Jak radzić sobie z rozwolnieniem u kociaka? Jakie mogą być jego przyczyny? Czy biegunka jest niebezpieczna? Na te i inne pytanie postaram się odpowiedzieć wyczerpująco w niniejszym poście.
KUPA - dla wielu temat zabawny lub odstręczający, niemniej ogromnie ważny dla osób, odchowujcych kocięta,lub mających do czynienia z małym (i nie tylko) kotem. Zwłaszcza wtedy, gdy jesteś domem tymczasowym, musisz uważnie monitorować kupę kociąt. Jest to jedno z lepszych narzędzi diagnostycznych, mówiących o tym, co dzieje się z naszym kociakiem. Pomyśl o tym jak o raporcie zdrowotnym, pochodzącym wprost od kotka. Raport ten pozwala zorientować się, co się w nim dzieje. Wygląd kału mówi o tym, czy kociak jest w dobrej kondycji, czy może ma kłopoty zdrowotne.
1. JAK WYGLĄDA NORMALNA, ZDROWA KUPA
A) Koci bobas na butli
Normalna kupka u kociaka odchowywanego na specjalnym mleku dla kocich maluchów powinna być musztardowożółta i mieć kształt zwartego wałeczka. Dopuszczalna jest też forma pojedynczych, miękkawych bobków.
B) Kociak na pokarmie stałym
Zdrowy kał u kociaka na pokarmie stałym powinien być koloru mocno brązowego lub ciemnobrązowego. Powinien być zwarty i zachowywać kształt wałka. Może być też nieco twardszy, Gdy kotek nie ma problemu z załatwieniem się co najmniej raz na dwa dni, to nie ma powodu do zmartwień.
2. BIEGUNKA
Jak wygląda biegunka, każdy wie. Jeśli zauważysz ją u kociaka, potraktuj ją poważnie, bo u małych kociąt sprawy szybko mogą się skomplikować albo wręcz skończyć się źle. Kocięta bardzo szybko się odwadniają, tracą elektrolity i słabną.
A) Kocięta należy monitorować
Biegunka powoduje szybki spadek wagi, dlatego też ważne jest, aby w tej sytuacji regularnie ważyć kociaka - optymalnie 2-3 razy dziennie - na dokładnej wadze, na przykład kuchennej. Jeśli kociak stoi w miejscu lub chudnie, powinien to być dla ciebie sygnał, że coś jest nie tak, i że trzeba działać NATYCHMIAST. Regularne ważenie go pozwala też wychwycić moment, gdy maluch zaczyna czuć się lepiej - wówczas waga stabilizuje się i zaczyna rosnąć. Organizm nie traci już wody i znów powoli przyswaja składniki odżywcze, przekształcając je w masę. Maluchy, które zdrowieją z biegunki, na nowo ładnie przyrastają.
B) Przyczyny biegunki:
Problem biegunki jest złożony i może mieć wiele różnych przyczyn - począwszy od złej diety, poprzez infekcje wirusowe, bakteryjne i pasożyty wewnętrzne, aż po stres.
Może być tak, że kociak nie trawi we właściwy sposób pokarmu, który dostaje.
- Czy zmieniałeś/zmieniałaś ostatnio kociakowi pożywienie? Może do tej pory jadł co innego i nagle wprowadziłeś/wprowadziłaś mu nowy pokarm? Każda zmiana pokarmu może pociągać za sobą pojawienie się biegunki, dlatego jeśli chcesz coś zmienić w jego karmieniu, rób to bardzo powoli - zaczynając od pół łyżeczki nowego pożywienia do poprzedniego i rozkładając przejście na nowe jedzenie na co najmniej tydzień. Jeśli właśnie to jest przyczyną kłopotów z brzuszkiem, należy wrócić do poprzedniego pokarmu, dodając kotkowi probiotyk. Kolejna, bardzo stopniowa próba przestawienia go na inny pokarm powinna nastąpić dopiero po ustabilizowaniu się stolca.
- Czy pokarm, który wprowadziłeś, jest dla kociaka odpowieni?
> Puszki, które mają w swoim składzie dużo podrobów, mogą powodować rozwolnienie, np. Animonda Carny.
> Puszki, które zawierają wypełniacze typu ryż, również mogą powodować biegunki, ponieważ słabo się przyswajają (koty to typowi mięsożercy). Ostatnio mieliśmy przygodę z zamówieniem przez pomyłkę puszek, które okazały się wersją dla psów, zawierających 50% ryżu na 50% mięsa. Inna wersja tej samej firmy zawiera blisko sto procent mięsa i do tej pory kociaki ją właśnie jadły - a kupki były po niej piękne. Niestety, tego dnia nie mieliśmy w domu nic innego i pomyślałam, że nie zaszkodzi im puszka z ryżem. Oj... zaszkodziła... U połowy kociaków pojawiły się rewolucje żołądkowe i trzeba było nagimnastykować się z powrotem do ładnej pracy jelit i dobrego samopoczucia, a jeden z maluszków wylądował nawet u weterynarza.
Co ciekawe, są ludzie (znam nawet wśród nich jedną lekarkę weterynarii), którzy na problemy żołądkowe u kotów polecają właśnie podawanie ryżu z marchewką lub samego, ewentualnie z gotowanym kurczakiem. Jest to bardzo zły pomysł z jednej prostej przyczyny: koty to nie ludzie. To typowi mięsożercy. Ich żołądki funkcjonują w inny sposób i takie jedzenie nie przyniesie im żadnych korzyści, a wręcz przeciwnie. Jeśli kociak (lub dorosły kot) ma biegunkę, oznacza to, że nie przyswaja składników odżywczych i podawanie ryżu, którego również nie potrafi przyswoić, jest jak "leczenie" cukrem cukrzyka. To, co należy kotu podać do jedzenia, to produkty weterynaryjne typu gastrointestinal.
- Biegunka może być spowodowana alergią na konkretny rodzaj białka zwierzęcego i to dlatego kociak źle je toleruje. Dosyć często zdarza się np. alergia na kurczaka. Aby to sprawdzić, najlepiej wprowadzić monodietę opartą tylko na jednym rodzaju mięsa i obserwować efekty. Aby taki ekesperyment miał sens, jeden typ białka zwierzęcego należy podawać minimum przez dwa tygodnie. Jeśli jest przez ten czas dobrze tolerowany, wprowadza się po tym czasie następny. Na początek dobrze jest zacząć od mięsa, które rzadko uczula - np. królik, dziczyzna, koń czy kangur.
- Jeśli odchowujesz kocięta butelkowe, zwróć uwagę na dwie sprawy:
> Czy mleko, którym karmisz, jest przeznaczone stricte do odchowywania kociąt? - Tego typu mleka w proszku kupisz w gabinecie weterynaryjnym lub przez internet. "Mleka" w supermarketach typu Winston, Whiskas czy Kitty nie nadają się do karmienia nimi kocich bobasów. W zasadzie nie za bardzo nadają się dla żadnych kotów.
> Czy mleko, którym karmisz, jest dobrze przechowywane? - Po zrobieniu na świeżo, powinno być zużyte w ciągu 24 godzin oraz być przechowywane wyłącznie w lodówce.
> Czy nie próbujesz zbyt wcześnie przestawiać malucha na stały pokarm? - Kocięta butelkowe bezpiecznie przestawia się w 5-6 tygodniu życia i robi się to bardzo powoli. Jeżeli zaczynają mieć biegunkę, zrób krok w tył i wróć wyłącznie do mleka jeszcze na parę dni, a potem spróbuj znowu. Unikaj drastycznej zmiany pokarmu. Ja zawsze zaczynam od dodania do mleka pół łyżeczki pierwszego paszteciku baby pate, stopniowo zwiększając ilość juniorka w kolejnych dniach. Dobrze jest wtedy włączyć maluchowi probiotyk, który pomoże mu ze zmieniającą się florą bakteryjną. Niekiedy zmiana pokarmu wymaga nawet wprowadzenia delikatnego antybiotyku, jeśli tych bakterii namnoży się za dużo i jeśli ciężko jest uporać się z nawracającą biegunką.
Gdy kocięta zaczynają same się załatwiać (ok. 3-4 tydzień życia), powinny dostać swoje pierwsze odrobaczenie. Z wyboru polecam żel Fenbendazol lub Pyrantel.
Jeśli jednak pomimo odrobaczenia nimi według ulotki - biegunka nie ustępuje, należy koci kał dać do zbadania pod kątem innych nieproszonych lokatorów - giardii, kokcydiów, tasiemca czy rzęsistka, ponieważ ani Fenbendazol ani Pyrantel nie działają na te pasożyty. Dalsze postępowanie ustala weterynarz.
Jeżeli twój kociak jest osowiały, ma biegunkę i nie chce jeść (a do tego, gdy dotyczy to np. całego miotu lub kilku kociąt), należy wykonać test na panleukopenię (u weterynarza). Jest to wysoce zakaźna i bardzo niebezpieczna dla kociąt (i niekiedy również dla kotów dorosłych) choroba wirusowa, objawiająca się właśnie biegunką, bólem brzucha, gorączką, osowiałością i niechęcią do jedzenia. Panleukopenia prowadzi w stu procentach do śmierci, jeśli nie jest leczona. Tu post o leczeniu panleukopenii ---> https://patronite.pl/post/27656/panleukopenia-i-co-teraz
Może być tak, że w jelitach kociaka za bardzo namnożyły się bakterie (dzieje się tak często przy odrobaczaniu lub nagłej zmianie pokarmu (zaburzenie flory jelitowej), albo też w jelitach kotka mogą rezydować szkodliwe, niekorzystne szczepy bakterii, których tam nie powinno być. Jeśli jest to kwestia zmiany pokarmu lub skutków ubocznych odrobaczenia, wówczas standardowy antybiotyk podawany przez kilka dni plus dodatkowo probiotyk powinny dać sobie radę z sytuacją. Jeśli to postępowanie nie działa, można poprosić weterynarza o wykonanie kotu posiewu bakteriologicznego z kału wraz z antybiogramem. W przypadku wyniku pozytywnego w kierunku bakterii leczenie ustala weterynarz.
3. PODSTAWOWE POSTĘPOWANIE PRZY BIEGUNCE
Niezależnie od przyczyn biegunki u kociaka postępowanie podstawowe jest podobne:
A) Odwodnienie - jest to najpoważniejszy problem, jaki powoduje długotrwała biegunka. Kocięta muszą być dobrze nawodnione, aby ich organy i mięśnie funkcjonowały prawidłowo. Odwodnienie oznacza też utratę składników odżywczych i elektrolitów. Kotka z biegunką należy więc nawadniać i dawać mu elektrolity w płynie lub w proszku. Można robić to doustnie, jednak przy biegunce często następuje chwilowe upośledzenie czynności kosmków jelitowych, które nie są w stanie wystarczająco wchłaniać składników odżywczych. Lepiej jest więc podawać płyny podskórnie lub dożylnie. Jeśli często ratujesz kociaki, dobrym pomysłem jest nabycie umiejętności samodzielnego robienia kroplówek podskórnych - poproś swojego lekarza weterynarii o przeszkolenie cię w tym temacie.
Płyny podskórne, stosowane przy odwodnieniu, to np. Optilyte (płyn wieloelektrolitowy), płyn Ringera czy NaCL z glukozą 5%.
B) Podawanie probiotyków i prebiotyków jest bardzo ważne przy biegunce. Zawierają one różne szczepy dobrych bakterii i pomagają jelitom wykonywać swoją pracę. Polecane przeze mnie to: Purina FortiFlora, Bene-Bac (probiotyki) czy FLORActive (prebiotyk). Można je rozpuścić w wodzie i podać bezpośrednio do pyszczka, albo posypać nimi pokarm.
C) Witaminy
W trakcie trwania biegunki należy uzupełniać kociakom witaminy - najlepiej w formie injekcji. Do preparatów witaminowo-mineralnych używanych przeze mnie należą: Gamavit, Catosal bądż Aminovit.
Twój weterynarz da ci dalsze wskazówki odnośnie do postępowania w konkretnym przypadku/ Dodatkowe wsparcie przy biegunce może też obejmować:
- wspomaganie trzustki, by kociak lepiej trawił
- preparaty na zatrzymanie biegunki, np. ProKolin, DiaDog czy ColoCeum.
4. REGULARNE SPRZĄTANIE
Jeśli masz kociaki z biegunką, będziesz musiał sporo się nasprzątać. Wymieniaj im cżęsto kocyki / podkłady. Sprzątaj w kuwecie kilka razy dziennie, aby uniknąć wdeptywania w kupę przez kociaki i roznoszenia jej wszędzie.
Myj kocięta chusteczkami dla niemowląt o neutralnym zapachu, wycieraj je pod ogonkami a także wszędzie tam, gdzie zdołały się ubrudzić. Kociaki mogą też wymagać kąpieli. Jeżeli będziesz musiał/a je wykąpać, użyj miski z przyjemnie ciepłą wodą i hypoalergicznego, naturalnego mydła w płynie (np. Biały Jeleń) lub szamponu dla kociąt. Wykąp je szybko i sprawnie, nigdy nie zanurzając ich w całości - główkę zawsze utrzymuj w górze, ponad powierzchnią wody. Potem dobrze wysusz ręcznikiem i umieść w ciepłym miejscu, aby wyschły.
Podrażnioną skórę kocięcia możesz smarować bepanthenem lub alantanem, a jeszcze lepiej nadaje się do tego alantan w pudrze - czyli zasypka z alantoiną "Altek".
To ważne, aby kociaki były czyste. Nie tylko dlatego, że obrzydliwie jest być brudnym, ale też dlatego, że ich skóra jest bardzo wrażliwa i łatwo może ulec podrażnieniu przez długotrwałe rozwolnienie. Bardzo ważnym powodem jest też to, że utrzymywanie ich w czystości zmniejsza ilość chorobotwórczych patogenów w otoczeniu, jeśli biegunka to efekt zarażenia się wirusem (panleukopenia) lub pierwotniakiem (giardia, kokcydia itd). Sam też myj wtedy często ręce i dezynfekuj je.
Podsumowując, biegunka u kociaka potrafi być dla opiekuna ogromnie frustrująca, ale nie poddawaj się i bądź cierpliwy. Kiedy zidentyfikujesz przyczynę i wdrożysz odpowiednie leczenie, kocię niebawem wróci do pełni zdrowia i zaszczyci cię zdrową, normalną, piękną kupą.
Przystań dla Kociąt "Koci Łapci"
Trwa ładowanie...