Repo:zytorium #8
Ten numer naszego newslettera poświęcamy w całości serwisowi ir2.info, który właśnie dla Was otworzyliśmy.
Podjęliśmy tę decyzję na początku roku, który się dziś się kończy. Odsuwaliśmy ją od siebie przez lata, zdawkowo odpowiadaliśmy na pytania, które ciągle do nas powracały: kiedy stworzymy coś swojego: magazyn, portal, choćby bloga? Miejsce, gdzie sami i same będziemy publikować.
Ten ruch byłby naturalny: w Instytucie Reportażu organizujemy spotkania i dyskusje, tworzymy podcasty i małe formy filmowe, organizujemy wędrowny literacki Festiwal po Drodze i prowadzimy aż dwie szkoły, których programy skupione są na pisaniu: Polską Szkołę Reportażu i Szkołę Ekopoetyki. Już tylko przy okazji tych wszystkich działań powstaje albo mogłoby powstawać dość treści na wypełnienie nimi jakiegoś miejsca w sieci.
Ale ciągle mówiliśmy sobie, że nie jesteśmy na ten krok gotowe i gotowi.
W końcu jednak przestaliśmy sobie to mówić.
Od sierpnia tego roku jesteście z nami poprzez Patronite, za co niezmiernie Wam dziękujemy. Uruchomiony wczoraj serwis reporterski www.ir2.info to realizacja obietnicy, którą złożyliśmy Wam, gdy rozpoczynaliśmy pracę z mecenatem społecznościowym. Powiedzieliśmy wtedy, że chcemy, aby Instytut Reportażu stał się organizacją nie tylko organizującą wydarzenia i działania, ale także tworzącą treści. Pracowaliśmy ciężko nad wywiązaniem się z tej obietnicy i jesteśmy dumni i dumne z efektów, które dziś możemy Wam pokazać.
Nad serwisem pracował osobny zespół. Zaprojektowała go Grażyna Dymel-Piotrowska, a zbudował Maciej Turczyniak. Koncepcję redakcyjną wypracował zespół w składzie Dorota Borodaj, Olga Gitkiewicz, Filip Springer. Za kwestie formalne i finansowe odpowiada Katarzyna Chrapka, a promocją i komunikacją zajmuje się Kinga Kruczek.
Serwis IR2.info, a także aplikacja mobilna powstały w ramach projektu „Nowoczesne narzędzia cyfrowe dla reportażu” realizowanego przez Fundację Instytut Reportażu ze środków Unii Europejskiej. Wartość tego dofinansowania to 79 200 zł. Ale budowa serwisu i strona kosztowały nas dużo więcej. Ponad 40 000 zł dołożyliśmy do tego projektu ze środków własnych, także tych, które pochodzą z Patronite. Treści na tej stronie mogą powstawać również dzięki środkom z Patronite - dzięki Wam.
Tutaj ważne zastrzeżenie: nikt z Instytutu Reportażu – ani my, ani inne osoby związane na stałe z IR – nie otrzymuje wynagrodzenia za teksty publikowane na łamach serwisu (ostrożnie dodamy tu słowo „na razie”).
Środki zebrane dzięki Wam, naszym Patronom i Matronkom, wolimy przeznaczyć na honoraria cenionych przez nas i przez Was autorek i autorów, a z czasem także zewnętrznych redaktorek i redaktorów, korektorek i korektorów. Więcej o tym, dlaczego otworzyliśmy ten serwis, przeczytacie TUTAJ, a o zasadach, jakimi kierujemy się przy zamawianiu tekstów i innych materiałów, stawkach oraz terminach można dowiedzieć się TUTAJ.
A teraz zajrzyjcie do środka i zobaczcie, co dla Was przygotowaliśmy na początek.
Lekturę serwisu warto chyba rozpocząć od tekstów, które na różne sposoby objaśniają zasady jego funkcjonowania. Być może natknęliście i natknęłyście się w sieci na hasła promujące nasz portal. Jedno z nich brzmi SEO SREO. Objaśnia je w swoim felietonie Wojciech Orliński, dziennikarz, który w swojej znakomitej książce Internet. Czas się bać straszył algorytmami i dominacją Big Techów, jeszcze zanim to było modne. My nie optymalizujemy swoich tekstów pod SEO (czyli algorytmy wyszukiwarek), nie robimy clickbaitowych, irytujących tytułów i nie publikujemy polaryzujących tekstów.
Koniecznie przeczytajcie też wywiad z Natalią Hatalską, badaczką trendów i technoentuzjastką, o tym, czego się bać w związku ze sztuczną inteligencją, w którą stronę spoglądać, by szukać nadziei i co jest ważniejsze: telefon czy jarzębina?
Niezwykle poruszający jest też felieton Olgi Gitkiewicz Kanał Zero, troska i Ostatnie Pokolenie. Olga wybrała się na protest Ostatniego Pokolenia, by przyglądać się pracy pseudodziennikarzy, którzy sianiem nienawiści do aktywistów i aktywistek klimatycznych pompują sobie zasięgi i budują rozpoznawalność.
Jeśli macie apetyt na reportaże, to koniecznie przeczytajcie tekst Ilony Wiśniewskiej, autorki bestsellerowych książek z Północy (Białe, Hen, Lód, Migot). Ilona napisała dla nas o polarnej ciszy, życiu z nią i w niej. I o pewnej mewie, która przylatuje do bohaterki reportażu Ilony regularnie od dziesięciu lat, by na ścianie jej domu założyć gniazdo i wyprowadzić kolejny lęg.
Polecamy Wam też tekst Podwyżka, w którym Filip Springer spaceruje po Siedlcach, rodzinnym mieście swojej żony, i odkrywa, że jeździ po nim bardzo dużo archaicznych rowerów marki Romet w przedziwnych kolorach... Ciekawość Springera zaprowadziła go nieoczekiwanie przez zawiłości gospodarki schyłkowego PRL-u prosto do gabinetu teścia.
Miłośnicy i miłośniczki fotografii też znajdą w naszym serwisie coś dla siebie. Przede wszystkim wywiad z Wojciechem Wilczykiem, jednym z najbardziej uznanych i doświadczonych polskich dokumentalistów. Opublikowane przez niego książki takie jak Niewinne oko nie istnieje, Słownik polsko-polski czy Święta wojna odbijały się szerokim echem w debacie publicznej i tak będzie pewnie również tym razem. Wilczyk wziął bowiem na warsztat upamiętnienia zniesienia pańszczyzny na ziemiach polskich - kapliczki i krzyże przydroże, jakie wznosili chłopi w drugiej połowie XIX wieku na pamiątkę uwolnienia ich od obowiązków pańszczyźnianych. Trudno w to uwierzyć, ale temat ten pozostawał niezbadany i właściwie nieopisany. Wilczyk trafił na niego przypadkiem i tak jak w przypadku innych swoich tematów poświęcił mu się na lata. Porozmawialiśmy z nim w przededniu premiery nowej książki (Nie)widzialne pomniki wolności, która jest jednocześnie pierwszym kompleksowym opracowaniem tego tematu. W wywiadzie Wilczyk mówi też o procesie swojej pracy, dokumentacji i o tym, że nie za bardzo wierzy w sprawczości fotografii, ale wierzy w jej dokumentacyjną moc.
Polecamy Wam też fotoreportaż Michała Łuczaka, który specjalnie na naszą prośbę pojechał w Polskę fotografować przemiany polskiego krajobrazu wywołane transformacją energetyczną. Publikujemy ten materiał pod tytułem Coś się udaje. Bo rzeczywiście jest tak, że Polacy uwierzyli w końcu w odnawialne źródła energii. Na koniec maja 2024 roku moc zainstalowana fotowoltaiki osiągnęła imponujący poziom 18,1 GW, co stanowi ponad 60% wszystkich mocy OZE w kraju. W porównaniu z majem 2023 roku oznacza to wzrost o 30,5%. Dynamika rozwoju tego sektora jest imponująca - tylko w maju 2024 roku powstało 12 003 nowych instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 315,5 MW. Fotowoltaika stanowi obecnie 99% wszystkich nowych instalacji OZE w Polsce. To między innymi dlatego Polska stoi za jedną czwartą unijnych redukcji emisji gazów cieplarnianych w 2023 roku. Szukacie nadziei. Może znajdziecie ją w zdjęciach Łuczaka?
Na koniec polecamy Wam jeszcze tekst Mariusza Szczygła i Piotra Lipińskiego o tym, dlaczego jeden z portali odmówił publikacji reportażu Wandy Wasilewskiej i jak traktować spuściznę twórców, którzy później w swoim życiu zbłądzili. Wasilewska, zanim stała się piewczynią idei włączenia Polski do ZSRR, była uznaną reporterką, której książki rozchodziły się w bestsellerowych nakładach.
„Byłoby doprawdy wspaniale - piszą Lipiński i Szczygieł w swoim tekście - gdyby najwięksi zbrodniarze już w dzieciństwie wyrywali muchom skrzydełka. Świat byłby prostszy. Niestety raczej zimą dokarmiali ptaki i marzyli o lepszej przyszłości” . Przeczytajcie Byłą Polkę, tekst, który nie daje jednoznacznych odpowiedzi.
Ten numer Repo:zytorium rozsyłamy do wszystkich naszych Patronów i Matronek niezależnie od progu wsparcia. Chcemy cieszyć się z Wami wszystkimi tą ważną dla nas chwilą. Pamiętajcie jednak, że aby dostawać nasz newsletter regularnie, trzeba wybrać próg wsparcia 30 zł lub wyższy.
Szczęśliwego Nowego Roku!
Zespół Instytutu Reportażu i redakcja www.ir2.info
Instytut Reportażu
Trwa ładowanie...