Jakub Kajdaniuk

Dziś opowiem Wam o lekcjach, jakie możemy wyciągnąć z kilku tekstów kultury, z jakimi miałem mniejszą i większą przyjemność obcować w tym roku. Opowiem o książce Shogun autorstwa Jamesa Clavella, filmie Megalopolis, Francisa Forda Coppoli oraz o tym, jak otrzymałem książkę Ostarkon polskiego autora Krzysztofa P. Czyżewskiego. Po pierwsze, z tą książką jest o tyle ciekawy temat, że wg wstępnych informacji od wydawnictwa miał to być skrypt do czegoś w rodzaju crowd-sourcingowej edycji, a przyszła pełnoprawnie wydana powieść. Po drugie nagrywałem ten materiał trzy razy, bo przeklęły go problemy techniczne. Po czwarte, przy finalnym nagraniu pewien niezbyt bystry kot darł mordę i drapał w drzwi, ale moja krucha psychika nie przetrwa nagrywania tego godzinnego materiału po raz czwarty, więc ogromnie przepraszam, ale mimo to zapraszam do wysłuchania.

Ostatni odcinek w ramach serii o strukturze czteroaktowej dla Mistrzów Gry zawiera trzy, zbudowane "na szybko" przykłady ilustrujące, w jaki sposób wykorzystać cele i motywacje postaci Graczy do zbudowania koherentnej, satysfakcjonującej opowieści.

Dziś analizujemy, krok po kroku, akt po akcie, jeden za drugim każdy punkt węzłowy - podstawową strukturę czteroaktową, jaką każdy Mistrz Gry może wykorzystać w swoim scenariuszu. Materiał został przygotowany przede wszystkim dla nieco dłuższych form, przed którymi, jak opisałem w poprzednim materiale, spotykamy się z Graczami, aby przygotować, w trakcie sesji zero, kamienie milowe dla ich postaci. Ta struktura sprawdzi się także doskonale w krótkich formach, gdzie wykorzystamy wyłącznie kamień milowy naszej opowieści, albo też przygotujemy cele dla naszych postaci z góry, dając im pewne krótkie, małe motywacje czy agendy w ramach pojedynczej sesji czy mikro-kampanii.

Zanim zabierzemy się na poważnie za przygotowywanie naszego opartego o cztery akty scenariusza, powinniśmy, zwłaszcza w przypadku dłuższych historii, usiąść z naszymi Graczami w ramach tzw. Sesji Zero. Dziś opowiemy sobie o tym, jak się do niej przygotować, dlaczego jest ona ważna i co musimy z niej wynieść, żeby móc połączyć oczekiwania Graczy z naszym pomysłem na opowieść. W kolejnym odcinku przejdziemy szczegółowo przez całą strukturę czteroaktową, ale zebranie oczekiwań, a przede wszystkim pomysłów Graczy uważam za krok niezbędny w pisaniu scenariusza. Przez wiele lat sam tego nie robiłem - i pozostaje mi cieszyć się, że w końcu zacząłem.

W tym odcinku opowiadam nieco o tym, skąd się wzięły struktury fabularne i o pierwszych próbach ich kategoryzowania. Oprócz tego przechodzimy bardzo skrótowo przez główne założenia struktury czteroaktowej, żebyśmy wiedzieli, jak usiąść do spotkania z naszymi Graczami. A o tych wspólnych przygotowaniach porozmawiamy sobie w następnym odcinku.

Tym materiałem rozpoczynamy nową, pięcioczęściową serię o wykorzystaniu struktur pisania opowieści w przygotowywaniu scenariuszy do gier fabularnych. Będziemy mówić przede wszystkim o strukturze czteroaktowej, ale zaczniemy sobie od omówienia, po co nam w ogóle strukturyzowanie naszych scenariuszy. Porozmawiamy sobie także o kilku wątpliwościach, jakie pojawiały się ze strony moich znajomych Mistrzów Gry.

Kochani, piszę tylko, żeby Was poinformować, że pięć kolejnych materiałów jest nagranych. Czekają na edycję, czym zajmę się w najbliższych dniach i przez część długiego weekendu. Proszę jeszcze o odrobinę cierpliwości.

Ostatnio z kilkorgiem innych Mistrzów i Mistrzyń Gry zastanawialiśmy się, czy w naszych przygodach i kampaniach jest za dużo, czy może jednak za mało bohaterów niezależnych. Doszliśmy do wniosku, że jest po prostu za mało "dobrych" NPCów. Czym się różni "dobry" NPC od nudnego? Na te pytanie spróbujemy odpowiedzieć sobie w dzisiejszym materiale.

Dużo łatwiej jest powiedzieć, czym temat nie jest niż przygotować jego dokładną definicję. Spróbujmy dziś przejść przez różnice pomiędzy tematem (theme), settingiem i założeniem (premise), zastanowić się, co nam daje znajomość tematu naszej historii (i czy zawsze musimy wiedzieć, jaki ten temat jest zanim zaczniemy pisać scenariusz?) i wreszcie pokazać kilka przykładów z popularnych filmów i seriali.

Konkurs na ciasto został rozstrzygnięty, głowa złego króla potoczyła się po schodach, flagowy okręt gwiezdny wrogiej floty eksplodował w kłębach płomieni i dymu - co teraz? Co zrobić, żeby piękną klamrą zamknąć naszą historię nawet po tym, kiedy wydaje się, że wystrzeliliśmy już wszystkie fajerwerki? Dzisiejszy odcinek, ostatni o pozytywnych ciągach rozwoju postaci, mówi właśnie o tych kilku ostatnich scenach, które nazywamy Rozwiązaniem.

Jakie odpowiedzi powinien przynieść nam finał? Co powinno się w nim wydarzyć, żeby nas odbiorcy czuli, że historia naszego protagonisty została sensownie zamknięta? Czy nasz bohater wygrywa konkurs cukierniczy? Dziś (przed)ostatni odcinek na temat Ciągów Rozwoju Postaci w którym opowiadamy sobie o tym, co powinno wydarzyć się w finale naszej opowieści.

Nieuchronnie zbliżamy się do finału. Stawki są podbite, emocje nakręcone, a nasi bohaterowie gotowi do stawienia czoła ostatecznemu wyzwaniu. Ale czy na pewno? I co właściwie powinno się wydarzyć w akcie trzecim, skoro to aż jedna czwarta naszej opowieści? Na te pytania odpowiadamy sobie w dzisiejszym odcinku rozmów na temat ciągu rozwoju postaci.