z promienistą otoczką przedmieść, rozciągniętym raczej na osi północ–południe wzdłuż Wisły niż na osi wschód–zachód. Stolica państwa jest obecnie położona względnie centralnie wobec reszty kraju, z przesunięciem nieco na wschód. Leży ona nad jedną z większych europejskich rzek, stanowiąc potężną przeszkodę w manewrze i kontrolując z lewego, wyższego brzegu mosty na rzece.