Żywczanie - Zespół Pieśni i Tańca

Kim jesteśmy ?

Zespół Pieśni i Tańca „Żywczanie” z Żywca powstał w 1997 roku. Działa przy Stowarzyszeniu Miłośników Folkloru „Żywiecczyzna”. Kierownikiem oraz wspaniałym choreografem jest pan Adam Adamowski. ZPiT “Żywczanie” reprezentuje przede wszystkim folklor górali żywieckich w artystycznym opracowaniu scenicznym. Siedzibą naszego zespołu jest Klub „Papiernik” Miejskiego Centrum Kultury, z którego korzystamy dzięki uprzejmości Urzędu Miejskiego w Żywcu.

Od samego początku swojego istnienia zespół “Żywczanie” odnosi wiele sukcesów i ma na swoim koncie niezliczoną ilość nagród, wyróżnień, koncertów, festiwali, wyjazdów zagranicznych. Nie sposób wymienić tu wszystkiego, ale powinniśmy pochwalić się tym, że naszą pracą i zaangażowaniem zdobyliśmy większość największych nagród, jakie tylko mogą otrzymać zespoły ludowe na najważniejszych festiwalach folklorystycznych w Polsce. Są nimi:

GRAND PRIX
Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne, 2007 r.

ZŁOTA CIUPAGA
Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich, 2007 r.

GRAND PRIX
Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne, 2018 r.

Srebrne Żywieckie Serce
Festiwalu Folkloru Górali Polskich, 2011 r.

Brązowe Żywieckie Serce
Festiwalu Folkloru Górali Polskich, 2015 r.

Czym się zajmujemy?

Jesteśmy zespołem pieśni i tańca, który swoją działalnością reprezentuje przede wszystkim tradycje górali żywieckich. Mamy w swoim repertuarze artystycznie opracowany układ choreograficzny prezentujący nasze rodzime tańce, muzykę, śpiewy i zabawy. Nasz choreograf dba o to byśmy zawsze byli na jak najwyższym poziomie i w jak najlepszej kondycji, ponieważ tańce górali żywieckich należą do najbardziej wymagających, dynamicznych i popisowych tańców w Polsce! Na scenie musimy wykazywać się sprawnością, siłą, a panowie także niejednokrotnie wyobraźnią wykonując swe popisowe solówki taneczne :) Wszystko to odbywa się we wspaniałej atmosferze radości i uśmiechu, przy dźwiękach żywiołowej i skocznej muzyki na żywo, wykonywanej przez naszą kapelę. Nieodłącznym elementem wszystkich występów są też oczywiście tradycyjne śpiewy góralskie, które wykonujemy donośnym białym głosem. Taki piękny jest właśnie nasz folklor!

Podczas koncertów prezentowane są tradycyjne instrumenty ludowe, takie jak: skrzypce, basy, dudy, trombity, rogi pasterskie i piszczałki, czy heligonki. Wszyscy pojawiamy się na scenie w oryginalnych strojach górali żywieckich, wykonanych zgodnie z muzealnymi wzorami. Przedstawiamy zarówno stroje odświętne, tak zwane kolorowe (gdzie kobiety noszą kwieciste barwne spódnice, białe fartuchy i pięknie haftowane gorsety wiązane wstążką, a panowie wełniane portki, skórzane pasy i zdobione brucliki), a także stroje dzienne, czy pasterskie (szyte z bawełny, wełny, damskie wykorzystujące piękne wzory z siwizny/modrodruku).

Oprócz folkloru żywiecczyzny zespół “ŻYWCZANIE” prezentuje także tańce, melodie i przyśpiewki z innych regionów Polski, w tym układ taneczny śląski (z regionu Raciborza) oraz układ krakowski. W przyszłości mamy nadzieję dodawać kolejne układy choreograficzne, by móc coraz szerzej poznawać i reprezentować naszą wspaniałą polską kulturę ludową!

Zespół “ŻYWCZANIE” w swoim programie posiada również bogaty repertuar wokalny. Oprócz tradycyjnych melodii i przyśpiewek ludowych wykonujemy także pieśni religijne i kościelne. Pieśni te zawsze robią niezwykłe wrażenie, gdy wykonujemy je w kościołach podczas uroczystości Maryjnych, dożynek, zaślubin itp., ale na szczególną uwagę zasługuje tutaj repertuar kolęd i pastorałek, których mamy ponad 30, opracowanych w pięknych aranżacjach na wiele głosów z towarzyszeniem tradycyjnych instrumentów. Kolędowanie to dla nas szczególny i bardzo intensywny czas, który staramy się pielęgnować zgodnie z naszymi miejscowymi tradycjami i zwyczajami. Okres kolędowy zaczynamy od góralskiej Pasterki, którą prowadzimy już od kilku lat i kolędujemy aż do końca stycznia. Nasza pierwsza płyta z kolędami i pastorałkami nosi tytuł "Słyse z nieba muzyke". W tym roku planujemy także wydanie kolejnej płyty.

Wielokrotnie zdarza się również, że podczas różnych występów zespół reprezentowany jest przez samą kapelę “ŻYWCZANIE”. Muzycy biorą udział w wielu wydarzeniach promujących żywiecczyznę zarówno w kraju jak i za granicą, uświetniają swą muzyką imprezy kulturalne, religijne, okolicznościowe. W repertuarze kapeli znajduje się nie tylko muzyka górali żywieckich, lecz także inne melodie łuku Karpat.

Dlaczego Patronite?

Nowy rok, to nowy start. Rozpoczynamy go z głowami pełnymi pomysłów i nowych możliwości! Bowiem pod koniec grudnia 2022 roku oficjalnie został uchwalony nowy Zarząd Stowarzyszenia, pod którym działa ZPiT “ŻYWCZANIE”, dzięki czemu możemy teraz zacząć realizować kolejne wspólne plany i marzenia. Zespół przetrwał mimo trudności i ograniczeń spowodowanych pandemią, co pokazuje jak jesteśmy silni i jak bardzo nam zależy na tym, by być razem. Chcemy dotrzeć ze swoją działalnością do jak największej ilości ludzi, chcemy pokazać Wam piękno naszego góralskiego folkloru i wspaniałych tradycji. Chcemy zachować i ocalić od zapomnienia nasze kulturowe dziedzictwo oraz przekazywać te wartości kolejnym, młodszym pokoleniom. To nasza pasja i jednocześnie nasza misja. Możemy realizować ją w sposób, który potrafimy najlepiej - czyli poprzez muzykę, taniec i śpiew. Reszta należy już do Was!

Przedstawimy Wam zatem kilka faktów i planów na najbliższą przyszłość, żebyście wiedzieli w co chcemy wspólnie inwestować i angażować wszystkie siły:

• DZIECIĘCA GRUPA “MALI ŻYWCZANIE” - w październiku 2022 r. przeprowadziliśmy nabór do dziecięcej grupy, do której w ciągu kilku dni zgłosiło się kilkadziesiąt dzieci, a najmłodsze mają zaledwie 6 lat! To ogromny sukces, który pokazał jak wiele z nich pragnie być częścią tego, co wspólnie tworzymy. Dla dzieci przynależność do takiej grupy znaczy naprawdę wiele. Oprócz edukacji kulturalnej, miłości do folkloru i umuzykalnienia w postaci śpiewu i tańca niesie ze sobą mnóstwo wartości - to zawieranie przyjaźni na całe życie, to przełamywanie swoich barier (niejednokrotnie wstydu i innych ograniczeń), to nabieranie pewności siebie podczas występów przed publicznością, kształtowanie siły charakteru podczas intensywnych prób, miłe i pożyteczne spędzanie czasu (zamiast siedzenia przed komputerem), satysfakcja ze zdobytych osiągnięć oraz nagroda w postaci możliwości zwiedzania świata podczas różnych przeglądów i festiwali międzynarodowych.

Dzieci po niespełna 3 miesiącach wspólnej pracy wzięły już udział razem ze starszą grupą w swoich pierwszych występach - w góralskich kolędowaniach. Poznają tym samym od najmłodszych lat tradycję kolędniczą górali żywieckich i widać, że są zmotywowane do dalszych działań. Radość na twarzach ich i rodziców, kiedy ubrały swój pierwszy strój góralski i pojawiły się przed publicznością była bezcenna.

• GRUPA ŚPIEWACZA “ŻYWCZANKI” - w lipcu 2022 r. powstała też pierwszy raz w historii zespołu żeńska grupa śpiewacza, która zaczęła reprezentować zespół na konkursach i przeglądach śpiewaczych. Już w październiku dziewczyny zdobyły swoją pierwszą nagrodę zdobywając WYRÓŻNIENIE podczas V Święta Pieśni.
   
• INSTRUKTORZY - za każdym sukcesem zespołu stoi kadra instruktorów, bez których to wszystko nie byłoby możliwe. Wielu z nich działa charytatywnie, poświęcając swój czas, wysiłek i wkładając wiele serca w nasz rozwój. Jednak my jako zespół nie możemy na to pozwolić i chcemy zapewnić im stałe wynagrodzenie. Choreograf, instruktor muzyki, instruktor śpiewu, akompaniator, garderobiana, kierownik organizacyjny - to najważniejsze osoby, jakich potrzebuje każdy zespół. Wiemy ile pracy muszą włożyć w swoje działania i chcemy im pokazać, jak bardzo ich za to doceniamy.
   
• NOWE STROJE I REKWIZYTY - góralskie stroje ludowe, które posiada zespół, były zakupione wiele lat temu. Część z nich posiadamy do dziś, część uległa całkowitemu zniszczeniu, część da się zreperować. Wiadomo jednak, że stroje i kierpce/buty szybko się zużywają, są eksploatowane podczas intensywnych występów i podczas częstego prania, krochmalenia, czyszczenia. Wiele elementów stroju ludowego jest szytych lub haftowanych ręcznie, dlatego nie należą one do najtańszych zakupów. Chcielibyśmy zapewnić członkom naszego zespołu (włącznie z grupą dziecięcą) oraz kapeli piękne, nowe stroje, by każdy mógł godnie i dumnie reprezentować je na scenie.

Pierwszym naszym krokiem w tym zakresie będzie uzupełnienie i naprawa strojów góralskich, a potem będziemy starać się także o zapewnienie zespołowi strojów z pozostałych regionów, które mamy w swoim repertuarze. Równocześnie chcemy także uzupełniać rekwizyty, które występują w naszych tradycjach i obrzędach (np.kolędniczych - gwiazda, turoń, dziady, itp.).

• INSTRUMENTY - żywiecczyzna słynie z wyjątkowych, tradycyjnych instrumentów ludowych i pasterskich, które prezentujemy na swoich koncertach. Dlatego musimy o nie dbać, regularnie sprawdzać ich stan techniczny i dokonywać sprawnie bieżących napraw.
   
• STROJE DO ĆWICZEŃ - jak każdy zespół folklorystyczny potrzebujemy odpowiednich strojów i obuwia do ćwiczeń, by nie narażać się na niepotrzebne kontuzje. Stroje powinny być spójne, wygodne, dziewczyny muszą mieć spódnice szyte na wzór koncertowych, by uczyły się w nich odpowiednio wirować i kręcić obyrtkę (charakterystyczny taniec górali żywieckich), każdy potrzebuje także baletek, bądź zapasowej pary kierpiec.
   
• NOWA PŁYTA Z KOLĘDAMI i PASTORAŁKAMI - jesteśmy w trakcie przygotowań do wydania kolejnej płyty z tradycyjnymi kolędami i nietuzinkowymi pięknymi regionalnymi pastorałkami. W ten sposób zostawimy po sobie kolejny ślad i piękną pamiątkę nie tylko dla nas samych, ale też przyszłych pokoleń.
   
• STRONA WWW - kto w dzisiejszych czasach nie potrzebuje strony internetowej? :) My na pewno potrzebujemy jej do promowania swojej działalności w Polsce i na świecie. Domeny, hostingi, projekt, grafiki, tłumaczenia - składa się na nią wiele elementów i kosztów, których część musi być opłacana cyklicznie.
   
• ZGRUPOWANIA i NOWE PROGRAMY - zespół przygotowując nowy repertuar (czy to układ choreograficzny, czy muzykę, czy śpiewy) zatrudnia specjalistę z danej dziedziny, który uczy nas wszystkiego od podstaw i ćwiczy z nami intensywnie przez kilka dni. Taka praca nad nowym materiałem wymaga od nas kilkudniowego poświęcenia czasu na tzw. zgrupowanie, opłacenia pobytu, wyżywienia, transportu, a przede wszystkim kosztów przyjazdu instruktora-specjalisty.
   
• WYJAZDY ZAGRANICZNE - udział w międzynarodowych festiwalach i konkursach oraz reprezentowanie polskiego folkloru za granicą to jeden z obowiązkowych punktów programu każdego zespołu. Dzięki temu też dzieci i młodzież mogą zwiedzić trochę świata i nawiązać wyjątkowe znajomości w świecie folklorystycznym. To wyjątkowe wydarzenia, które jednoczą zespół, pozostawiają wyjątkowe wspomnienia na całe życie i są pewnego rodzaju wynagrodzeniem dla członków zespołu za cały trud i poświęcenie, jakie wkładają w tworzenie i reprezentowanie zespołu.

Jak widzicie podejmujemy sporo zadań związanych z zespołem i niejednokrotnie już udowodniliśmy, że potrafimy dać z siebie wszystko, by wiele osiągnąć. I tym razem nie będzie inaczej! Sporo inicjatyw w ciągu roku pojawia się również spontanicznie i nieplanowanie, niejednokrotnie są to różne akcje społeczne lub charytatywne, w które się angażujemy, wierzymy bowiem, że dobro wraca i chcemy się do niego przyczyniać. To nasza kultura, tradycje, tożsamość i otwarte serce świadczą o tym kim i jacy jesteśmy. Tego nauczył nas zespół i to chcemy teraz przekazywać dalej!

Z takim pozytywnym góralskim nastawieniem rozpoczynamy nasze działania :)
Wierzymy, że z Waszą pomocą wszystko jest możliwe!

Bóg zapłoć!
HEJ!