Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Muzeum Książąt Lubomirskich powołali w grudniu 1823 r. wielcy kolekcjonerzy i patrioci – Józef Maksymilian Ossoliński i Henryk Lubomirski. Jest ono częścią Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

Niełatwa historia Muzeum wpisuje się w dzieje Polski XIX i XX wieku. Mimo, iż część kolekcji założycieli znalazła się we Lwowie już w 1827 r., to Muzeum otworzyło swoje podwoje dopiero w 1870 r. Było to efektem polityki zaborców, którzy blokowali utworzenie Ordynacji Przeworskiej, która miała finansować działalność placówki i całego Ossolineum. Dzięki zaangażowaniu potomków Henryka Lubomirskiego oraz wielu prywatnych ofiarodawców kolekcja muzealna nieustannie wzbogacała się o cenne obiekty. Rozwój Muzeum został brutalnie przerwany przez wybuch II wojny światowej. W 1940 r. zostało ono zlikwidowane przez okupantów sowieckich, a jego zbiory rozproszone w innych placówkach.

W 1946 r. część kolekcji Zakładu Narodowego im. Ossolińskich znalazła się we Wrocławiu, w tym także zbiory prac na papierze (grafika, rysunek) oraz numizmaty. Pomimo to Muzeum nie zostało odtworzone, a przekazane Polsce nieliczne obrazy z jego kolekcji trafiły do innych instytucji. Dopiero odzyskanie przez Ossolineum niezależnego statusu po upadku systemu komunistycznego pozwoliło na powrót do jego historycznej struktury. W 2007 r. na mocy nowelizacji ustawy częścią Zakładu Narodowego na powrót stało się Muzeum Książąt Lubomirskich.

Po 200 latach od powołania Muzeum powraca do świadomości Polaków. W 2024 r. rozpocznie się budowa jego siedziby, która zostanie oddana do użytku trzy lata później. Muzeum to jednak nie tylko mury, ale przede wszystkim ludzie i zbiory.