Strategy&Future

Kilka uwag o politycznej strategii państwa polskiego w nowych europejskich okolicznościach (tezy do dyskusji)

Na początku XXI wieku w Unii Europejskiej ukształtowały się dwie główne wizje geopolityczne.

David Beasley, szef ONZ-owskiego programu żywnościowego, ostrzegł, jak informuje tygodnik „Time”, że przedłużająca się wojna na Ukrainie wywoła efekt, który określić można mianem „katastrofy na szczycie piramidy katastrof”. Będziemy mieć do czynienia z kryzysem żywnościowym w skali świata, którego nie widzieliśmy od II wojny światowej.

W swoim przemówieniu noworocznym prezydent Finlandii Sauli Niinistö zasugerował, że polityka międzynarodowa znajduje się w fazie gwałtownych przemian, „okres pozimnowojenny zdecydowanie dobiegł końca (…) a charakterystyczne cechy nowego porządku dopiero zaczynają się zarysowywać”. Niinistö miał rację dokładnie w połowie. Postępujący już od lat rozkład utworzonego po 1945 roku, i uaktualnionego po upadku ZSRR, porządku międzynarodowego zaszedł na tyle daleko, że jego dekompozycja stała się widoczna dla wszystkich. Mylił się natomiast prezydent Finlandii, twierdząc, że z mgły już teraz wyłaniają się kontury porządku, który go zastąpi.

Czy powyższe słynne słowa cara Aleksandra III okażą się nieprawdą?

Wess Mitchell, który w administracji prezydenta Donalda Trumpa odpowiadał za relacje z naszym regionem, przygotował dla Office of Net Assessment w Pentagonie esej na temat tego, jak mocarstwa radziły sobie w przeszłości z zagrożeniem ze strony dwóch rywali jednocześnie.

Weekly Brief 29.01 – 4.02.2022

Weekly Brief 15–21.01.2022

(rozdział z nowej książki zatytułowanej „Dojrzałość Strategiczna Polski”, która ukaże się w wydawnictwie Zona Zero) Jaki jest potencjał rosyjskich sił zbrojnych i ich możliwości w zakresie projekcji siły? Jakie i dla kogo zagrożenie stwarza rosyjska polityka w której odwoływanie się do argumentu siły w tym i wojskowej nie słabnie, a nawet w ostatnim czasie rośnie, zgodnie z przekonaniem artykułowanym przez przedstawicieli rosyjskiej elity w świetle którego w destabilizującym się porządku światowym silniejsze państwa będą bezwzględnie egzekwować swoje interesy.

Spoglądając na naszą historię, widzimy, jak od jej początków byliśmy związani z dorzeczem Dniestru i Dniepru. Pierwszy na Rusi Czerwonej był Bolesław Chrobry. Po rozpadzie dzielnicowym to Kazimierz Wielki odzyskał Dniestr. Od śmierci ostatniego Piasta nasze wpływy sięgały coraz dalej, wespół z Wielkim Księstwem Litewskim. Głębiej na wschód, przez wielkie stepy i Dzikie Pola rozciągały się połacie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Niepodobna było określić granic, gdyż w tym morzu traw ginął dokładny limes. Sojusz z Kozakami zaporoskimi pomagał wielokrotnie trzymać na wodzy animusz tatarski.

Jedną z głównych cech państw znajdujących się w strefie zgniotu jest trwanie na średnim poziomie rozwoju. By to zmienić, państwo takie musi m.in. wykreować własne zdolności energetyczne, technologiczne i naukowe. Mocarstwa, które utrzymują takie państwo w strefie zgniotu jako obszar swoich wpływów, będą się starały do tego nie dopuścić. Nawet jeśli przekażą mu jakieś zdolności energetyczne czy przemysłowe, to zawsze zrobią to w taki sposób, by zachować nad tym ostateczną kontrolę.

Wygląda na to, że rok 2022 może nie być łatwy i przynieść światu i Polsce wiele wyzwań. Wymienimy w S&F kilka z nich, koncentrując się na sprawach absolutnie najważniejszych.