IMPERIUM ROMANUM

We współczesnym świecie reklama towarzyszy nam na każdym kroku. Może dotyczyć wszelkich przejawów ludzkiej aktywności: handlu, polityki, sztuki etc. Chęć promowania własnych wytworów czy też osoby wydaje się wpisana w naturę ludzką. Nie inaczej było w starożytnym Rzymie. Jednakże środki...

Wraz z końcem panowania Kommodusa, Imperium Romanum przechodziło przez bardzo trudny okres w swojej historii. Usunięcie znienawidzonego przez senatorów cesarza nie przyniosło upragnionego spokoju w państwie i Wiecznym Mieście. Syn i następca Marka Aureliusza, w wyniku spisku został zamordowany 31 grudnia 192 r. n.e. Na jego miejsce spiskowcy wybrali poczciwego wiekiem senatora Pertynaksa.

Począwszy od II w. n.e. w Imperium Romanum rozpoczął się proces intensywnych przemian religijnych. Coraz większą rolę zaczęły odgrywać w państwie rzymskim religie orientalne, takie jak na przykład mitraizm. Jednym z powodów rozwoju tych kultów, były poważne kryzysy jakie przeżywało cesarstwo w II i III w. n.e. Takie wydarzenia jak wojna domowa lat 193-197, czy też trudna sytuacja wewnętrzna w czasie tak zwanego kryzysu III wieku, sprzyjały ujawnieniu się zjawisk religijnych, których korzenie sięgały jeszcze epok wcześniejszych.

Przeszłość Rzymu intrygowała zarówno ludzi żyjących w starożytności jak i współczesnych badaczy. Mityczne opowieści na stałe wpisały się w sposób myślenia o Wiecznym Mieście. Nasza perspektywa oczywiście różni się od tej starożytnych Rzymian, którzy traktowali legendy o początkach Miasta w kategoriach oficjalnej, powszechnie akceptowanej historii.

Gajusza Juliusza Cezara oceniamy współcześnie przez pryzmat najbardziej znanych faktów z jego życia: romansu z Kleopatrą, zdrady Brutusa i śmierci w wyniku zamachu w idy marcowe 44 r. p.n.e., czy też ustanowienia kalendarza juliańskiego. Cezar mieni się jako znakomity wódz, humanista, wyśmienity mówca, autor dzieł pisanych piękną łaciną: „O wojnie domowej”, „O wojnie galijskiej” oraz twórca używanych do dzisiaj cytatów: „kości zostały rzucone” czy „przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem”.

Rzymianie w czasach republiki słynęli ze swojej nadzwyczajnej religijności. Opinię tę wyraził już Grek Polibiusz oraz sam Cyceron pisząc, że: pobożnością i religijnością przewyższamy wszystkie ludy i narody. Wczesna religia rzymska była jednak bardzo niechętna wobec wywyższania...

Do najbardziej przełomowych okresów w historii Imperium Romanum można zaliczyć długoletnie wojny z Kartaginą. I wojna punicka rozpoczęła się w roku 264 p.n.e. i zapoczątkowała nowy rozdział w dziejach Rzymu, tak zwany okres wielkich podbojów. Bardzo szybkie rozprzestrzenianie się władzy terytorialnej Rzymian wpłynęło na szereg aspektów życia wewnętrznego w ich państwie, między innymi na religię, która uległa w tym okresie znacznym przeobrażeniom.

W antycznym Rzymie najprostszą metodą przekazywania informacji lub treści swojego dzieła było jego wygłoszenie – recytacja (recitatio), która bazowała z pewnością na greckich sympozjach (symposium). Seneka Starszy przekazuje, że niejaki Azyniusz Pollio, który tworzył w czasach panowania Oktawiana...

Na początku istnienia Rzymu, powszechnym środkiem płatniczym było bydło. Zresztą późniejsza nazwa pieniądza w języku łacińskim, pecunia, wywodzi się od słowa pecus, oznaczającego nic innego, jak właśnie „bydło”. Do ustalania nominału wykorzystywano jednostkę funt – libra – który wynosił 327,45 g.

Rzadkość zapisów dotyczących cen poszczególnych towarów czy usług powoduje, że jest nam dość trudno określić ile i za co trzeba było płacić w rozległych czasach i obszarach Imperium Rzymskiego. Nieco lepiej udokumentowane zostały płace dotyczące zagadnień militarnych.

Demetriusz I Soter był władcą państwa Seleucydów od 162 do 150 roku p.n.e. Demetriusz dał się poznać jako ambitny i utalentowany przywódca, który jednak w obliczu postępującego rozpadu państwa, licznych wrogów oraz potęgi Rzymu nie był w stanie odnieść sukcesu w odbudowie dawnej chwały Imperium Seleucydów.

Edykt Dioklecjana o cenach maksymalnych z roku 301 n.e., znany jako Edictum Diocletiani et Collegarum de Pretiis Rerum Venalium, miał na celu walkę z postępującą inflacją w Imperium Rzymskim, poprzez wyznaczenie maksymalnych cen na ponad 1400 produktów, niewolników czy usługi. Edykt zachował się do naszych czasów częściowo za sprawą fragmentów inskrypcji (w grece i łacinie) na płytach kamiennych odnalezionych głównie na terenach wschodnich Imperium, w 42 miejscach.