Strategy&Future

Kontynuujemy rozważania na temat sankcji ekonomicznych jako przejawu kluczowego szczebla eskalacyjnego w mechanizmie skalowalnej wojny między mocarstwami, posiłkując się faktograficznie przebogatą książką Nicholasa Muldera pt. „The Economic Weapon”.

W niniejszej części kontynuujemy przegląd wybranych wątków związanych z rosyjskimi nalotami na Ukrainę dokonywanymi za pomocą aerobalistycznych i skrzydlatych pocisków manewrujących. Po raz kolejny na wstępie warto zwrócić uwagę, że już od ponad roku są to jedyne rosyjskie środki bojowe zdolne razić cele w głębi Ukrainy. Rosyjskie lotnictwo załogowe już od ponad roku się tam nie zapuszcza.

Weekly Brief 27.05 – 2.06.2023

Wśród osób zajmujących się bądź interesujących się geopolityką istnieje niemal tak stary jak sama dyscyplina spór o to, czy „geografia jest przeznaczeniem” czy tylko jego elementem? I o ile w omawianych poprzednio „Więźniach geografii” Tim Marshall, emerytowany dziennikarz i korespondent zagraniczny Sky News i BBC, zdawał się opowiadać za takim stanowiskiem, to w najnowszej wydanej w 2021 r. książce „Potęga geografii, czyli jak będzie wyglądał w przyszłości nasz świat” jego nastawienie wyraźnie ewoluuje w kierunku uznania położenia geograficznego za ważny, ale już nie jedyny czynnik mający wpływ na sytuację w państwie i prowadzoną przez nie politykę.

Dwudziestego szóstego kwietnia rząd australijski opublikował jawną wersję dokumentu Defence Strategic Review (w wolnym tłumaczeniu Strategiczny Przegląd Obronny). W otwierającym dokument oświadczeniu zaznaczono, że gabinet premiera Anthony’ego Albanese zlecił powstanie „niezależnego przeglądu” w celu przeanalizowania, czy „Australia posiada niezbędne zdolności obronne, czy są one odpowiednio sformatowane oraz czy kraj jest należycie przygotowany do jak najlepszej ochrony swoich interesów w obecnym środowisku strategicznym”.

Jacek Bartosiak recenzuje książkę Raya Dalio „Principles for Dealing with the Changing World Order. Why Nations Succeed and Fail”.

Inwazja Włoch na Etiopię przed II wojną światową była pierwszą poważną okazją, by przetestować, jak skuteczna jest broń ekonomiczna ówczesnej „wspólnoty międzynarodowej” – Ligi Narodów – czyli sankcje ekonomiczne. A konkretnie, jak sankcje te zadziałają w praktyce przeciw dużemu państwu posiadającemu przemysł i realne wojsko. Wcześniej stosowano sankcje jedynie wobec państw słabych: Jugosławii i Grecji. Niezwykłe są paralele pomiędzy tamtą sytuacją a obecnym stanem spraw światowych. Wtedy dotyczyło to równowagi w Europie i w jej otoczeniu, teraz dotyczy to równowagi systemu globalnego. Wtedy skończyło się kinetyczną wojną światową, jak się skończy teraz – zobaczymy. Na razie mamy ostrą rywalizację, którą nazwałem jakiś czas temu skalowalną wojną światową, która wynika z nierównowagi systemu międzynarodowego. Bardzo pouczające są paralele między sytuacją sprzed 85 lat i obecną, które przywołam w tym tekście i w kolejnych z naszego nowego cyklu o sankcjach.

Jacek Bartosiak rozmawia z Nicholasem Myersem (postdoctoral fellow in the Strategy and Policy Department of the U.S. Naval War College, senior fellow Strategy&Future) o wojnie światowej.

Pierwszy testowy lot orbitalny statku Starship odbył się 20 kwietnia 2023 r. Niestety pojazd nie osiągnął granicy kosmosu, gdyż eksplodował na wysokości prawie 40 km około czterech minut po starcie z bazy Boca Chica w Teksasie [1].

Jacek Bartosiak i zespół S&F o wydarzeniach w świecie.

Sankcje ekonomiczne jako nowoczesny instrument wpływania na politykę państw pojawiły się na dobre sto lat temu, gdy na gruzach pierwszej globalizacji oraz wojny światowej próbowano skonstruować nowy system międzynarodowy, w którym państwa niestosujące się do przyjętych zasad podlegałyby surowej – jak wówczas uważano – karze sankcji ekonomicznych, która miała w warunkach niewojennych odpowiadać najsurowszej metodzie prowadzenia wojny, czyli blokadzie morskiej przepływów strategicznych. Tymczasem bilans ostatnich stu lat stosowania sankcji ekonomicznych jest negatywnie otrzeźwiający, zarówno jeśli chodzi o skuteczność w zapobieganiu agresywnym zachowaniom krajów i rozpoczynaniu przez nie wojen, jak i skuteczność degradacji gospodarczej krajów poddanych takim działaniom.

Władimir Kuliszow dowodzący rosyjską strażą ochrony wybrzeża, służbą będącą częścią FSB, poinformował o podpisaniu memorandum o współpracy z chińskimi siłami odpowiadającymi za ochronę granicy.