Drodzy Patroni i Patronki,
Ostatni miesiąc 2023 r. okazał się być dla nas szczególnie pracowity, oto podsumowanie naszą działalność w grudniu:
5 grudnia zakończyły się zapisy do Europejskiej Ligi Sądowej – projektu, który współorganizujemy ze Stowarzyszeniem im. Prof. Zbigniewa Hołdy, polegającego na udziale w symulacjach rozpraw przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka (tzw. „moot court”), w oparciu o przygotowane kazusy. Najlepsze drużyny przeszły do następnego etapu, który odbył się w Łodzi 8 stycznia 2024 r. Z kolei finał Ligi zaplanowany jest na 12 marca 2024 r. w Gdańsku.
Projekt realizowany jest we współpracy ze Stowarzyszeniem im. Prof. Zbigniewa Hołdy oraz partnerami Miastem Gdańsk i Miastem Łódź ze środków otrzymanych w ramach grantu przyznanego przez Dexis Consulting Group (Dexis) działającego w imieniu Agencji Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID).
5 grudnia adw. Sylwia Gregorczyk-Abram w “Faktach po faktach” komentowała sytuację w neo-KRS. Mówiła m.in. o uchwale, która wzywa instytucje publiczne do wykonywania orzeczeń Europejskich Trybunałów, do których Polska na mocy umów międzynarodowych jest zobowiązana i do powstrzymywania się z rozpatrywaniem indywidualnych spraw dotyczących wyboru sędziów przez neo-KRS i o możliwości wprowadzenia uchwały stwierdzającej nieważność nielegalnego wyboru członków organu. Nie oznacza to powołania członków KRS uchwałą, bo to powinno być zrobione przy pomocy ustawy.
Poruszony został także temat przywrócenia porządku w Trybunale Konstytucyjnym. Adw. Sylwia Gregorczyk-Abram zwróciła uwagę na podejście wskazywane w projekcie ustawy przygotowanej pod auspicjami Fundacji Batorego, które zakłada, że nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym wprowadzi inny system dyscyplinarny, który ma składać się również z byłych sędziów Trybunału, którzy mogą dokonać rozliczenia osób nielegalnie pełniących tam funkcje.
W dniach 6-8 grudnia Małgorzata Majewska uczestniczyła w Konferencji “Civil Society Initiatives on Protecting Democracy experience and know-how exchange”, która odbyła się w Bukareszcie. Była to okazja do podzielenia się wnioskami dotyczącymi wyborów Polsce i wymiany międzynarodowych doświadczeń z przedstawicielami organizacji pozarządowych.
6 grudnia adw. Michał Wawrykiewicz udzielił wywiadu dla Kultury Liberalnej. Odpowiadał na pytania nurtujące Polaków w czasie przemian na arenie politycznej. Czy nowy rząd rozliczy PiS i naprawi praworządność w Polsce? Czy sędziowie i prokuratorzy z politycznego nadania powinni stracić stanowiska? Co zrobić z neo-KRS i jaki los czeka Trybunał Konstytucyjny Julii Przyłębskiej? Czy politycy podejrzani o przekręty i nadużycia zostaną pociągnięci do odpowiedzialności i czy czeka ich Trybunał Stanu? Zapraszamy do odsłuchu!
7 grudnia odbyła się kolejna rozprawa dotycząca zakazu publikacji naklejek „Strefa Wolna od LGBT”, które kilka lat temu były załączane z Gazetą Polską. Dla nas to sprawa ważna. Już raz w imieniu Barta Staszewskiego uzyskaliśmy zabezpieczenie zakazujące dystrybucji naklejek. Teraz czekamy na rozstrzygnięcie o naruszenie dóbr naszego klienta i żądamy wpłaty na cel społeczny. Kolejny termin w lutym.
8 grudnia przygotowaliśmy materiał wyjaśniający sytuację związaną ze zmianą regulaminu Sądu Najwyższego wprowadzoną przez Prezydenta Andrzeja Dudy mającymi na celu pogłębianie chaosu w sądownictwie.
11 grudnia adw. Sylwia Gregorczyk-Abram w wywiadzie udzielonym red. Dominice Wielowieyskiej dla radia TOK FM wskazywała na najważniejsze aspekty, jakie powinien wziąć pod uwagę nowy rząd, konieczne dla odbudowania praworządności w Polsce. Mówiła m.in. o tym, że rząd będzie musiał przystąpić do rozmów z Andrzejem Dudą. Mowa była również o o planach odbudowy Trybunału Konstytucyjnego.
Adw. Sylwia Gregorczyk-Abram wskazywała na konieczność jasnego potwierdzenia, że wybór sędziów-dublerów był nieważny, jak i również wypunktowania wszelkich nieprawidłowości, między innymi braku mandatu Julii Przyłębskiej do pełnienia funkcji Prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Rząd ma pełne prawo do tego by nie uznawać i nie publikować nowych wyroków TK wydawanych z udziałem sędziów-dublerów. Wśród tematów znalazła się też zmiana regulaminu Sądu Najwyższego dokonana przez Prezydenta Andrzeja Dudę, która zapewnia większość neosędziom w Sądzie Najwyższym - ma ona na celu zatamowanie procesu przywracania praworządności w Polsce. Działania Andrzeja Dudy, w tym również powoływanie kolejnych neosędziów sympatyzujących z Prawem i Sprawiedliwością, to zamach na obywatela.
12 grudnia Michał Wawrykiewicz w TVN 24 mówił o najpilniejszych zadaniach nowego rządu w zakresie praworządności: poruszony został temat konieczności pozbawienia możliwości orzekania przez sędziów-dublerów w TK i potwierdzenia, że członkowie neo-KRS zostali powołani wadliwie.
"W Trybunale Konstytucyjnym zasiadają fałszywi sędziowie, tak zwani dublerzy. Te osoby muszą natychmiast opuścić skład Trybunału. Trzeba też wybrać prawidłowo prezesa Trybunału, dlatego że Julia Przyłębska jest powołana w sposób wadliwy.
Bardzo ważne jest to, żeby te osoby zostały pozbawione możliwości orzekania w Trybunale Konstytucyjnym, bo wiemy doskonale, że wyroki z ich udziałem są wadliwe. To nie jest niezawisły i bezstronny sąd.
W KRS zasiada piętnastka sędziowska, która jest powoływana w sposób polityczny, niekonstytucyjny i niespełniający standardów europejskich. To jest potwierdzone szeregiem wyroków - przede wszystkim TSUE, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Ich trzeba po prostu usunąć z Krajowej Rady Sądownictwa. Trzeba potwierdzić, że zostali powołani wadliwie. Tutaj także jest potrzebna uchwała Sejmu."
Adw. Michał Wawrykiewicz wychodząc od nakreślenia historii łamania praworządności w Polsce podkreślił, jak ważne i konieczne są szybkie i skuteczne reformy wymiaru sprawiedliwości: „Państwo prawa trzeba odbudować z gruzów i wyznaczyć nowe standardy na kolejne dziesięciolecia. Przy tym dziele będą mieli jednak ogromne wsparcie, moralne i merytoryczne, ze strony nas - środowisk prawniczych”.
13 grudnia Maria Ejchart, współtwórczyni Wolnych Sądów, otrzymała nominację na wiceministrę sprawiedliwości.
Marysiu, brak nam słów, aby opisać jak bardzo jesteśmy z Ciebie dumni. Dziękujemy ci za nasze wspólne ostatnie lata i przyjaźń. Trzymamy za ciebie kciuki!
14 grudnia adw. Sylwia Gregorczyk-Abram na liście Forbes Women 100 Kobiet Roku! Kobiety wyróżnione przez Magazyn Forbes reprezentują różne dziedziny życia, ale łączy je jedno – stanowią dla nas inspirację i wzór do naśladowania.
14 grudnia rozpoczęliśmy nowy cykl krótkich materiałów wyjaśniających „Jak naprawić praworządność?"
Ma on na celu przedstawienie i przybliżenie kroków, które muszą zostać podjęte, by odbudować kluczowe dla Polskiego porządku prawnego instytucje – wspomnieliśmy m.in. o projektach ustaw przygotowanych przez środowiska prawnicze, ale również o innych instrumentach, jakie może wykorzystać władza wykonawcza i ustawodawcza. Skupiliśmy się także na konieczności naprawy neo-KRS – natychmiastowe zmiany muszą dotyczyć 15 osób, które powinny być wybrane przez środowisko sędziowskie, a zostały wybrane przez polityków. W dalszej części omówiliśmy rozwiązania problemu orzekających nadal neosędziów - ci powołani przez nielegalną KRS, którzy nie skończyli Krajowej Szkoły Prokuratury i Sądownictwa, muszą stanąć do ponownych konkursów przed legalną KRS. Zajęliśmy się również przedstawieniem scenariusza naprawy Trybunału Konstytucyjnego – konieczne jest uchwalenie przez Sejm uchwały, która będzie wykonywała wyroki TK z 2015 r. i wyrok Xero Flor Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, które potwierdziły, że sędziowie-dublerzy nie są sędziami.
Praworządność to rama wszystkich naszych społecznych spraw – dlatego warto w przemyślany i zrozumiały dla obywatela sposób przeprowadzać w tym zakresie reformy. W materiałach wystąpili: adw. Sylwia Gregorczyk-Abram, adw. Michał Wawrykiewicz oraz adw. Paulina Kieszkowska.
15 grudnia w Kaliszu odbyło się spotkanie „Uczciwej Polski już czas”, podczas którego sędziowie Paweł Juszczyszyn, Igor Tuleya, Bartłomiej Przymusiński, Waldemar Żurek oraz adw. Michał Wawrykiewicz rozmawiali o konkretnych rozwiązaniach służących przywróceniu praworządności w Polsce. Organizatorami wydarzenia były: Komitet Obrony Demokracji oraz IUSTITIA Stowarzyszenie Sędziów Polskich.
Adw. Michał Wawrykiewicz - „Wspaniałe, energetyczne spotkanie z mieszkankami i mieszkańcami Kalisza, wspaniałymi ludźmi ogromnie zaangażowanymi w obronę praworządności w ostatnich latach”.
15 grudnia zakończyły się obrady Jury pierwszego etapu Europejskiej Ligii Sądowej. Wybrano 16 drużyn które będą uczestniczyły w półfinałach ELS w EC1 w Łodzi 8 stycznia 2024 r. Jesteśmy pod wrażeniem zaangażowania, kreatywności, profesjonalizmu i wysiłku uczestników.
16 grudnia w Lublinie odbyła się XI. Gala wręczenia Nagrody im. Prof. Zbigniewa Hołdy.
Tegoroczną Laureatką Nagrody została reżyserka Agnieszka Holland za wyjątkowy artystyczny, społeczny i polityczny wkład na rzecz demokracji i praw człowieka. W imieniu laureatki nagrodę odebrała reżyser teatralna i filmowa, a prywatnie siostra Agnieszki Holland – Magdalena Łazarkiewicz. Laudację wygłosił prof. dr hab. Zbigniew Lasocik. Maria Ejchart – w nowej roli Wiceministry Sprawiedliwości – powiedziała wiele wzruszający słów, odczytując też list Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara skierowany do Laureatki i Stowarzyszenia im. Prof. Zbigniewa Hołdy.
18 grudnia adw. Sylwia Gregorczyk-Abram i adw. Michał Wawrykiewicz byli gośćmi w programie Anny Gmiterek-Zabłockiej „Twój Problem – Moja sprawa” w Radiu TOK FM. Rozmowa dotyczyła zmian w działalności Wolnych Sądów po zmianie rządu, współpracy z nowym Ministrem Sprawiedliwości, wyzwań w kontekście przywracania praworządności, problemów, które mogą się pojawić i kluczowej w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego konieczności edukacji od najmłodszych lat. Wolne Sądy czynnie uczestniczyły w opracowywaniu tekstów projektów aktów prawnych przywracających praworządność. Miejsce Polski jest przy najważniejszym stole w Unii Europejskiej i my będziemy w tym zakresie pomagać.
Mec. Michał Wawrykiewicz - „To nie jest zwykła tranzycja władzy – to jest moment przełomowy w historii. Musimy to państwo zbudować na nowo, aby możliwie zabezpieczyć system prawny, aby było trudniej przejąć instytucje (…). Wymaga to determinacji i wiedzy eksperckiej”.
Zapraszamy do odsłuchu!
18 grudnia odbyło się spotkanie Ministra Sprawiedliwości oraz całej ekipy wiceministerialnej z przedstawicielami środowisk prawniczych i NGO zaangażowanych w obronę praworządności. Nie byliśmy w budynku Ministerstwa Sprawiedliwości przy Al. Ujazdowskich 8 lat! Czas wspólnie naprawić państwo prawa!
19 grudnia w szeregi warszawskiej palestry wstąpił nasz prawnik Robert Lisiewicz, który złożył ślubowanie na aplikanta adwokackiego! Serdecznie gratulujemy i trzymamy kciuki w dalszej pracy!
20 grudnia adw. Michał Wawrykiewicz reprezentował Wolne Sądy podczas spotkania z Wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej Věrą Jurową w trakcie wizyty w Polsce. Rozmowa dotyczyła sposobów naprawy praworządności w Polsce i przywrócenia państwa prawa.
31 grudnia prawniczki z Fundacji Wolne Sądy opowiedziały na łamach "Gazety Wyborczej" o 10 wyrokach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydanych w 2023 r., które potwierdziły przysługujące nam prawa.
„Dla nas 2023 rok to między innymi czas obchodów 30–lecia ratyfikacji przez Polskę Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ze względu na tę rocznicę to rok, który był okazją do przypomnienia roli i znaczenia Konwencji w ochronie naszych podstawowych praw i sięgnięcia do jej początków. Jednakże 2023 to nie tylko czas patrzenia w przeszłość i historię, ponieważ przyniósł on też wiele ważnych wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach dotyczących Polski. Finału doczekały się bowiem postępowania związane z fundamentalnymi kwestiami dla ochrony naszych praw, jak dostępem do niezależnego sądu, kontaktem z obrońcą od pierwszych chwil postępowania, decydowaniem o swoim życiu prywatnym i rodzinnym czy też wolnością wyboru.”
Przypominamy, że przez cały czas pracujemy nad Przeglądami Tygodnia, w których prezentujemy najważniejsze wiadomości dotyczące praworządności. Przeglądy są dostępne na naszym facebooku i instagramie. Zapraszamy do zapoznawania się z tymi treściami!
Kolejne podsumowanie działalności Wolnych Sądów już za miesiąc! Dziękujemy, że jesteście z nami!
Przypominamy także o możliwości zapisania się do Newslettera Wolnych Sądów - cyklicznego anglojęzycznego opracowania, przygotowywanego kwartalnie, w którym rzetelnie opisujemy najważniejsze wydarzenia z Polski dotyczące wymiaru sprawiedliwości i naruszeń praworządności. Aby regularnie otrzymywać nasz newsletter, kliknij w poniższy link, wpisz swój adres e-mail i kliknij „zapisz się”: https://wolnesady.org/#newsletter
Patroni mogą także dołączyć do zamkniętej grupy na Facebooku, którą znajdziecie klikając w poniższy link: https://www.facebook.com/groups/930236207611935
Zachęcamy do śledzenia Instagrama Wolnych Sądów, gdzie na bieżąco informujemy o istotnych wydarzeniach dotyczących praworządności i praw człowieka.
Fundacja Wolne Sądy
Trwa ładowanie...