Podaruj znajomemu subskrypcję Autora Fundacja Czysta Rzeka w formie kuponu podarunkowego.
Zobacz jak działają kuponyFundacja Czysta Rzeka oficjalnie została zarejestrowana 26 lutego 2024 roku, w przeddzień Międzynarodowego Dnia Organizacji Pozarządowych. Nie mogliśmy sobie wymarzyć lepszego startu.
Choć Fundacja działa od lutego 2024 roku, to jej historia jest o wiele dłuższa. Dlaczego? Ponieważ wywodzi się od Operacji Czysta Rzeka - ogólnopolskiej akcji społecznej sprzątania rzek i terenów zielonych. Początki Operacji sięgają 2018 roku, kiedy w redakcji magazynu “Kraina Bugu” narodził się pomysł sprzątania rzeki Bug oraz jej dopływów. Dzięki zaufaniu i wsparciu pierwszych partnerów udało się rozpocząć pierwszą edycję porządków. W ciągu kilku dni okazało się, że potrzeba oddolnych działań na rzecz środowiska naturalnego występuje również w wielu innych miejscach. Jednodniowa inicjatywa nad Bugiem błyskawicznie rozwinęła się do kilkutygodniowej akcji ogólnopolskiej, w którą zaangażowały się osoby publiczne oraz lokalni liderzy i wolontariusze.
Gdy w 2019 roku odbyła się pierwsza edycja, która z założenia miała dotyczyć tylko rzeki Bug, nie przypuszczaliśmy, że akcja przerodzi się w największe ogólnopolskie społeczne działanie w takiej skali. Dziś, jesteśmy na etapie trwania kolejnej, szóstej edycji, która rozpoczęła się 1 marca łącznie udało się zebrać ponad 1000 ton odpadów, przy zaangażowaniu 50 000 osób, które dołączyły do akcji. A to nie koniec, bowiem edycja wiosenna trwa do 25 maja, a cała tegoroczna akcja ogólnopolska do końca września.
Jak z kilkudziesięciu sztabów zrobiło się kilkaset...
Operacja Czysta Rzeka to akcja polegająca na zbiórce odpadów przez Uczestników z koryt rzek, ich brzegów oraz terenów zielonych i rekreacyjnych. Projekt w całości jest realizowany przez Uczestników, którzy zakładają sztaby i wspólnie prowadzą akcje sprzątania na terenie swoich gmin, miast i wsi wśród lokalnej społeczności. To szefowie sztabów rejestrują swój sztab i zakładają akcje sprzątania. W pierwszej edycji w 2019 roku mieliśmy 80 sztabów. W 2020 ze względu na covid-19 akcje lokalne nie odbyły się. Natomiast w 2021 roku mieliśmy w kraju 280 sztabów, rok później aż 420, a w 2023 - 550. Teraz, gdy jesteśmy na półmetku edycji wiosennej w 2024 - sztabów jest już 671 sztabów, a to jeszcze nie koniec.
W 2019 roku ponad 2000 zaangażowanych osób, cztery lata później ponad 20 000
W pierwszej edycji Operacji Czysta Rzeka uczestniczyło ponad 2000 osób. W 2021 było to już prawie 5000 uczestników. Rok później ponad 8200 osób zaangażowało się w akcjach sprzątania, a w 2023 roku chętnych do działania było ponad 20 000 osób!
Raport z działań za 2023 rok - tutaj
Ponad 1000 ton odpadów znika z brzegów rzek, jezior i terenów zielonych
Jak łatwo się domyślić, większa ilość uczestników biorących udział w Operacji Czysta Rzeka przekłada się na większą liczbę posprzątanych miejsc i zebranych odpadów.
W 2019 zebrano ponad 55 ton śmieci. Ta liczba wydawała się niesamowita. Ale już w 2021 ilość odpadów, które posprzątano w ramach wszystkich akcji wyniosła 205 ton. Rok później 230 ton (ok. 14 464 worków śmieci 120 L). Były to ogromne ilości. Rok 2023 przyniósł aż 375 ton!
Teraz w połowie kwietnia, gdy trwa szósta edycja jest już zebranych 181 ton, co oznacza, że od początku inicjatywy udało się zebrać ponad 1000 ton śmieci.
Każdy z nas może zmienić wiele, a razem możemy jeszcze więcej!
Jak łatwo zauważyć, każdy kto bierze udział w akcji Operacja Czysta Rzeka, przyczynia się do tego, że dana ilość kilogramów odpadów znika z krajobrazu nad rzeką, jeziorem, czy z pobliskiego lasu.
Jeśli osób jest kilkanaście lub kilkadziesiąt - udaje się zebrać jeszcze więcej. Jeśli takich akcji jest kilkaset, to łączny wynik jest bardzo konkretny i pokazuje również, jak potrzeba jest tego typu inicjatywa.
Udział w akcji integruje lokalne społeczności, powoduje, że nawiązywane są nowe znajomości, budowane są trwałe relacje. Pojawia się też przekonanie, że wspólnie można wziąć sprawy w swoje ręce i zadbać o środowisko wokół, a przy tej okazji spędzić czas nad rzeką lub w innym miejscu na łonie natury. Dzięki Operacji Czysta Rzeka uczestnicy mają również realne poczucie sprawczości, bo to przecież dzięki nim z brzegów rzek i okolic znikają pozostawione śmieci.
Jak wyglądają przygotowania do organizacji ogólnopolskiej akcji?
Realizacja całego przedsięwzięcia wymaga pracy i zaangażowania niemalże przez cały rok. Kiedy zaczynaliśmy, sztab główny reprezentowało kilka osób, zapisy były realizowane poprzez zgłoszenia e-mail i telefonicznie, zapisywaliśmy wszystko w pliku excel :) Dziś mamy zespół ponad 30 osób, który odpowiada za to, aby skoordynować całą edycję akcji, która rozpoczyna się od początku marca, a kończy w pod koniec września. Każdy w sztabie odpowiada za różne zadania.
Aby w pełni przygotować się do startu edycji, wcześniej szykujemy wszelkie niezbędne materiały do przeprowadzenia akcji sprzątania: pakiety dla uczestników i szefów sztabów: worki, koszulki, rękawice. Materiały merytoryczne, poligraficzne, graficzne. Przygotowujemy komunikaty dla mediów, newslettery dla uczestników oraz na mamy dedykowaną infolinię związaną z rejestracją sztabów, akcji, odbiorem odpadów itp. Przygotowujemy też corocznie dedykowany system do zapisów do akcji i rejestracji sztabów, dzięki któremu w jasny sposób widzimy na kiedy i w jakiej ilości wysłać materiały do sztabu w którym odbywa się akcja sprzątania. Tylko w tej edycji od początku marca do tej pory wysłaliśmy ponad 700 paczek, w których musieliśmy przygotować odpowiednią ilość worków, wskazaną ilość koszulek w wybranych rozmiarach, rękawic dla ponad 23 000 uczestników. Aby zatwierdzić sztab i akcję, osoby ze sztabu weryfikują podpisane dokumenty, koledzy odpowiadający za odbiór odpadów sprawdzają czy w każdej z akcji śmieci nie pozostaną w wybranej lokalizacji i czuwają nad tym, aby pomóc w odbiorze zebranych odpadów, a osoby z infolinii od 8 do 20 odpowiadają na wszelkie pytania i pomagają w kwestiach związanych z organizacją akcji. To tylko zarys prac. Projekt pochłania ogrom czasu, ale daje też konkretny i realny efekt - tony zebranych odpadów z brzegów rzek, jezior, lasów i terenów zielonych, angażuje i integruje lokalne społeczności, pełni wartość edukacyjną. Co roku z taką samą energią przystępujemy do działania ciesząc się, że z każdą edycją przybywa uczestników, którzy wraz z nami chcą zadbać o swoją lokalną ojczyznę.
Ambasadorzy
Co roku akcję wspierają samorządy, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, największe wypożyczalnie sprzętu pływającego oraz lokalni liderzy, media i przedstawiciele życia publicznego tacy jak: Jacek Kleyff, Andrzej Stasiuk, Adam Nowak i Raz Dwa Trzy, Stanisław Soyka, Urszula Dudziak, Kayah, Marek Kamiński, Anna Maruszeczko, o. Tomasz Dostatni, prof. Stanisław Baj, dr Andrzej Kruszewicz, o. Leon Knabit, Justyna Steczkowska, Beata Sadowska czy Kwiat Jabłoni. Operację Czysta Rzeka wspierał także śp. Aleksander Doba.
Wsparcie
Wsparcie Patronów da nam możliwości dalszego rozwoju akcji Operacji Czysta Rzeka, oraz możliwość realizacji dodatkowych projektów.
Pomysłów nam nie brakuje, a teraz jako organizacja pozarządowa wierzymy, że razem możemy sięgać po więcej. Dla dobra naszego środowiska, przyszłych pokoleń i nas samych!
Wesprzyj działalność Autora Fundacja Czysta Rzeka już teraz!
Chcielibyśmy Cię poinformować o ryzykach, związanych z Twoim zaangażowaniem finansowym. Przekazując środki na realizację pasji Twojego ulubionego Twórcy prosimy, abyś wziął/wzięła pod uwagę kilka kwestii.
