Zestaw Prawdziwych Informacji 2#52

Obrazek posta

Droga Patronko, Drogi Patronie,

Jesteśmy ogromnie wdzięczni, że jesteście z nami i że grono naszych Patronek oraz Patronów jest tak liczne. Dzięki Wam rośniemy w siłę! 

Często słyszymy, że fakty nie są dziś tak ważne, jak emocje, historia, zaangażowanie odbiorcy. A my uważamy, że nic nie zwalnia z obowiązku trzymania się faktów – szczególnie gdy zajmuje się stanowisko publiczne i gdy ma się wpływ na kształtowanie opinii innych ludzi. 

Każdy zdaje sobie sprawę, że przy budowaniu mostu bazowanie na danych i faktach (np. liczbach czy wiedzy o terenie) jest konieczne, aby w przyszłości konstrukcja się nie zawaliła. Wierzymy, że w rzeczywistości społeczno-politycznej rzetelne informacje są równie ważne i potrzebne, aby budować na mocnym fundamencie świat, w którym żyjemy. Dziękujemy, że jesteś z nami na tej drodze.


 

Sprawdzone wypowiedzi

Analiza w pigułce:

  1. Według danych GUS w 1995 roku w Polsce dostępnych było 1,73 mln mieszkań komunalnych. W kolejnych latach liczba ta zmniejszyła się do 778 tys. w 2022 roku.
  2. Oznacza to, że liczba mieszkań komunalnych w latach 1995–2022 spadła o ok. 55 proc.

 

Analiza w pigułce:

  1. W Wielkiej Brytanii trwają protesty i zamieszki po zabójstwie trzech kilkuletnich dziewczynek w Southport, w pobliżu Liverpoolu (1, 2). Przyczyną tych zajść mogły być m.in. nieprawdziwe doniesienia, że napastnikiem był imigrant i muzułmanin.
  2. Nagranie udostępnione przez Konrada Berkowicza nie przedstawia bieżących wydarzeń. Materiał wideo pochodzi z września 2022 roku. Wówczas w Londynie protestowano po śmierci 22-letniej Mahsy Amini, zatrzymanej przez „policję moralności” w Iranie.
  3. Z racji, że Konrad Berkowicz wykorzystał nagranie sprzed dwóch lat i opublikował je w trakcie bieżących protestów w Wielkiej Brytanii, jego wpis uznajemy za manipulację.

 

Analiza w pigułce:

  1. Przedstawiony we wpisie Joanny Lichockiej fragment nagrania pochodzi z września 2023 roku z ceremonii otwarcia Pucharu Świata w Rugby [czas nagrania: 25:10].
  2. Emmanuel Macron nie wystąpił podczas ceremonii zamknięcia Letnich Igrzysk Olimpijskich w Paryżu. Podczas jego wystąpienia na ceremonii otwarcia igrzysk rzeczywiście było słychać gwizdy, ale jednocześnie z oklaskami [czas nagrania 03:27:30].

 

Analiza w pigułce:

  1. W polskich i niemieckich mediach pojawiły się informacje, że UE zamierza stworzyć rejestr aktywów wszystkich obywateli Unii, który pomógłby w walce m.in. z praniem brudnych pieniędzy.
  2. Komisja Europejska odpowiedziała pod koniec lipca redakcji niemieckiego portalu Focus, że nie ma planów na tworzenie takiego rejestru.
  3. Podobne zapewnienia ze strony UE, w odpowiedzi na zapytania europosłów, pojawiły się już w 2021 roku.
     

 

W ostatnim czasie wydarzyło się coś, z czym spotykamy się niezwykle rzadko – państwowa instytucja skorzystała z naszej pracy! Przekonaliśmy się o tym, gdy dotarło do nas „Kalendarium likwidowania mediów publicznych w Polsce” wydane przez KRRIT. Jest to raport Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pod redakcją dr Agnieszki Glapiak, obejmujący okres od 19.12.23 r. do 13.05.24 r. W publikacji opisano chronologicznie, dzień po dniu, przejęcie TVP i PR, a także rozgłośni regionalnych PR przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez likwidatorów. W raporcie można znaleźć m.in. skrót naszej analizy dotyczącej styczniowych wydań programu „19.30”, w której porównaliśmy nowy serwis informacyjny TVP z „Faktami” TVN i z „Wydarzeniami” Polsatu.

Analizę możecie przeczytać tutaj.

 


 

Sprawdzone informacje

Tekst został opublikowany w ramach współpracy z redakcją Śląskiej Opinii.

Od kilku miesięcy na stanowiskach w zarządach spółek Skarbu Państwa, w komisjach polskiego i europejskiego parlamentu oraz w lokalnych instytucjach zachodzą dynamiczne zmiany. Dlatego Śląska Opinia postanowiła rozpocząć cykl artykułów, w których śledzi kariery śląskich polityczek i polityków, a także innych osób związanych z regionalnymi podmiotami.

 

– Myślę, że robią to po to, żeby zmusić te wszystkie kobiety, które mają ciążę i płody na tyle chore, że nie są w stanie przeżyć, do rodzenia – mówiła jeszcze dwa lata temu Izabela Leszczyna, komentując wprowadzenie przez rząd PiS tzw. rejestru ciąż. Teraz resort zdrowia, którego jest szefową, z rejestru wycofać się nie chce, ale zapowiada zmiany.


 

Podcast Demagoga

Pod koniec maja 2024 roku w sieci pojawiła się fałszywa depesza Polskiej Agencji Prasowej zapowiadająca częściową mobilizację przed dołączeniem do wojny w Ukrainie. To wydarzenie pokazało, że cyberzagrożenie naszej sfery informacyjnej jest realne, a wojna może być bliżej, niż nam się wydaje. Żołnierzy zastąpią w niej hakerzy i specjaliści od cyberbezpieczeństwa. W podcaście rozmawiamy z Piotrem Koniecznym, założycielem portalu Niebezpiecznik.pl. Nasz gość opowiada m.in. o tym, jakie jest miejsce Polski na froncie cyfrowego konfliktu. 

 

Podcast z dodatkowym fragmentem dostępny po zalogowaniu na Patronite.pl, lub w aplikacji Patronite Audio:

 

Przydatne linki:


 

Sytuacja fact-checkerów na świecie

 

Paweł Terpiłowski, dyrektor ds. współpracy międzynarodowej, opisał Wam, z czym muszą mierzyć się fact-checkerzy będący członkami IFCN. Takie wydarzenia pokazują, że fakty same się nie obronią i że są ludzie, którzy zrobią wiele, żeby prawda nie ujrzała światła dziennego.

W ostatnich miesiącach środowisko factcheckingowe w Europie mierzy się z atakami i z agresją. Co szczególnie niepokojące, działania te nie ograniczają się tylko do gróźb i wyzwisk ze strony anonimowych hejterów i internetowych trolli, ale coraz częściej zagrażają też fizycznemu bezpieczeństwu fact-checkerów.

W Gruzji od kilku miesięcy rząd i środowiska prorządowe prowadzą zorganizowaną akcję zwalczania niezależnych organizacji pozarządowych, w tym także gruzińskich organizacji factcheckingowych. Działania te mają związek z przyjęciem ustawy „o zagranicznych agentach”, która uderza we wszystkie organizacje pozarządowe otrzymujące na swoją działalność środki z Unii Europejskiej i z USA (ale która już nie wspomina o finansowaniu płynącym z Rosji).

Z początku były to tylko werbalne ataki, do których społeczność factcheckingowa zdążyła już w pewnym sensie przywyknąć. Jednak wrogowie prawdy przeszli od słów do czynów, a biura naszych gruzińskich kolegów i koleżanek zostały zdewastowane. Groźby użycia przemocy fizycznej były kierowane nie tylko pod adresem samych dziennikarzy, lecz także ich bliskich. 

Działo się to przy pełnej aprobacie gruzińskiego obozu rządzącego. Prominentni politycy partii rządzącej w wypowiedziach dotyczących ataków na fact-checkerów nie kryli swojej satysfakcji. Skomentowali zajścia następująco: „bezpaństwowi agenci i neofaszyści otrzymali odpowiedź” i zamieścili jednocześnie „czarną listę” organizacji, co wprost może być odebrane jako zachęta do dalszej agresji.

Gruzińskie władze podążają więc wyraźnie śladem Władimira Putina, dla którego ustawa o „zagranicznych agentach” była kluczowym elementem domknięcia systemu kontroli nad rosyjskim społeczeństwem obywatelskim i nad niezależnymi mediami. Stawia to pod znakiem zapytania przyszłość europejskich aspiracji Gruzinów.

Ataki na fact-checkerów mają niestety miejsce także w krajach unijnych.

W czerwcu dziennikarka Faktografu, chorwackiej organizacji factcheckingowej, została dwukrotnie zaatakowana fizycznie w trakcie pracy nad swoim materiałem. Jedno z tych zajść miało miejsce w jej własnym domu. Ataki miały bezpośredni związek z tematem, którym się zajmuje, i były próbą uciszenia dziennikarki. Podobnie jak w przypadku sytuacji w Gruzji, nasze koleżanki i nasi koledzy z Faktografu już od lat mierzą się z hejtem i groźbami karalnymi pod ich adresem, jednak nigdy wcześniej działania te nie przybrały formy fizycznej przemocy.

Z kolei w Grecji Kyriakos Velopoulos, lider prawicowej partii Greckie Rozwiązanie, wprost zagroził, że jego ugrupowanie zlikwiduje organizację factcheckingową Ellinika Hoaxes. Dla tego polityka greccy fact-checkerzy są „kłamcami i cenzorami”, którzy łamią konstytucję.

Cała europejska społeczność factcheckingowa solidaryzuje się ze swoimi koleżankami i kolegami po fachu w Gruzji, w Chorwacji, w Grecji i wszędzie tam, gdzie podejmowane są działania godzące w wolność słowa oraz niezależność mediów i organizacji pozarządowych. Wartości te stanowią nieodzowny element funkcjonowania każdego zdrowego systemu demokratycznego. 

Tym ważniejsze jest dla nas Wasze wsparcie jako naszych Patronek i Patronów. W czasach, kiedy wolność słowa i prawo do rzetelnej informacji są coraz częściej kwestionowane i postrzegane jako cenzura, chcielibyśmy w sposób szczególny podziękować tym wszystkim, dzięki którym mamy poczucie, że w naszych działaniach nie jesteśmy osamotnieni. Dodaje nam sił świadomość, że podzielacie ideę, która przyświeca nam przez już ponad 10 lat naszej działalności.

Dzięki, że jesteście z nami!

 

Do przeczytania

Agnieszka Tobijasiewicz
agnieszka.tobijasiewicz@demagog.org.pl

podcast demagog fakty factchecking dezinformacja fake news

Zobacz również

Aktualności Demagoga 2#7
Aktualności Demagoga 1#8
Aktualności Demagoga 2#8

Komentarze (0)

Trwa ładowanie...