Strategy&Future

Wskutek polityki sankcyjnej rozpoczętej jeszcze za Trumpa oraz wojny na Ukrainie spełnia się koszmar Halforda Mackindera – konsolidacja handlowa i komunikacyjna Eurazji z jej zasobami społecznej energii, ambicjami miliardów ludzi, z jej surowcami i przedsiębiorczością ludzi głodnych sukcesu. Ale też z jej tendencjami do dominacji polityki nad społeczeństwami i rynkami, ze skłonnością do kontroli i autorytaryzmu.

Widmo powrotu Donalda Trumpa do Białego Domu jest obecnie jednym z głównych tematów rozmów europejskich elit politycznych. Ewolucja sytuacji politycznej w Stanach Zjednoczonych, przede wszystkim w związku z kryzysem migracyjnym i narkotykowym na południowej granicy, pogarsza i tak coraz słabsze notowania prezydenta Bidena w rozpoczynającej się kampanii wyborczej. Wśród republikanów w siłę rosną środowiska izolacjonistyczne, wzywające do ograniczenia roli USA w świecie, oraz te opowiadające się za koncentracją wysiłków Ameryki na rywalizacji z Chinami. Rodzi to pytania: jaką strategię zaangażowania w Eurazji mogłaby przyjąć nowa republikańska administracja Donalda Trumpa? Czy Europie faktycznie grozi całkowite wycofanie się wojskowe Stanów Zjednoczonych z kontynentu? Kwestie te należy rozpatrywać w kontekście strategicznych powodów zaangażowania Ameryki w Eurazji.

Jacek Bartosiak i zespół S&F o wizycie Macrona w Pekinie, jej skutkach i o przemówieniu polskiego szefa MSZ.

Weekly Brief 18–24.03.2023

Australia zawarła z USA i Wielką Brytanią sojusz zwany AUKUS, który w S&F nazywamy sojuszem narodów oceanu światowego mającym na celu uniemożliwienie konsolidacji mas lądowych Eurazji pod berłem Chin…

Jacek Bartosiak i Antoni Opaliński rozmawiają o możliwym użyciu kosmosu do wojny w Eurazji.

Lutowa agresja Rosji na Ukrainę uruchomiła wielkie przesunięcia geopolityczne, których skutki odczuwać będziemy długo. Właściwe ich zrozumienie to jedno z najważniejszych wyzwań tego czasu. Doktor Jacek Bartosiak przedstawił niedawno na łamach Strategy&Future efektowną interpretację tych wydarzeń.

Jesienią 2013 r. podczas wizyty w Kazachstanie przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping przedstawił pomysł utworzenia Nowego Jedwabnego Szlaku (NJS) z Chin do Europy [1]. Szlak ten (zwłaszcza kolejowy) ma prowadzić z różnych chińskich miejscowości do Urumczi, a następnie przez Dostyk w Bramie Dżungarskiej, Astanę, Jekaterynburg, Niżny Nowogród i dalej przez Białoruś lub Ukrainę do Polski (Małaszewicze, Gdańsk, terminal przeładunkowy Medyka, Sławków Południowy – linia LHS), gdzie znajdują się węzły logistyczno-przeładunkowe do kolejnych krajów Europy. Szacowany koszt całego przedsięwzięcia ocenia się na 60 do 100 miliardów dolarów [2].

W nocy z 23 na 24 lutego 2022 roku wszystko wydawało się iść po myśli Putina. Jednocześnie bieg wypadków przypominał najgorszy senny koszmar Halforda Mackindera, nestora światowej geopolityki, wiernego syna Albionu – ówczesnego morskiego hegemona – i twórcy przed ponad 100 laty najsławniejszej maksymy geopolitycznej mówiącej o tym, że kto panuje w Europie Wschodniej, ten panuje nad całą Eurazją, a zatem nad światem. Mówiąc językiem XXI wieku: ma wskutek kontroli Eurazji największą sprawczość nad zasadami, na jakich działa świat, i ustala reguły kluczowych przepływów strategicznych między jego regionami oraz reguły wymiany między państwami.

Walki polityczne przez wieki przejawiały się w zaciekłej rywalizacji o nowe źródła potęgi powiązane z podporządkowaniem nowych dziedzin życia i kluczowych pozycji w nowych domenach działalności człowieka. Tak było na lądzie, na morzu, w powietrzu, w spektrum elektromagnetycznym – królestwie niewidzialnych fal radiowych i sygnałów emisyjnych; wreszcie w XXI wieku w stworzonej ręką człowieka cyberdomenie digitalnej. Dotyczyło to nauki, technologii, innowacji, gospodarki, nowych rynków czy metod prowadzenia wojny.

Polem bitwy o przewagę były i są łańcuchy wartości i wynikający z nich globalny podział pracy. One decydują o nowych cyklach technologicznych i inwestycyjnych, które dają pieniądze i potęgę tym, którzy wchodzą na rynek pierwsi lub w lepszej pozycji strukturalnej.

Ocean Światowy przez wieki skutecznie powstrzymywał potęgi kontynentalne i narzucał zasady, na jakich powinien działać światowy system handlu. Posiadał zatem klucze do dobrobytu i przyszłości całej ludzkości. Ludzie odpowiadający za politykę mocarstw Oceanu Światowego starali się, by to się nigdy nie zmieniło.