Paryżewo

Oddaję w Wasze ręce liczącą 9 stron podkarpacką listę atrakcji, nad którą pracowałam przez ostatni tydzień.

Uruchamiam Księgę Życzeń dla wszystkich patronów z progu +20 zł!

Szanowni! Jestem świeżo po lekturze fantastycznej powieści Wróżby to rzecz zimowa ukraińskiej pisarki Eugenii Kuzniecowej. Natchniona tą książką i pięknem naddnieprzańskiego folkloru postanowiłam napisać newsletter o ukraińskich zwyczajach (około)bożonarodzeniowych. Wybrałam 10 takich tradycji, a na końcu zamieściłam jeszcze jedną poruszającą piosenkę związaną z wojną.

"Księga ziół" to skromna objętościowo, zaledwie 150-stronicowa książka. Ale jej zawartość to czysta esencja refleksji o dobrym życiu i człowieczym losie. Jak napisał o niej sam autor: (…) ta książka będzie taka, jak dawne zielniki, które prostymi przykładami pragnęły odpowiedzieć na pytanie, co trzeba robić, gdy kogoś boli serce albo gdy Bóg go opuścił.

Chcesz otrzymać bezpłatny kwartalnik PARYŻEWO? Napisz do mnie! Liczba egzemplarzy ograniczona!

W dzisiejszym newsletterze, jak sam tytuł wskazuje, zebrałam najpiękniejsze dzieła - muzykę, poezję, filmy, motywy książkowe, w których pojawia się wątek śmierci, przemijania, obcowania ze zmarłymi. Niektóre z tych tekstów kultury towarzyszą mi przez większą część mojego życia, z innymi zetknęłam się zaledwie kilka dni temu. Ale poruszyły mnie do głębi i pozwoliły lepiej przeżyć ten najpiękniejszy listopadowy czas. 

Kim był Andrzej Strug i dlaczego tak bardzo mnie interesuje? Powiedzieć, że jest to postać wielowymiarowa, to nic nie powiedzieć! Za życia cieszył się on ogromnym szacunkiem i sympatią, nawet wśród swoich opozycjonistów politycznych. Zachowało się zdjęcie z jego pogrzebu, na którym obecny był wielki tłum ludzi. Tymczasem w 2025 roku mało kto kojarzy jego nazwisko, również pośród osób zainteresowanych kulturą polską.

Podlascy uzdrowiciele (bo ściślej rzecz ujmując, nie trudnią się tym wyłącznie kobiety) różnią się od innych naprawiaczy świata tym, że traktują swoją posługę wolontaryjnie - nie czynią z niej modelu biznesowego przynoszącego im intratne zyski. Nie mają cennika, chociaż czasem ludzie zostawiają im symboliczne 10-20 zł. Mają jeszcze jedną charakterystyczną cechę: są to osoby głęboko wierzące. Wróżbiarstwo i wiara w archaiczne rytuały nie tylko nie wypełniają pustki religijnej i nie zastępują im modlitwy w kościele, cerkwi czy meczecie; oba te światy współistnieją ze sobą i wzajemnie się uzupełniają.

Podczas sprzątania regałów przypomniałam sobie o Patologii normalności. Jest to zbiór wykładów z lat 50. XX wieku wygłoszonych przez amerykańskiego psychologa i filozofa Ericha Fromma. Czytałam jego "Ucieczkę od wolności" oraz "Miłość, płeć i matriarchat". Teraz w końcu przyszła pora na w moim odczuciu najlepszą "Patologię normalności".

Dzień dobry! Jakiś czas temu zarówno na Facebooku, jak i na Instagramie pisałam o książce "Państwo-naród. Naród-państwo. Szkice o praktyce tworzenia się narodów w Galicji Wschodniej". W tym newsletterze postanowiłam w 10 punktach podzielić się z Wami najciekawszymi myślami, wątkami i postaciami, o których dowiedziałam się z tej publikacji. Dodałam też kilka pobocznych tematów, nazwisk i dostępnych publicznie artykułów - przypomniałam sobie o nich dzięki tej książce. Miłej lektury!

Szanowni, właśnie wysłałam do korekty skończony tekst o bł. Karolinie Kózkównie. Nie wiem, kiedy się ukaże, ale żebyście nie musieli czekać, postanowiłam wysłać Wam jego roboczą wersję. Roboczą, bo z ewentualnymi błędami językowymi i bez zdjęć, które będą dołączone do publikacji. Jeśli po lekturze będziecie mieć jakieś refleksje, podzielcie się ze mną mailowo albo w wiadomości na Instagramie @paryzewo_patroni

Opowiadanie Grudzińskiego powstawało w ostatnich dniach 1999 roku i dokładnie wtedy rozgrywa się jego akcja. Tytułowy "Wędrowiec cmentarny" jest dosłownie wędrowcem cmentarnym - tuła się po dużych europejskich miastach i śpi w cmentarnych piwniczkach. Unika dworców i przytułków dla bezdomnych, ponieważ boi się, że w końcu zostanie rozpoznany. Jest ścigany listem gończym przez Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze za zbrodnię przeciwko ludzkości popełnioną w lipcu 1995 roku na mieszkańcach Srebrenicy.