Cukrzyca jest to choroba metaboliczna oznaczająca zaburzenie gospodarki węglowodanów (cukrów). Oznacza to, że osoba chora ma w krwi zbyt duże stężenie cukrów (glukozy). Stan ten nazywa się hiperglikemią. Wyróżniamy kilka typów cukrzycy: cukrzycę typu pierwszego, drugiego, trzeciego, cukrzycę ciążową, LADA, MODY i inne. Najczęściej spotykana jest cukrzyca typu 1 i 2.
OBJAWY CUKRZYCY
We wszystkich typach cukrzycy występują podobne objawy. W niektórych przypadkach rozwijają się bardzo szybko, w innych latami. Ich nie wykrycie i nie podjęcie leczenia jest groźne dla zdrowia, a nawet życia.
Do podstawowych, najczęściej spotykanych objawów należą: zwiększony apetyt oraz pragnienie, senność, przewlekłe zmęczenie, apatia, problemy z widzeniem, wysuszone śluzówki, zwiększona ilość oddawanego moczu, w cukrzycy typu 1 spadek wagi, w cukrzycy typu 2 wzrost wagi pomimo odchudzania, podwyższone ciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu, problemy z koncentracją, podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi, zapach acetonu w pocie, w moczu. Czasami zdarzają się nudności, wymioty, wypryski, grzybica, ciężko gojące się rany.
PRZYCZYNY CUKRZYCY
Istnieją dwie przyczyny cukrzycy: zła praca trzustki oraz zaburzenie reakcji na insulinę.
W przypadku złej pracy trzustki, organizm nie wytwarza odpowiedniej ilości insuliny. Dzieje się tak, ponieważ układ immunologiczny traktuje komórki beta, wytwarzające insulinę, jako wrogie i niszczy je. Z powodu ich braku, organizm przestaje produkować insulinę, co powoduje wyniszczenie organizmu, a w konsekwencji choroby zależne i niejednokrotnie śmierć.
W drugim przypadku trzustka pracuje poprawnie. Ilość insuliny w organizmie jest odpowiednia, ale organizm źle na nią reaguje. Skutkuje to tym, że energia nie dociera w głąb komórek. Istnieją przypuszczenia, iż za ten stan odpowiadają stany zapalne organizmu. Dotychczas udowodniono jednak, że wpływ na ten stan ma wiek oraz otyłość, niektóre leki.
RODZAJE CUKRZYCY
CUKRZYCA TYPU 1
Cukrzyca typu 1, jest insulinozależna. Dawniej nazywano ją cukrzycą młodzieńczą, ponieważ najczęściej rozwijała się w dzieciństwie. W tym typie cukrzycy dochodzi do niszczenia zdrowych komórek beta, dlatego konieczne jest podawanie insuliny.
Lekarze nie znają dokładnej przyczyny choroby. Wiadomo jednak, że duży wpływ na zachorowalność mają uwarunkowania genetyczne, infekcje wirusowe, środowisko, w jakim żyją dzieci.
CUKRZYCA TYPU 2
Cukrzyca typu 2 jest najczęściej spotykana. Dotyczy 90 % chorych na cukrzycę. Niektórzy nazywają ją insulinoniezależną, ponieważ w początkowej fazie choroby, insulina nie jest potrzebna do jej leczenia.
Wywołuje ją nieodpowiedni styl życia, nieodpowiednia dieta, a w konsekwencji otyłość, głównie brzuszna. Kiedyś uznawano ją za chorobę uzależnioną od starszego wieku, jednakże przypadki z ostatnich lat udowadniają, iż to nie wiek, lecz otyłość i sposób odżywiania jest za nią odpowiedzialny.
CUKRZYCA TYPU 3
Cukrzyca typu 3, nazywana jest cukrzycą wtórną. Powstaje na skutek innych chorób. W jej przypadku, leczenie cukrzycy polega na leczeniu choroby, z powodu której powstała. Do chorób, które ją wywołują, należą na przykład choroby trzustki, jej zapalenia i nowotwory, nadczynność tarczycy, mukowiscydoza, różyczka wrodzona, guz glukagonowy (glukagonoma), zaburzenia hormonalne, choroby genetyczny, zespół Cushinga, akromegalia, cytomegalia, guz chromochłonny (pheochromocytoma), i inne.
Bardzo często w cukrzycy typu trzeciego występują takie choroby jak: zespół Downa, pląsawica Huntingtona, zespół Wolframa, zespół Klinefeltera, zespół Pradera-Williego, zespół Turnera, porfiria.
CUKRZYCA CIĄŻOWA
Cukrzyca ciążowa spowodowana jest działaniem hormonów związanych ze stanem kobiety. Ryzyko zachorowania zwiększ wiek 35 lat oraz otyłość na początku ciąży. Ten rodzaj cukrzycy znika razem z zakończeniem ciąży. Jest jednak bardzo niebezpieczny dla płodu.
CUKRZYCA POLEKOWA
Cukrzyca polekowa, jak również podwyższony stan glikemii może być wywołany niektórymi lekami stosowanymi głównie w leczeniu alergii oraz chorób dermatologicznych.
Źródła medyczne podają, iż cukier we krwi podwyższają w znaczący sposób glikokortykosteroidy, takie jak: hydrokortyzon, prednizolon, deksametazon, leki kardiologiczne, na przykład diazoksyd, fenytoina, niektóre leki moczopędne, Beta mimetyki, interferon alfa.
LADA
Cukrzyca określana mianem Lada rozwija się bardzo powoli, czasami miesiącami, czasami latami. Występuje tylko u osób dorosłych, w 11 podtypach. Obejmuje 1% cukrzyków. W przypadkach podtypów łagodnych nie wymaga leczenia. W pozostałych wymaga leczenia i brania insuliny do końca życia.
MODY
Cukrzyca Mody spowodowana jest uszkodzeniem genu. Na jej powstanie nie ma wpływu ani tryb życia, ani stan organizmu.
---
Opracowała: mgr Emilia Ewa Szumiło
23.02.2024 r.
BIBLIOGRAFIA
ZAPOWEDZI
Cukrzyca - leczenie i profilaktyka
Dieta dla cukrzyków i nie tylko
Emilie Eve Stahl
Trwa ładowanie...