dr Rafał Brzeski

Nie sposób ustalić dokładnie ile balonów z pocztą i pasażerami opuściło oblężony Paryż. Historycy i autorzy wspomnień podają różne dane, w przedziale od 64 do 67. Doświadczony aeronauta Gaston Tissandier, który sam odbył 4 loty, napisał we wspomnieniach opublikowanych w 1891 roku, że oblężone miasto opuściły 64 balony, z tego 5 zostało przejętych przez Prusaków a dwa wpadły do morza. Poleciało nimi “64 aeronautów i 91 pasażerów oraz 363 gołębie pocztowe, a także 9000 kilogramów depesz, czyli w przeliczeniu 3 miliony listów o wadze 3 gramów”.

Z jednej strony lubił Anglików, z drugiej uważał się za wiernego poddanego cesarza Niemiec. W końcu zdecydował się dopomóc ojczyźnie w zwycięstwie nad Albionem. Postanowił zostać szpiegiem Kaisera w Londynie - w paszczy brytyjskiego lwa.

Szef misji BRIXMIS rzucił w trawę rakietę squasha, dyżurny oficer sekcji RAF porwał aparat fotograficzny, technicy rzucili się przygotować foto-laboratorium. Kiedy żołnierze BRIXMIS dotarli nad jezioro, wzdłuż brzegu stał już kordon żandarmów Jej Królewskiej Mości, a w odległości około 100 metrów z wody wystawał ogon samolotu z dwoma antenami. W rozlewisku Haveli zatonął nie napotkany jeszcze na teatrze europejskim sowiecki samolot.

Izba Reprezentantów i Senat USA wypowiedziały wojnę Cesarstwu Niemieckiemu 2 kwietnia 1917 roku ponieważ ujawniono tak zwany “Telegram Zimmermanna”, czyli adresowaną do Meksyku propozycję sojuszu oraz przychylne potraktowanie meksykańskich roszczeń do terytoriów stanów Arizona, Nowy Meksyk i Teksas. Niemiecki szyfrogram przechwycił brytyjski wywiad morski, który odczytał tekst dzięki informacjom Alexandra Szeka, młodego inżyniera zatrudnionego w niemieckiej stacji radionadawczej w okupowanej Brukseli

Cesarskie wojska lądowe Austro-Węgier od pierwszych dni wojny dysponowały na froncie wschodnim zalążkiem systemu nasłuchu i przechwytywania korespondencji przeciwnika w oparciu o radiostacje forteczne w Krakowie i Przemyślu. Do nasłuchu włączono również mobilne radiostacje polowe i stopniowo przechwytywanie korespondencji przeciwników, głównie Rosjan, stało się swoistą specjalizacją k.u.k Armee.

Na początku wojny nikt nie wiedział jak wygląda bojowy wypad sterowców i jakie mogą być skutki bombardowania. Spodziewano się najgorszego a sterowce zamienią stolicę Imperium Brytyjskiego w gruzy i zgliszcza. Z niepokojem oczekiwano pierwszej wyprawy niemieckich Zeppelinów zaplanowanej przez Niemców na 13 stycznia 1915 roku.

“Zgięci we dwoje, macając przed sobą drogę w ciemnościach, szliśmy ciasnym korytarzem aż dobrnęliśmy do nory sekretów. Pojedyncza świeczka oświetlała piętrową pryczę, na które spało dwóch mężczyzn. Trzeci siedział przed ławą. Na niej stała ‘tajemnicza skrzynka’, trzylampowy francuski wzmacniacz, z którego w różne strony biegły kable zakończone szpilkami uziemienia. Z leżących słuchawek dobiegały rozmowy niemieckich telefonistów w okopach oddalonych o prawie 1000 jardów”.

We wrześniu 1850 roku miedzianym drutem o grubości 11 milimetrów w wodoodpornej powłoce z gutaperki połączono francuski port w Calais z angielskim portem w Dover. Były przemówienia i trwające do późna w noc wiwaty zakrapiane szampanem. Następnego dnia okazało się, że połączenie nie działa. Kabel był przecięty. Podobno rybak wyciągnął chudego “węża morskiego” i przyłożył gadzinie siekierą.

Jak porozmawiać na odległość? Jak porozmawiać na odległość tak, aby inni nie słyszeli? Jak podsłuchać tych co rozmawiają. Pytania te nurtowały ludzi od niepamiętnych czasów. Sposoby szybkiego i bezpiecznego przekazywanie informacji na duże odległości spędzały sen z powiek władcom, wodzom, kupcom i spiskowcom.

Ciągnąc za sobą włoskiego generała Skorzeny pobiegł do wejścia. Generał Soleti wezwał swoich carabinieri, by nie stawiali oporu i hotel został opanowany bez wystrzału. Skorzeny wpadł do środka, odnalazł Mussoliniego i powitał go słowami: “przysłał mnie Fuehrer”.

Dobra tajna służba to ta, o której jest cicho i dlatego dopiero po latach historycy z okruchów informacji, jak z kamyczków mozaiki, układają obraz cichych zmagań na polu walki, gdzie orężem jest informacja. Taką ściśle tajną batalią była przed ponad pół wiekiem Operacja Venona.

Major Maksymilian Ciężki odsłonił polską replikę wojskowej wersji niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma i zaczął tłumaczyć w jaki sposób Polacy odtworzyli jej konstrukcję i złamali tajemnicę szyfrowania. Na widok kopii Enigmy zapanowało „osłupienie” – odnotował szef francuskiego kryptowywiadu major Gustave Bertrand, który z miejsca zapytał „skąd ją wzięliście”. „Zrobiliśmy sami” – odparł podpułkownik Gwido Langer.