Zabawa, którą tu Państwu zaproponowałem, od samego początku wydaje się być niezwykle ekscytująca. Oto okazało się, że w pewnym archiwum znajdują się listy pisane ręką Bohdana Chmielnickiego, których adresatem jest szwedzki agent na dworze polskim, znany wszystkim zdrajca Hieronim Radziejowski. Bohdan Chmielnicki pisze do niego po polsku, pismem może nie kaligraficznym, ale na tyle wyraźnym, że część słów mogę odczytać nawet ja. Jeden z tych listów zaczyna się tak
Jaśnie Wielmożny Mości Panie Podkanclerzy Koronny
Mnie Wielce Miły Panie i Przyjacielu Wielki
Z wielką ochotą nie inaczej tylko jako z nieba oczekiwaliśmy wiadomości od najjaśniejszej królowej szwedzkiej, od Wielmożnego Pana, aleśmy się doczekać nie mogli. Posyłaliśmy do Najjaśniejszej Królowej Szwedzkiej posłów swych przez ziemie moskiewskie, ale nie mogli tamtędy przejść…
Nie będę cytował całości, żeby nie psuć efektu. Mam bowiem zamiar kiedyś te listy opublikować. Pisma swoje Bohdan kończy zawsze tak samo – Bohdan Chmielnicki, Het. Woj. Zaporos.
Listy pisane są jeszcze za panowania królowej Krystyny, a to oznacza, nie mniej nie więcej tylko demaskację Radziejowskiego jako szwedzkiego agenta, zanim jeszcze rozpoczęła się wojna ze Szwedami i w świat poszła informacja, że Radziejowski poszedł na obcy żołd, albowiem Jan Kazimierz uwiódł mu żonę. To są oczywiste brednie, kolportowane po to, by odsunąć winę od Radziejowskiego i usposobić doń przychylnie część szlachty. Chmielnicki próbuje się – co widać jasno – skontaktować ze Szwedami, poprzez Radziejowskiego, co do którego nie ma żadnych złudzeń. Wie kim on jest i jakie ma możliwości, dlatego tytułuje go Wielmożnym Panem i swoim wielkim przyjacielem.
Nie wszystkie listy będą łatwe do odcyfrowania, bo pisali je najwyraźniej różni sekretarze. Niektórzy mieli wyraźniejszy i ładniejszy charakter pisma inni trochę bazgrolili. No, ale postaramy się, żeby wszystko zostało odczytane i opublikowane.
Gabriel Maciejewski
Trwa ładowanie...