Co zrobić, gdy zabraknie mi prądu, wody lub ogrzewania? Jak przygotować się na sytuacje awaryjne, jeśli mieszkam w bloku?

Mateusz Buczkowski - inżynier budownictwa, menadżer oraz pasjonat budowania społecznej świadomości w obszarze bezpieczeństwa i obrony cywilnej.

Spis treści:

1.     Wstęp

2.     Rodzaje sytuacji awaryjnych

3.     Jak mogę się przygotować?

3.1      Planowanie

3.2      Podstawowe czynności

3.3      Zakupy

4.     Co mogę zrobić w sytuacji awaryjnej?

4.1    Brak prądu

4.2    Brak wody

4.3     Brak ogrzewania

4.4    Uderzenie atomowe

5.     Jak administrator lub zarządca może przygotować budynek?

6.     Postępowanie w sytuacjach awaryjnych – administracja budynku

6.1      Brak prądu

6.2      Brak wody

6.3      Brak ogrzewania

6.4      Uderzenie atomowe

7.     Podsumowanie

 

 

 

1. Wstęp

 

 

Prawdopodobieństwo zaistnienia sytuacji awaryjnych w ostatnim okresie wzrosło w zauważalny sposób. I choć większość ekspertów uważa, że nadal nie mamy się czego obawiać, to jednak szanse wystąpienia różnego rodzaju kryzysów nie są już obecnie zerowe.

Zdarzenia takie jak brak dostaw prądu, ogrzewania, wody czy też dostępności pożywienia lub usług medycznych mogą wystąpić nie tylko w sytuacji konfliktu zbrojnego, ale również w przypadku kryzysów związanych z dostawami paliw kopalnych i innych surowców.

Dla mieszkańców gęsto zaludnionych obszarów, na przykład miast, a w szczególności dużych bloków mieszkalnych, takie sytuacje mogą stanowić trudne wyzwanie. Niniejsze opracowanie ma na celu zminimalizowanie pewnych zagrożeń poprzez przygotowanie do tego typu zdarzeń.

 

 

 

 

 

2. Rodzaje sytuacji awaryjnych

 

Rodzaje sytuacji awaryjnych, które zostały przeanalizowane, to przede wszystkim:

1. Krótko, średnio i długotrwałe przerwy w dostawach prądu, wody, ogrzewania;
2. Utrudnienia w pozyskaniu podstawowych produktów, np. żywności;
3. Utrudnienia w dostępie do opieki medycznej;
4. Uderzenie atomowe.

 

Powyższe zdarzenia, choć warto ponownie podkreślić – mało prawdopodobne, to jednak w przypadku ich zajścia zapewne spowodują znaczny wpływ na nasze życie.

Najlepszą strategią dla kryzysów o krótkim i średnim czasie trwania (do kilkunastu dni) jest pozostanie w domu. Aby to jednak było możliwe, musisz się odpowiednio do tego przygotować. Chęć pozyskania podstawowych produktów w sytuacji awaryjnej będzie się wiązała z koniecznością ryzykownego poszukiwania ich w różnych miejscach miasta, a tym samym narażenia na długotrwałe przebywanie z tłumem oraz rozłąkę z bliskimi, którzy być może będą nas wtedy potrzebować.

W przypadku zaistnienia kryzysu długotrwałego, rozważ opuszczenie mieszkania i wyjazd poza tereny zurbanizowane. Przebywanie w nieoświetlonym, nieogrzanym mieszkaniu bez bieżącej wody naraża nas na wiele zagrożeń, w tym zagrożenia epidemiologiczne.

W obecnym czasie dostępność różnego rodzaju towarów i rozwiązań pozwala nam dość dobrze i stosunkowo niedużym kosztem przygotować się na większość zagrożeń. Choć niestety nie na wszystkie. Więcej szczegółów znajduje się w kolejnych rozdziałach niniejszego opracowania.

 

 

 

3. Jak mogę się przygotować?

 

Jak mówi powiedzenie: „dobre przygotowanie, to już połowa sukcesu”. Oczywiście możemy (i powinniśmy) w sytuacjach awaryjnych liczyć na pomoc, jednak najczęściej nikt o nas tak nie zadba tak dobrze, jak my sami. Dlatego warto jest się przygotować. Spróbuj przez chwilę wyobrazić sobie wszystkie kilkaset osób mieszkających w Twoim budynku przygotowanych i w sposób planowy reagujących na sytuację kryzysową oraz te same osoby kompletnie zaskoczone i nieprzygotowane. Różnica w przejściu przez potencjalny kryzys, szanse na ochronę zdrowia i życia, a nawet zwykły komfort fizyczny i psychiczny nas i naszych najbliższych, są w tych dwóch scenariuszach zupełnie nieporównywalne.

 

3.1 Planowanie

 

Pierwszym krokiem do przygotowań może być spokojna ocena sytuacji i przemyślenie poniższych kwestii:

1. Czy czuję się przygotowany(a) na ewentualną sytuację awaryjną?
2. Czy mogę lub muszę pozostać w mieszkaniu?
3. Czy są osoby, za które jestem odpowiedzialny(a) i muszę uwzględnić je w planach?
4. Czy posiadam zasoby pozwalające mi odpowiednio długo przetrwać wraz z innymi osobami, za które czuję się odpowiedzialny(a)?
5. Jak długo mogę pozostać w mieszkaniu? Co musi się wydarzyć, żebym musiał(a) je opuścić?
6. Gdzie i w jaki sposób mogę się przenieść w przypadku takiej potrzeby?
7. Czy posiadam ważne paszporty lub inne potrzebne dokumenty?
8. Czy mam zawsze sprawny i zatankowany samochód?
9. Czy chcę i mogę podnosić swoje kwalifikacje w sytuacjach kryzysowych (ratownictwo, survival, zapewnienie pożywienia, itp.)?

Tego typu wiedzę możemy na początku zacząć czerpać z poradników internetowych, takich jak np. ten: https://www.youtube.com/channel/UCzXbXFS8e54PYTYMkfZzuXg

 

3.2 Podstawowe czynności

 

Mając przemyślany (a może spisany) powyżej opisany plan, możemy wykonać pewnego rodzaju inwentaryzacji i przejrzeć już posiadane przedmioty pod kątem ich przydatności w sytuacji awaryjnej. Warto pomyśleć, czy możemy wykorzystać nasze ubrania, sprzęt kempingowy, gadżety itp.

Ponadto warto rozważyć następujące czynności:

1. Ważne dokumenty i przedmioty rzadko używane można wstępnie spakować do pudeł lub toreb. Mogą się tam dalej kurzyć, ale łatwiej będzie je szybko zabrać w razie potrzeby;
2. Warto spisać poszczególne kroki i listy przedmiotów, zarówno dla wariantów działania na miejscu, jak i dla wyjazdu. W sytuacji kryzysowej umysł ludzki pracuje pod wpływem silnego stresu i szansa pomyłki jest bardzo duża. Postępowanie według spisanej listy zdecydowanie ułatwi działanie. Możesz również rozważyć wydrukowanie tego poradnika;

 

3.3 Zakupy

 

Zgromadzenie odpowiednich zapasów w bardzo dużym stopniu zdecyduje o powodzeniu lub porażce naszych przygotowań na sytuacje awaryjne. Nie muszą to być wcale duże ani kosztowne zakupy. Większość rzeczy, których moglibyśmy potrzebować w sytuacji kryzysowej jest na co dzień bardzo tania. Co więcej, można z nich korzystać również podczas codziennych czynności. Na przykład konserwy można regularnie zjadać, kiedy zapomnimy zrobić zakupów. Latarkę możemy wykorzystać podczas wycieczki lub jako lampkę nocną dla dziecka. Poniżej zamieszczam listę przykładowych zakupów:

 

1. Woda i żywność

Warto zgromadzić zapas wody i żywności, przynajmniej na kilka dni. Dzięki temu nie będzie konieczności opuszczania mieszkania, kiedy wiele innych osób będzie się tłoczyć w sklepach i być może walczyć o resztki towarów na półkach. Możesz ten czas przeczekać w domu z bliskimi.

 

Pamiętaj, że w sytuacji awaryjnej może nie być prądu ani wody. Dlatego nie kupuj żywności liofilizowanej, ryżu, makaronu i tym podobnych, ponieważ może nie dać się ich przygotować. Pamiętaj, że gromadzenie gazu do kuchenek, opału lub oleju w budynku stanowi poważne niebezpieczeństwo pożarowe i nie jest zgodne z przepisami. W przypadku braku prądu, zawartość lodówki i zamrażarki w ciągu kilku dni stanie się niezdatna do spożycia, dlatego nie warto kupować np. mrożonek ani paczkowanych wędlin.

Co warto kupić?

1. 1. Dużo wody butelkowanej;
   2. Konserwy;
   3. Słoiki;
   4. Słodycze
   5. Suchy prowiant

Ogólnie należy przyjąć minimum 2 litry wody oraz 1500 kcal na osobę na dzień.

 

Można również przygotować zapasy samodzielnie. W Internecie jest wiele poradników jak przygotować tyndalizowaną żywność, która będzie zdatna do spożycia przez wiele lat.

Oto jeden z przykładów z kanału Kuchnia Kwasiora: https://www.youtube.com/watch?v=J2_eRt3915w

 

1. Higiena

W sytuacji braku prądu, wody i ogrzewania, kwestia utrzymania higieny naszej, naszych dzieci oraz zwierząt staje się kluczowa dla zdrowia. Warto pamiętać, że bez wody, nieczynne stają się również toalety. W skali całego budynku i kilkuset osób codziennie załatwiających swoje czynności fizjologiczne, jest to ważna kwestia.

Co warto kupić?

1. 1. Mokre chusteczki (jedna paczka dziennie);
   2. Papier toaletowy, ręczniki papierowe;
   3. Worki foliowe na odpady i odchody (w przypadku braku wody nakładamy na toaletę i wynosimy zawartość w worku);
   4. Kosmetyki codziennego użytku (szczoteczka i pasta do zębów, mydło, itp.)
   5. Płyn do dezynfekcji powierzchni i rąk, chusteczki do dezynfekcji;
   6. Pieluchy i preparaty dla dzieci;
   7. Tabletki i filtry do uzdatniania wody na wypadek braku możliwości jej przegotowania.

 

1. Technika

W sytuacjach kryzysowych będziemy potrzebowali przynajmniej kilku przedmiotów, których możemy na co dzień nie doceniać. Spróbujmy na przykład wyobrazić sobie przejście z mieszkania do garażu z całą rodziną w kompletnej ciemności. Albo zastanówmy się, skąd będziemy czerpali informacje, jeżeli wyczerpią nam się telefony komórkowe, a telewizory nie będą działać.

Co warto kupić?

1. 1. Latarkę czołową, która ułatwi nam wykonywanie czynności oburącz;
   2. Lampki LED, które oświetlą nam pomieszczenia. W sprzedaży są dostępne niedrogie lampki, które potrafią na jednym zestawie baterii świecić przez kilkadziesiąt lub nawet kilkaset godzin;
   3. Świece i zapałki;
   4. Radio na baterie, najprostsze, które pozwoli nasłuchiwać komunikatów (najprawdopodobniej na falach długich AM). Można kupić takie radio za kilkadziesiąt złotych;
   5. Zapas baterii w typowych rozmiarach (AA, AAA oraz inne pasujące do Twoich urządzeń). Można kupić baterie z terminem ważności 10 lat, więc raczej nie powinny się zmarnować;
   6. Typowe zestawy dla majsterkowiczów (szara taśma, folia stretch, multitool, itp.);
   7. Można również rozważyć bardziej zaawansowane systemy takie jak powerbanki, radiotelefony (krótkofalówki), panele fotowoltaiczne, a nawet anteny satelitarnego dostępu do Internetu Starlink;

 

Jeśli zabraknie prądu, nie będziesz w stanie naładować swoich urządzeń na akumulatorki (no chyba, że w samochodzie). Dlatego najlepiej zaopatrzyć się w sprzęt zasilany ogólnodostępnymi bateriami (AA lub AAA).

Poza naładowaniem telefonu lub latarki, Twój samochód może zaoferować Ci wiele innych funkcjonalności. Możesz się w nim ogrzać czy też położyć spać. Posiada również dobre oświetlenie. Pamiętaj tylko, żeby nie uruchamiać silnika w garażu, z uwagi na ryzyko zatrucia tlenkiem węgla.

 

1. Zdrowie

Kiedy braki w dostawach prądu dotkną całej dzielnicy lub miasta, dostęp do służby zdrowia może okazać się znacznie utrudniony. Warto zadbać o to, żeby w domowej apteczce znalazły się podstawowe produkty oraz rozsądny zapas leków. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, osób starszych oraz chorujących przewlekle.

Co warto kupić?

Przede wszystkim typową apteczkę pierwszej pomocy. Im większa, tym lepsza. Powinna zawierać przynajmniej:

1. Zestaw opatrunków i plastrów na skaleczenia
2. Zestaw do tamowania masywnych krwotoków (warto również doszkolić się w tym zakresie. To nie są bardzo trudne czynności, a realnie ratują życie)
3. Opatrunki hydrożelowe na oparzenia
4. Środek odkażający do skóry, np. Octenisept;
5. Środek odkażający do ran, np. Octenilin;
6. Bandaże, chusty i opaski typu Codofix do zaopatrywania głowy;
7. Rękawiczki nitrylowe w różnych rozmiarach;
8. Nożyczki, najlepiej ratownicze do odzieży (nie są drogie);
9. Pulsoksymetr;
10. Termometr;
11. Opatrunki chłodzące i rozgrzewające;
12. Folia NRC do izolacji;
13. Sól fizjologiczna w plastikowych ampułkach;
14. Zestaw do płukania oczu;

Więcej informacji o tym, co warto mieć w apteczce można zdobyć w poradnikach online, jak np.:

Apteczka pierwszej pomocy: https://www.youtube.com/watch?v=__Vm1BmJ-r4

Apteczka turystyczna: https://www.youtube.com/watch?v=y-2I38_rvmo

Leki, które warto mieć w domu: https://www.youtube.com/watch?v=mZ95DoBjrgA

 

W sytuacji awaryjnej może okazać się, że opieka medyczna nie będzie dostępna i nie będziemy mogli liczyć np. na przyjazd karetki pogotowia. Jednak nawet wtedy warto zadzwonić na numer awaryjny i poprosić o pomoc zdalną. Dyspozytor w miarę możliwości powinien podpowiedzieć nam jak przeprowadzić wywiad z osobą chorą lub poszkodowaną i doradzić, co możemy zrobić, aby tej osobie pomóc. Lepiej jest dzwonić bezpośrednio na numer 999, ponieważ odbierają go osoby z wieloletnim doświadczeniem medycznym. Standardowy numer 112 jest obsługiwany przez osoby przeszkolone jedynie w koordynacji służb ratunkowych. Podczas takiej rozmowy dobrze wyposażona apteczka domowa zdecydowanie może się przydać

Warto upewnić się, że zgromadzone zapasy będą dostępne, kiedy będziemy ich potrzebować. Na przykład, czy latarka lub apteczka nie jest schowana zbyt głęboko? Podczas zaniku prądu, w kompletnej ciemności dotarcie do tych narzędzi będzie o wiele trudniejsze.

Kiedy nastąpi sytuacja awaryjna, wszyscy zapewne rzucą się do robienia zakupów i wypłacania gotówki. Może się zdarzyć, że bankomaty nie będą czynne, a płatności bezgotówkowe niemożliwe. Dlatego warto przygotować sobie choćby minimalny zapas gotówki na tę okoliczność. Najlepiej jakby wystarczył na tydzień jedzenia oraz bilety wyjazdowe (podczas sytuacji awaryjnej ceny mogą być wyższe).

 

 

 

4. Co mogę zrobić w sytuacji awaryjnej?

 

Jeżeli przygotujesz się na zdarzenia awaryjne, to większość z nich będziesz w stanie bezpiecznie przesiedzieć w domu, korzystając ze zgromadzonych wiedzy i zapasów. Niemniej jednak warto wykonać pewne czynności i zachować czujność i spokój.

Niezależnie od tego z jaką sytuacją awaryjną mamy do czynienia, warto przemyśleć poniższe kwestie:

1. Czy przygotowywałem się na tę konkretną sytuację? Czy mam plan działania na tę okoliczność?
2. Czy może wystąpić przerwa w dostawie wody? Jeśli tak, to warto napełnić wannę i ewentualnie inne naczynia.
3. Czy są ze mną wszystkie osoby, które powinny być?
4. Czy mam dostęp do wszystkich niezbędnych zasobów? Warto zrobić przegląd.
5. Czy jestem bezpieczny? Czy mogę się spodziewać niebezpieczeństwa np. od innych osób?
6. Czy oprócz zadbania o siebie i bliskich, mogę (lub powinienem) podjąć inne działania, np. współpraca z zarządcą albo służbami ratunkowymi?

 

4.1 Brak prądu

 

W przypadku zaników prądu trwających 1-2 dni:

1. Uruchom awaryjne źródła światła.
2. Zrób przegląd lodówki i zamrażarki. Zaplanuj posiłki tak, aby się nie zmarnowały.
3. Przełóż rzeczy z zamrażarki do lodówki. Nawet bez prądu będzie wtedy dłużej chłodna.
4. Jeżeli nie działają telefony komórkowe ani telewizory, włącz radio i przeszukaj wszystkie częstotliwości w poszukiwaniu komunikatów od lokalnych władz. Najprawdopodobniej będą nadawane na Kanale 1 Polskiego Radia.

 

 

W przypadku zaników prądu trwających powyżej dwóch dni:

1. Jeżeli posiadasz w lokalu wentylację mechaniczną to po dłuższym czasie jej bezczynności, postaraj się raz na jakiś czas przewietrzyć mieszkanie. Wyjątkiem może tu być równoczesny brak ogrzewania w połączeniu z ekstremalnie niskimi temperaturami na zewnątrz. Wtedy ogranicz wietrzenie do minimum.

 

4.2 Brak wody

 

W przypadku przerw w dostawie wody trwających 1-2 dni:

1. Jeżeli dopiero spodziewasz się przerwy i możesz jeszcze napełnić wannę i inne naczynia w domu, to zrób to jak najszybciej.
2. Przelicz, ile masz dostępnej wody i na jak długo Ci wystarczy.
3. Przygotuj zakupione wcześniej ręczniki papierowe, mokre chusteczki, preparaty do dezynfekcji powierzchni i rąk. Wprowadź zasady ich stosowania przez domowników, aby uniknąć infekcji.
4. Spłukiwanie toalet będzie niemożliwe, dlatego wykorzystaj zapas worków foliowych. Ułóż worek na toalecie lub wiaderku i w ten sposób skorzystaj. Odpady i odchody wynoś regularnie. Składuj je wyłącznie w wyznaczonych miejscach, z dala od budynku i innych osób.
5. Postaraj się dowiedzieć, czy miasto zapewni alternatywne dostawy wody, np. beczkowozem.

 

W przypadku przerw w dostawie wody trwających powyżej dwóch dni:

1. Jeżeli brak wody się przedłuża i nie możesz uzupełnić jej zapasów, zaplanuj przeniesienie się w inne miejsce. Bez dostępu do wody będzie Ci bardzo trudno przetrwać.

 

4.3 Brak ogrzewania

 

W przypadku przerw w ogrzewaniu trwających 1-2 dni:

1. Zamknij okna i je uszczelnij, jeśli konieczne.
2. Przygotuj dodatkową odzież i pościel.
3. Jeżeli jest prąd, możesz nadal dogrzewać się piecykami, klimatyzatorem, a nawet piekarnikiem czy czajnikiem i tosterem.

W przypadku przerw w ogrzewaniu trwających powyżej dwóch dni:

1. Wybierz w mieszkaniu pomieszczenie położone najbardziej centralnie z jak najmniejszą liczbą okien i ścian zewnętrznych. Uszczelnij dokładnie okna i inne otwory. Obłóż ściany i okna kocami i kołdrami. Możesz do tego wykorzystać np. haczyki na obrazy.
2. Wyłącz wentylację mechaniczną, aby zminimalizować wychładzanie lokalu. Po dłuższym czasie jej bezczynności, będzie jednak trzeba raz na jakiś czas przewietrzyć mieszkanie.
3. Zbierz całą rodzinę i ewentualne źródła ciepła do tego pomieszczenia i staraj się jak najmniej je wychładzać.
4. Jeżeli temperatura w budynku zacznie spadać poniżej zera, woda w rurach zamarznie i możemy się spodziewać kolejnego utrudnienia. Zgromadź zapasy wody do wanny i dostępnych naczyń.
5. Jeżeli temperatury na zewnątrz budynku są bardzo niskie, a brak ogrzewania się przedłuża, rozważ przeniesienie się do innej lokalizacji.

 

4.4 Uderzenie atomowe

 

Pomimo, iż jest to scenariusz skrajnie nieprawdopodobny, postanowiłem zamieścić kilka sugestii również w tym zakresie.

Kroki do podjęcia w przypadku wystąpienia promieniowania lub opadu promieniotwórczego:

1. Jak najszybciej zamknij okna i udaj się do centralnych / środkowych części budynku lub do garażu podziemnego. Staraj się kierować otrzymanymi wytycznymi lub poniższym rysunkiem:

 

Im wyższa liczba na rysunku, tym większa izolacja przed promieniowaniem.

 

1. Jeżeli udało Ci się przetrwać wybuch oraz szybko przemieścić do wyizolowanej przestrzeni (rysunek powyżej), to mam dobrą wiadomość: masz duże szanse na przeżycie! Musisz tylko pozostać w odpowiednim odizolowaniu przez przynajmniej 48h. Po tym czasie natężenie promieniowania jest zazwyczaj 10-20 krotnie niższe niż na początku i nie stanowi aż tak istotnego zagrożenia dla zdrowia[1].

 

 

1. Staraj się nie dopuścić do zassania pyłu radioaktywnego do wnętrza budynku. Może to oznaczać np. wyłączenie części wentylacji mechanicznej.
2. Pamiętaj, że prawdopodobnie będziesz tam przebywać w dużym zatłoczeniu. Warto pomyśleć o odpowiednim reżimie sanitarnym i stosować się do wyznaczonych reguł oraz zasad zdrowego rozsądku. Pozwoli to ograniczyć ryzyko ewentualnych infekcji.
3. Unikaj bliskości przegród zewnętrznych budynku takich jak ściany i dachy oraz pozostałe miejsca, gdzie może gromadzić się opad radioaktywny. Z pewnością będzie on zalegał również na balkonach, trawnikach oraz w rurach kanalizacji deszczowej i zbiornikach retencyjnych.
4. Nie polecam kupowania sprzętów takich jak dozymetr. Wydaje mi się, że to nie ma sensu, ponieważ zdecydowanie prędzej go zgubisz lub zepsujesz niż użyjesz. Ale jeżeli go masz, to z pewnością ułatwi Ci poszukiwanie miejsca o dobrej izolacji.

Jeżeli interesują Cię te kwestie i chcesz dowiedzieć się więcej, to polecam ten podcast z kanału Domowy Survival: https://youtu.be/-S_vE9ZvlTg

Warto tutaj również dodać, że kwestia traktowania garaży podziemnych jako schronów jest obecnie szerzej dyskutowana i stanowi dość złożone zagadnienie. Podstawowe trudności to brak pewności utrzymania się stropu garażu po zawaleniu kondygnacji nadziemnych, brak systemów zapewniających filtrację i wentylację powietrza oraz brak wyjść awaryjnych. Pomimo tego, zejście do garażu w opisywanym powyżej scenariuszu wydaje się dobrym wyborem. No chyba, że mamy możliwość pozostania np. w centralnej części budynku.

 

 

 

5. Jak administrator lub zarządca może przygotować budynek?

 

Rada osiedla lub przedstawiciele mieszkańców (np. Ty), mogą zwrócić się do zarządcy budynku z prośbą o przeanalizowanie potencjalnych scenariuszy awaryjnych oraz przygotowanie odpowiednich procedur i ogłoszenie ich z wyprzedzeniem.

Zagadnienia te powinny obejmować:

1. Identyfikację urządzeń i instalacji podatnych na braki dostaw prądu, wody, ogrzewania. Jakie działania należy podjąć, aby nie dopuścić do trwałego uszkodzenia urządzeń lub zagrożenia zdrowia i życia mieszkańców? Przykłady zagadnień do przeanalizowania:
   1. Które instalacje mogą wymagać dodatkowego docieplenia w przypadku długotrwałego zaniku ogrzewania, aby nie dopuścić do ich zamarznięcia i uszkodzenia;
   2. Procedura wydobycia osób zamkniętych w windach podczas utraty zasilania w sytuacji awaryjnej, gdy nie ma np. możliwości wezwania serwisu windowego;
   3. W jaki sposób wyłączyć wentylację mechaniczną w przypadku długotrwałego zaniku ogrzewania, aby uchronić się przed nadmiernym wychłodzeniem lokalu mieszkalnego;
   4. W jaki sposób wyłączyć wentylację w garażu, w przypadku, gdyby zaciągała z zewnątrz dym lub opad radioaktywny wprost na osoby zgromadzone, które tam się schroniły oraz jak zasłonić wloty powietrza;

 

1. Scenariusze dla sytuacji o różnym poziomie zagrożenia oraz przy dostępności przedstawiciela zarządcy na miejscu w budynku oraz braku możliwości jego przyjazdu:
   1. Pomieszczenia i urządzenia, które powinny być dostępne dla mieszkańców w przypadku braku obecności zarządcy lub wykwalifikowanego serwisu, a także dokumentacja i przeszkolenie wybranych osób z ich obsługi;
   2. Sposób rozmieszczenia dużej ilości mieszkańców w przypadku braku ich możliwości pozostania w lokalach. Przyjmując 3 osoby na lokal, w budynku może obecnie mieszkać kilkaset osób. Ich zgromadzenie w jednym miejscu, np. garażu, spowodowałoby bardzo trudne do kontrolowania zatłoczenie, a także zagrożenie epidemiologiczne związane np. z chorobami zakaźnymi oraz brakiem dostępnych toalet.
   3. Wygrodzenie miejsc na odpady i odchody (kilkaset osób dziennie)
   4. Zabezpieczenie miejsc dojazdu dla służb, dostaw wody itp.

 

1. Sporządzenie propozycji uchwał w celu podjęcia odpowiednich przygotowań oraz dokonania ewentualnych niezbędnych zakupów.

 

Warto również rozważyć sporządzenie listy ochotników z danej społeczności, którzy w odpowiednim momencie mogliby służyć pomocą: lekarze, ratownicy, strażacy oraz osoby z innymi istotnymi kwalifikacjami. Można by również uwzględnić osoby przeszkolone z obsługi budynku, np. z otwierania nieczynnych wind. Taka lista mogłaby być powszechnie dostępna lub udostępniana dopiero w sytuacji awaryjnej.

 

 

 

6. Postępowanie w sytuacjach awaryjnych – administracja budynku

 

W przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej, członkowie rady osiedla lub inne osoby powinny o tym fakcie niezwłocznie powiadomić administratora budynku. W przypadku, gdy to zarządca pierwszy pozyska informację o takim zdarzeniu (np. z mediów), powinien niezwłocznie skontaktować się ze wspólnotą w celu omówienia zdarzenia i podjęcia niezbędnych kroków.

Decyzja o podjętych działaniach zależała będzie w dużym stopniu od możliwości przybycia zarządcy, jego przedstawiciela lub służb serwisowych do budynku. Jeżeli taka możliwość istnieje, zarządca powinien koordynować działania własne oraz serwisów trzecich. W przypadku braku takiej możliwości, zarządca ustala przejęcie odpowiednich zadań przez osoby będące na miejscu.

Należy wykorzystać uprzednio ustalone procedury przekazania:

1. Zadań do wykonania;
2. Dostępów (kluczy i kodów oraz haseł);
3. Dokumentów, w tym list kontaktowych i procedur, co oznacza np. udostępnienie członkom rady osiedla danych kontaktowych do osób gotowych do wykonywania czynności w sytuacjach awaryjnych oraz upoważnienie do dalszego udostępniania tych informacji.

 

6.1 Brak prądu

 

W przypadku zaników prądu trwających 1-2 dni, zarządca (lub osoby przez niego upoważnione) powinny:

1. Sprawdzić czy w żadnej z wind nie utknęły żadne osoby.

W przypadku stwierdzenia utknięcia, należy wezwać serwis windowy. Jeżeli serwis nie będzie w stanie przyjechać, należy odnaleźć osobę, która została przeszkolona z awaryjnego otwierania wind. Kontakt do takiej osoby powinien znajdować się u członków rady osiedla.

 

1. Otworzyć bramę do garażu, a następnie przeszkolić inne osoby z jej ręcznego otwierania i zamykania.
2. Z uwagi na niedziałające systemy pożarowe oraz kontroli dostępu dokonywać regularnych całodobowych patroli po całym terenie budynku i działki.

 

W przypadku zaników prądu trwających powyżej dwóch dni, zarządca (lub osoby przez niego upoważnione) powinny dodatkowo:

1. Upewnić się, że są odbierane odpady komunalne. Jeżeli nie, to należy przenieść je poza obręb budynku, w miejsce wcześniej do tego wyznaczone. Po kilku dniach braków w dostawie prądu, mieszkańcy zaczną pozbywać się zepsutego jedzenia z lodówek i zamrażarek, więc ilość odpadów znacznie wzrośnie. Dłuższe utrzymywanie odpadów w obrębie budynku może doprowadzić do zagrożenia epidemiologicznego.

 

1. Zadbać o przewietrzenie części wspólnych i garażu. Po kilku dniach niedziałania wentylacji mechanicznej, w budynku mogą gromadzić się spaliny z samochodów oraz inne niekorzystne dla ludzi substancje lotne. Otwarcie drzwi, bram i okien powinno ułatwić ich usunięcie. Należy jednak zwrócić uwagę czy pozwala na to skład i temperatura powietrza na zewnątrz.

 

6.2 Brak wody

 

W przypadku zaników w dostawach wody trwających 1-2 dni, zarządca (lub osoby przez niego upoważnione) powinny:

1. Z uwagi na niedziałające hydranty pożarowe dokonywać regularnych całodobowych patroli pożarowych po całym budynku i terenach zewnętrznych.
2. Przygotować dodatkowy sprzęt pożarowy (koce, gaśnice), jeśli jest dostępny.

 

W przypadku zaników w dostawach wody trwających powyżej dwóch dni, zarządca (lub osoby przez niego upoważnione) powinny dodatkowo:

1. Upewnić się, że są odbierane odpady komunalne. Jeżeli nie, to należy przenieść je poza obręb budynku, w miejsce wcześniej do tego wyznaczone. Braki w dostawie wody będą wiązały się z utrudnieniami w spłukiwaniu toalet, więc mieszkańcy zaczną wynosić z lokali torebki z odchodami. Dłuższe utrzymywanie tego typu odpadów w obrębie budynku może doprowadzić do zagrożenia epidemiologicznego.

 

1. Zorganizować lub wyznaczyć miejsce załatwiania potrzeb fizjologicznych poza budynkiem. Brak wprowadzenia zasad w tym zakresie może spowodować zanieczyszczenie całego okolicznego terenu i ryzyko zatrucia np. układanych na ziemi dostaw żywności lub wody.

 

6.3 Brak ogrzewania

 

W przypadku zaników ogrzewania trwających 1-2 dni, zarządca (lub osoby przez niego upoważnione) powinny:

1. Przygotować zabezpieczenia elementów mogących ulec zamarznięciu i uszkodzeniu pod wpływem zimna oraz jeśli konieczne natychmiast zaizolować odpowiednie obszary z wykorzystaniem przygotowanych do tego wcześniej środków.

 

1. Poinformować mieszkańców o ewentualnej dłuższej spodziewanej przerwie w dostawie ciepła i zasugerować niewychładzanie budynku.

 

W przypadku zaników ogrzewania trwających powyżej dwóch dni, zarządca (lub osoby przez niego upoważnione) powinny dodatkowo:

1. Rozważyć wyłączenie wentylacji mechanicznej (jeśli nadal działa), w celu oszczędzania zgromadzonego w budynku ciepła.

 

6.4 Uderzenie atomowe

 

Pomimo, iż jest to scenariusz skrajnie nieprawdopodobny, postanowiłem zamieścić kilka sugestii również w tym zakresie.

Kroki do podjęcia w przypadku wystąpienia promieniowania lub opadu promieniotwórczego:

1. Wydanie wszystkim mieszkańcom opracowanej wcześniej procedury, w ramach której będą po informowani o konieczności zamknięcia okien, zabezpieczenia szczelin, udania się do centralnych / środkowych części budynku lub do garażu podziemnego.
2. Poinformowanie, że jeśli mieszkańcy pozostaną w odpowiednim odizolowaniu przez przynajmniej 48h, mają bardzo duże szanse na utrzymanie zdrowia i życia.
3. Wyłączenie wentylacji mechanicznej oraz zamknięcie otworów wentylacyjnych w celu niedopuszczenia do zassania pyłu radioaktywnego do budynku.
4. Udostępnienie odpowiedniego sprzętu, np. dozymetru, jeśli podjęto decyzję o jego zakupie.

 

 

 

7. Podsumowanie

 

Nie trzeba zbyt wiele, żeby potencjalną sytuację kryzysową przejść w sposób o wiele bardziej bezpieczny. Odrobina wiedzy i zgromadzonych zapasów zapewne da Ci poczucie spokoju i przygotowania, nawet w codziennym życiu.

Jeżeli nie chcesz uczyć się wszystkiego na pamięć, to rozważ wydrukowanie tego poradnika. W odpowiedniej sytuacji możesz wtedy rozpocząć działanie punkt po punkcie i skupić myślenie na innych kwestiach.

Pamiętaj, że czas na przygotowanie jest teraz. Gromadząc odpowiednią wiedzę i przygotowanie, nie tylko nie będziesz jej pilnie potrzebować później, ale też możesz podzielić się z innymi.

 

 

 

Komentarze (5)

Trwa ładowanie...

Załaduj więcej komentarzy