Jesteśmy krakowskim ruchem miejskim. Walczymy o lepsze miasto do życia: zielone, przyjazne i bezpieczne. Mamy siedzibę w Starym Podgórzu, jednak nasze działania obejmują całe miasto, integrując i łącząc osoby z różnych dzielnic. Rozpoczęliśmy w 2019 roku jako oddolna inicjatywa mieszkanek i mieszkańców, a od 2023 roku funkcjonujemy jako stowarzyszenie.
Na zdjęciu: Obywatelska okupacja parku Bednarskiego. W efekcie projekt rewitalizacji został znacznie okrojony, zgodnie z wolą mieszkańców.
Ochrona środowiska i przyrody.
Budowanie społeczeństwa obywatelskiego.
Dążenie do przekształcenia Krakowa w miasto przyjazne zarówno ludziom jak i zwierzętom, a także bardziej odporne na zmiany klimatyczne. Miasto z dobrze działającym transportem publicznym, przyjazną infrastrukturą pieszo-rowerową i przemyślanym planowaniem przestrzennym, systematycznie zmniejszające dominację samochodów.
Tworzenie przestrzeni do współdziałania mieszkańców i mieszkanek.
Co tak właściwie robimy? Czytamy Miejskie Plany Zagospodarowania Przestrzennego, przebijamy się przez setki stron dokumentów i ekspertyz, bierzemy udział w konsultacjach, chodzimy na obrady Rady Miasta i różnych komisji, postulujemy o konsultacje, piszemy petycje, nagłaśniamy różne tematy na naszej stronie i w mediach społecznościowych, jak również w mediach tradycyjnych, protestujemy na różne sposoby – fizycznie (marsze, pikiety, happeningi) czy online (nasz Zakrzówkowy protest song!). Angażujemy się w Budżet Obywatelski oraz demokrację pogłębioną - panele obywatelskie. Współpracujemy, wspieramy i pomagamy innym organizacjom społecznym, zarówno w Krakowie, jak i w innych częściach Polski. Mamy też przy tym mnóstwo radości ze wspólnego działania!
W Akcji Ratunkowej działamy “po godzinach”, w czasie wolnym od pracy, przeznaczając na pracę społeczną swoje własne środki. Chcemy pozostać niezależni i skuteczni, a do tego potrzebujemy funduszy. Zdecydowaliśmy się na Patronite z uwagi na przejrzystość finansowania.
Na co przeznaczymy fundusze?
wynajem siedziby, w której możemy się spotykać, pracować i tworzyć,
przygotowanie ekspertyz we współpracy z autorytetami naukowymi,
zakup materiałów na happeningi i protesty (farby etc.),
zakup materiałów biurowych (drukowanie petycji, uwag do konsultacji społecznych),
przygotowanie materiałów do kampanii społecznych (plakaty informacyjne),
środki interwencyjne na działania wymagające niezwłocznej reakcji.
Zakrzówek – dzięki niemu właściwie o Akcji stało się głośno.
Chodzi o już oddany do użytku Park Zakrzówek – gdzie na małym akwenie powstały pływające baseny, a ściany pokryto siatką, co jest kompletnie niepotrzebne i niezgodne z pierwotną ekspertyzą geologiczną. Naszym zdaniem (i nie tylko naszym) kąpielisko dla krakowian na dużym akwenie byłoby lepszym i tańszym rozwiązaniem, ale cóż… budynki i baseny powstały. Zbudowano szeroki betonowy deptak. Wycięto drzewa. A sam Zakrzówek promuje się na całą Polskę jako najwspanialszą atrakcję turystyczną, przez co każdego lata do bramek prowadzą kilkumetrowe kolejki oczekujących na kąpiel w basenach.
Igrzyska Europejskie 2023
Razem z krakowskimi organizacjami społecznymi oraz różnorakimi ugrupowaniami politycznymi - ponad podziałami i wspólnymi siłami założyliśmy obywatelski komitet Mieszkańcy Przeciw Igrzyskom. Jego celem było złożenie w Radzie Miasta projektu obywatelskiej uchwały, która zmusiłaby Prezydenta do rezygnacji z tej imprezy. Niestety Rada Miasta głosami PiS i radnych Prezydenta odrzuciła obywatelską uchwałę. Impreza odbyła się wbrew woli zdecydowanej większości mieszkańców Krakowa wyrażonej chociażby w referendum 2014. Co prawda wtedy chodziło o Igrzyska Zimowe, ale była to wyraźna i bezpośrednia opinia krakowian wobec tego typu imprez. Więcej o tej sprawie przeczytasz tutaj.
Na zdjęciu: konferencja prasowa podczas zakładania obywatelskiego komitetu uchwałodawczego
Użytek ekologiczny Łąki na Klinach
W 2021 roku wsparliśmy mieszkańców Klinów w wieloletniej walce o najcenniejsze przyrodniczo tereny, jedne z ostatnich tego typu w Krakowie. Niestety bezwzględna ofensywa dewelopera, przy wsparciu prezydenta i większości radnych doprowadziła do kapitulacji miasta. Na cennych terenach może zostać zbudowanych kilkadziesiąt bloków. Więcej o tej sprawie TUTAJ.
Dolina rzeki Wilgi
Naturalne i zielone tereny wokół rzeki Wilgi to unikatowy fragment naszego miasta. Przy obecnym deficycie terenów zielonych, przy coraz gęstszej i agresywnej zabudowie takie miejsca powinny stanowić przyjazny dla mieszkańców i środowiska azyl, a nie kolejny, zabudowany bez pomysłu teren. Jako mieszkańcy, aktywiści i przyrodnicy działaliśmy na rzecz zmiany szkodliwego projektu, jego okrojenia i zachowania cennych terenów. Obecnie monitorujemy sprawy Wilgi i przyległych do niej terenów, a mieszkańców i mieszkanki informujemy na facebookowym wydarzeniu Mamy oko na Wilgę!
Nowa Huta (bez) Przyszłości
Miejska spółka Nowa Huta Przyszłości S.A. pod inwestycję wycięła 2300 zdrowych, dojrzałych i wymiarowych drzew. W zamian otrzymamy… 4 hektary urządzonej zieleni parkowej w ramach 33 hektarów całej inwestycji. Ochrona rosnących w mieście drzew to obecnie jedna z najpilniej potrzebnych inwestycji w naszą przyszłość. Tymczasem w Krakowie wycina się drzewa na potęgę - a my protestujemy i nagłaśniamy sprawę!
Park Pamięci Płaszów
Na terenie Krzemionek Podgórskich, w obrębie zielonych płuc Podgórza, walczymy o powstanie Parku Pamięci w miejscu dawnego Obozu Płaszów – razem z inicjatywą Stop Ogradzaniu Krzemionek. Chodzi o stworzenie miejsca, które „przez tragiczną historięa będzie uczyło szacunku do drugiego człowieka oraz przyrody”. Miasto ma inne plany. W ramach nowej inwestycji planuje ściągnąć w to miejsce 0.5 miliona ludzi rocznie oraz wyciąć minimum 300 drzew pod betonowy parking oraz budynek memoriału. Aktualizacja 2021: Mimo kilku lat walki miasto ostatecznie wycięło ponad pół tysiąca drzew. Teren okazał się dużo cenniejszy niż pierwotnie przekazywano opinii publicznej. Muzeum konsekwentnie umywa ręce i nie widzi problemu w swoich działaniach. Nadal nadzorujemy tą sprawę.
Na zdjęciu: trzeci protest ws. wycinek przy KL Plaszow. Miasto wraz z Muzeum Krakowa, gdy poznali datę protestu przyspieszyło działania i w pośpiechu wycięło pół tysiąca drzew. Fot. Stan Baranski
Ograniczamy skalę wycinki - porozumienie z Wodami Polskimi
Tutaj duży sukces! (razem z Towarzystwem na rzecz Ochrony Przyrody, Towarzystwem na rzecz Ziemi, kolektywem Siostry Rzeki oraz Radnymi z Komisji Kształtowania Środowiska RMK)
Chodzi o teren przyszłego suchego zbiornika przeciwpowodziowego Malinówka 2. Po wizycie terenowej i kilku spotkaniach w naszej grupie roboczej, udało się wspólnie osiągnąć porozumienie w celu zmniejszenia ingerencji w tereny zielone, jednocześnie utrzymując niezmienione właściwości przeciwpowodziowe planowanej inwestycji.
Na miejscu zinwentaryzowano w sumie 2556 drzew z prawnym pozwoleniem na wycinkę, w toku inwestycji – z tej liczby udało się ocalić 294 drzewa, czyli 11,5%.
Ratujemy drzewa w Krakowie i nie tylko
W dobie katastrofy klimatycznej każde drzewo jest na wagę złota. Apelujemy o ich ochronę i staramy się zatrzymać niepotrzebną wycinkę. Nagłaśniamy także nietrafione naszym zdaniem decyzje: to sprawa wierzb na Bulwarze Inflackim czy nielegalnie wyciętej topoli przy Placu Na Stawach. Radzimy też, jak działać we własnym zakresie - w poradnikach "Jak zatrzymać wycinkę drzewa" i "Jak zgłosić drzewo jako pomnik przyrody".
Park Bednarskiego
Szykuje się “rewitalizacja” Parku Bednarskiego. Remont miał kosztować 7.5 milionów złotych. Z ostatecznych wyliczeń Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie wyszło jednak, że cena to ok. 20 milionów + VAT (za pięć etapów działań i zamknięcie parku prawdopodobnie na półtora roku). Uważamy, że cena remontu jest absurdalna, a sam Park wymaga jedynie odświeżenia alejek, schodów oraz dostawienia toalety. Przy okazji, w ramach przygotowań do remontu wycięto kilkaset drzew...
Aktualizacja 2022: Po kilku protestach, happeningach, spotkaniach z urzędnikami, wiceprezydentem, konserwatorem zabytków oraz po obywatelskiej okupacji parku SUKCES! Projekt rewitalizacji został okrojony, nie będzie wielkiej sceny koncertowej, punktu widokowego bez widoku, do którego miały prowadzić toporne schody, bram i dodatkowych ogrodzeń, a także kolejnych wycinek. Prace mają być etapowane, a Park nie będzie w całości zamknięty.
Na zdjęciu: Miasteczko okupacyjne w Parku Bednarskiego. Fot. Stan Baranski
Apel o wykup terenów zielonych
Napisaliśmy do Prezydenta Miasta Krakowa apel o wykup terenów zielonych. Apelujemy do miasta zwłaszcza teraz, kiedy Kraków aspiruje do miana Zielonej Stolicy Europy 2021, aby przeznaczyć minimum 1% rocznie, chociażby ograniczając obecny budżet na rewitalizację istniejących parków, na rzecz wykupu gruntów pod nowe parki miejskie dla nas. Chcemy nowych parków miejskich! Dla nas i przyszłych pokoleń!
Białe Morza
Chodzi o tereny poprzemysłowe Krakowskich Zakładów Sodowych „Solvay”. Nie jest to teren bardzo cenny przyrodniczy (wyjąwszy dolinę Wilgi), nadal ma charakter poprzemysłowy, ale widać w nim ogromny potencjał. Mógłby stać się, na skalę Polski i Europy, modelowym przykładem rekultywacji terenów poprzemysłowych w mieście. Oficjalny wniosek 9 organizacji pozarządowych o przeprowadzenie konsultacji społecznych został złożony do Prezydenta Miasta Krakowa. Aktualizacja 2022: Miasto odzyskało teren od inwestora, który miał zarządzać terenem przez 30 lat. Ponowiliśmy apel o konsultacje społeczne i porzucenie pomysłu budowy wielkiego pola golfowego na rzecz Parku XXL.
Na zdjęciu: mikro-happening Białe Morza 2022
