Strategy&Future

Zarówno nieustanny wyścig o dominację, a co za tym idzie konieczność zdobywania informacji, jak i próby przeciwdziałania temu spowodowały, że współczesne pole walki jest niezwykle nasycone wszelkiego rodzaju sensorami, umożliwiającymi zbieranie informacji przez dwadzieścia cztery godziny na dobę we wszelkich warunkach pogodowych i terenowych.

W niniejszej części artykułu przedstawimy kolejnych kilka wydarzeń z historii firmy SpaceX.

Firmy New Space zdobywają kontrakty, rynek się rozrósł, dostęp do przestrzeni kosmicznej i użytkowanie jej przez wielu graczy staje się „nową normalnością”. SpaceX i jej konkurenci z New Space wystrzeliwują w kosmos potężne rakiety, zaczęli również otrzymywać kontrakty od NASA. Główne firmy New Space mają ambicję uczestniczenia w programie Artemis i wysyłania ludzi na Księżyc oraz wygrywają związane z tym przetargi. Pojazd kosmiczny Starship firmy SpaceX został wybrany w kwietniu 2021 roku na lądownik księżycowy.

Całokształt wszelkich dokonań, sposobów zachowania i formy wzajemnych relacji międzyludzkich zwykliśmy nazywać słowem „kultura”. Ma ono nieco szerszy zakres od pojęcia „cywilizacja”, choć obszary znaczeniowe silnie się pokrywają, co widać wyraźnie choćby w słowach, które są przeciwieństwami obu tych pojęć: „dzikość” lub „barbarzyństwo”.

Major Serhij Wołyna, dowódca oddziałów ukraińskich w oblężonym Mariupolu, napisał w zeszły czwartek na Twitterze apel do najbogatszego człowieka świata, szefa SpaceX, Elona Muska: „Mówią, że Pan przybył z innej planety, by uczyć ludzi wiary w niemożliwe. Nasze planety są obok siebie. Ja żyję tu, gdzie przetrwanie jest niemal niemożliwe. Proszę nam pomóc wydostać się z Azowstalu. Jeśli nie Pan, to kto?”

Od kilkunastu lat jestem działaczem Fundacji Otwartego Muzeum Techniki (FOMT) we Wrocławiu [1]. Organizacja ta zajmuje się szeroko pojętymi działaniami edukacyjnymi związanymi z historią techniki. Posiada kilka zabytkowych statków (w tym barkę Irena z 1936 r. i holownik parowy Nadbor z 1947 r.) oraz zabytków architektonicznych. Jedną z głównych form działalności FOMT jest wydawanie książek autorstwa jej prezesa prof. Stanisława Januszewskiego oraz innych autorów.

Władimir Bieszanow jest rosyjskim historykiem specjalizującym się w historii Armii Czerwonej od rewolucji 1917 r. po okres II wojny światowej. W rosyjskich kręgach narodowych jest powszechnie sekowany i nazywany „giermancem”, co ma sugerować, że jest on kimś w rodzaju „hitlerowskiego szpiega”.

Firma Space Exploration Technologies Corporation (znana szerzej jako SpaceX) z siedzibą w Hawthorne w Kalifornii została założona w 2002 r. przez Elona Muska w celu wdrażania innowacyjnych technologii w przemyśle kosmicznym służących znacznemu zmniejszeniu kosztów transportu kosmicznego. Musk od początku marzył także o kolonizacji Marsa, choć z tymi planami początkowo musiał zaczekać. Obecnie SpaceX produkuje rakiety nośne Falcon 9 i Falcon Heavy, kilka kosmicznych silników rakietowych, statek towarowy Cargo Dragon oraz satelity komunikacyjne Starlink. SpaceX jest jedną z kilku firm zarządzanych przez Elona Muska, wśród których znajduje się m.in. słynna firma produkująca samochody elektryczne Tesla oraz firma inżynieryjno-budowlana Boring Company.

Około 100 lat temu na wyposażenie sił zbrojnych kilku państw świata zaczęły wchodzić samoloty. Początkowo traktowano je z przymrużeniem oka i uważano za ciekawostkę, która ewentualnie może wspomagać wojska naziemne w zakresie obserwacji. Potencjalna wartość bojowa samolotu początkowo nie była doceniana, a tych, którzy przewidywali ważną rolę lotnictwa w przyszłych konfliktach zbrojnych, często wyśmiewano lub nawet szykanowano. Taki los spotkał m.in. włoskiego generała Giulio Douheta, który za usilne propagowanie rozwoju wojsk lotniczych został nawet wtrącony na rok do więzienia w czasie I wojny światowej [1].

Program pozyskania trzech wielozadaniowych fregat rakietowych (tzw. okrętów obrony wybrzeża) o wyporności nie mniejszej niż 1900 ton pod kryptonimem Miecznik od 2013 r. wzbudzał duże emocje w polskim środowisku wojskowym [1]. Jeszcze do niedawna do opinii publicznej nie przedostawały się prawie żadne szczegóły dotyczące tego programu, a politycy ograniczali się do ogólnych haseł, że okręty te znacznie wzmocnią możliwości obronne Polski oraz że Miecznik ma mieć możliwości zwalczania celów powietrznych porównywalne z lądowym systemem Patriot oraz zdolności przeciwokrętowe porównywalne z Morską Jednostką Rakietową.

W niniejszej części artykułu przedstawione zostały projekty oraz ewentualne prototypy samolotów kosmicznych wielokrotnego użytku, które były rozwijane na przełomie XX i XXI w. lub są rozwijane obecnie (zwłaszcza w Chinach). W wypadku prac chińskich nadal często nie są znane szczegóły na ten temat, a nasza wiedza o tych pracach niejednokrotnie opiera się na szczątkowych informacjach ujawnionych przez służby chińskie lub amerykańskie. Prawdopodobnie wśród tych informacji więcej jest przesadzonych danych propagandowych niż rzetelnej informacji odpowiadającej prawdzie. Niemniej jednak warto się im przyjrzeć.

twitter facebook link Rozwój cywilizacji jest w ogromnym stopniu uzależniony od technologii związanej z napędem i zużyciem energii. To właśnie na takich podstawach swoje teorie zaawansowania cywilizacyjnego opracowali m.in. Nikołaj Kardaszow [1], a także Heidi i Alvin Tofflerowie [2], którzy historię ludzkości rozpatrują pod kątem trzech następujących po sobie fal rozwoju cywilizacyjno-technicznego: