Strategy&Future

No dobrze, ale kiedy zamierzasz im wytłumaczyć, o czym to tak naprawdę jest? Że taka noc – i wiele do niej podobnych – wydarzyła się na jawie? I milipanci, znaczy – milicjanci, rzeczywiście grzali się przy koksownikach, ale nikogo w nich nie palili? Maszyny-szarzyny pracowały na pełnych obrotach, choć może nie do końca w ten sposób, a pomniki i popiersia Ptasznika straszyły swoim orlim profilem jeszcze nie tak bardzo dawno temu; tyle że nazywano go wówczas „Leninem” – też zmyślone, choć mniej obrazowo?

Od trzech lat, na początku grudnia czytam moim dzieciom „Wrońca”, ciemną, oniryczną baśń Jacka Dukaja o… No właśnie – o czym? Najłatwiej byłoby powiedzieć, że o wybuchu Stanu Wojennego. Pewnej mroźnej nocy, po której nie było Teleranka. A potem zaczęli też znikać kolejni tatusie i mamy, wujkowie i babcie… *Poprawka do audio – powinno być : Za dużo w nim zbiegów okoliczności – jak choćby to zdjęcie, które obiegło cały świat: czołgi na tle afisza kinowego ogłaszającego, że „Czasy apokalipsy”. Nie wiadomo, jak dobrym fotografem mógł być Chris Niedenthal, ile mieć zwykłego fartu – szczęście i talent to za mało dla takiego kadru. To baśń chciała tu samą siebie opowiedzieć.

Kiedy wyburza się budynek, ładunki wybuchowe umieszcza się zazwyczaj na parterze. Dlatego też przez ułamek sekundy po eksplozji można odnieść wrażenie, że nic się nie zmieniło. Gmach pozostaje na swoim miejscu, podtrzymywany energią wybuchu. Dopiero potem rusza lawina destrukcji.

Kiedy wyburza się budynek, ładunki wybuchowe umieszcza się zazwyczaj na parterze. Dlatego też przez ułamek sekundy po eksplozji można odnieść wrażenie, że nic się nie zmieniło. Gmach pozostaje na swoim miejscu, podtrzymywany energią wybuchu. Dopiero potem rusza lawina destrukcji.

Jacek Bartosiak recenzuje książkę „Przyszłość geografii. Jak polityka w kosmosie zmieni nasz świat” Tima Marshalla.

Na początku września 2023 r. specjalizujący się w publikowaniu kolejnych list najbardziej wpływowych osób na świecie magazyn „Time” ogłosił zestawienie stu najbardziej prominentnych osób zajmujących się sztuczną inteligencją (Artificial Intelligence, AI). W gronie 25 osób zaliczonych przez redakcję do najważniejszej kategorii „liderów” znalazł się m.in. Brytyjczyk Mustafa Suleyman, w przeszłości współfundator DeepMind, firmy, która stworzyła m.in. AlphaGo (program, który w marcu 2016 r. pokonał ówczesnego najlepszego na świecie gracza w go), a obecnie współfundator i CEO Inflection AI. W tym samym niemal czasie, kiedy „Time” ogłosił wspomnianą listę, Suleyman wraz z Michaelem Bhaskarem opublikował niezwykle entuzjastycznie przyjętą przez elity intelektualne Stanów Zjednoczonych książkę: „The Coming Wave: Technology, Power, and the Twenty-first Century’s Greatest Dilemma”.

Zbigniew Herbert w wierszu „Dlaczego klasycy” składa niniejszy hołd historiograficznej lapidarności: „w księdze czwartej Wojny peloponeskiej Tukidydes opowiada dzieje swej nieudanej wyprawy (…) kolonia ateńska Amfipolis wpadła w ręce Brazydasa ponieważ Tukidydes spóźnił się z odsieczą (…) generałowie ostatnich wojen jeśli zdarzy się podobna afera skomlą na kolanach przed potomnością zachwalają swoje bohaterstwo i niewinność oskarżają podwładnych zawistnych kolegów nieprzyjazne wiatry Tukidydes mówi tylko że miał siedem okrętów była zima i płynął szybko”

Spośród wszystkich znanych mi opracowań i esejów poświęconych „Wojnie peloponeskiej” to właśnie kilka wersów Herberta wydaje się najlepiej oddawać istotę tej książki. Nie chodzi tylko o to, że Tukidydes nie rozwodził się na własny temat, nie bronił swego imienia przed potomnymi – jedynym trybunałem, który mógłby jeszcze być w stanie oddać mu sprawiedliwość…

Tym razem przedstawiamy książkę, która opisuje zagadnienia niby znane, ale rzadko analizowane w kontekście ludzkim. O alianckich bombardowaniach III Rzeszy i Japonii słyszeli wszyscy. Często podaje się przy tym daty ważniejszych nalotów, typy bombowców, nazwiska dowódców. Co jakiś czas toczą się spory o bombardowanie Drezna.

Tym razem przedstawiamy książkę, która nie jest ani o polityce, ani o sprawach wojskowych, lecz jest niezwykle ważna do zrozumienia wszelkich relacji międzynarodowych. Ludzie z reguły zakładają, że do dobrych kontaktów z mieszkańcami innych państw wystarczy odpowiednio opanować języki obce. Jest to warunek konieczny, ale nie jest on jedyny. Równie ważne jest zrozumienie różnic między kulturami i zwyczajami w danym państwie czy grupie etnicznej. Należy też liczyć się z tym, że człowiek Zachodu pewnych aspektów z odmiennych kultur może nie zrozumieć nigdy i vice versa.

„Wybór między dobrem a złem jest zbyt oczywisty, dlatego tragedia dotyczy niemożliwych do pogodzenia, ale dających się moralnie obronić, różnych dobrych celów”. Tak we wstępie do wydanej na początku 2023 r. książki „Tragizm polityki naszych czasów. Strach, fatum i brzemię władzy” Robert Kaplan, podróżnik, korespondent zagraniczny (m.in. na Bałkanach i Bliskim Wschodzie), korespondent wojenny (w Iraku) i analityk geopolityczny, zwięźle scharakteryzował trudność prowadzenia polityki międzynarodowej, szczególnie przez wielkie mocarstwo.

Kilka miesięcy temu amerykański think tank CSBA opublikował raport „AIR POWER METAMORPHOSIS. RETHINKING AIR FORCE COMBAT FORCE MODERNIZATION” [1]. Zawiera on propozycje zmian, które powinny wprowadzić Siły Powietrzne USA (USAF), aby w najbliższych latach móc przeciwważyć rosnący potencjał militarny Chin.