Strategy&Future

Tym razem przedstawiamy książkę, która opisuje zagadnienia niby znane, ale rzadko analizowane w kontekście ludzkim. O alianckich bombardowaniach III Rzeszy i Japonii słyszeli wszyscy. Często podaje się przy tym daty ważniejszych nalotów, typy bombowców, nazwiska dowódców. Co jakiś czas toczą się spory o bombardowanie Drezna.

Tym razem przedstawiamy książkę, która nie jest ani o polityce, ani o sprawach wojskowych, lecz jest niezwykle ważna do zrozumienia wszelkich relacji międzynarodowych. Ludzie z reguły zakładają, że do dobrych kontaktów z mieszkańcami innych państw wystarczy odpowiednio opanować języki obce. Jest to warunek konieczny, ale nie jest on jedyny. Równie ważne jest zrozumienie różnic między kulturami i zwyczajami w danym państwie czy grupie etnicznej. Należy też liczyć się z tym, że człowiek Zachodu pewnych aspektów z odmiennych kultur może nie zrozumieć nigdy i vice versa.

„Wybór między dobrem a złem jest zbyt oczywisty, dlatego tragedia dotyczy niemożliwych do pogodzenia, ale dających się moralnie obronić, różnych dobrych celów”. Tak we wstępie do wydanej na początku 2023 r. książki „Tragizm polityki naszych czasów. Strach, fatum i brzemię władzy” Robert Kaplan, podróżnik, korespondent zagraniczny (m.in. na Bałkanach i Bliskim Wschodzie), korespondent wojenny (w Iraku) i analityk geopolityczny, zwięźle scharakteryzował trudność prowadzenia polityki międzynarodowej, szczególnie przez wielkie mocarstwo.

Kilka miesięcy temu amerykański think tank CSBA opublikował raport „AIR POWER METAMORPHOSIS. RETHINKING AIR FORCE COMBAT FORCE MODERNIZATION” [1]. Zawiera on propozycje zmian, które powinny wprowadzić Siły Powietrzne USA (USAF), aby w najbliższych latach móc przeciwważyć rosnący potencjał militarny Chin.

Larry Niven, amerykański pisarz science fiction, twórca koncepcji pierścienia Nivena, miał zdaniem Arthura C. Clarka w 2001 r., w trakcie ich rozmowy z Buzzem Aldrinem stwierdzić, że „dinozaury wyginęły, ponieważ nie miały programu kosmicznego. A jeśli my [to znaczy ludzkość – M.Ż.] wyginiemy, ponieważ nie mamy programu kosmicznego, to dobrze nam to zrobi!”. Pomimo upływu ponad 20 lat zdanie to zdaje się nie tracić na aktualności.

Jest taka wieś w Małopolsce, niedaleko Limanowej. Nazywa się Żmiąca i od okolicznych miejscowości różni się tylko tym, że jest najdłużej badaną w historii socjologii wsią na świecie. Jako pierwszy przyjechał do niej na samym początku XX wieku, w 1901 roku, Franciszek Bujak. Podczas badań terenowych jedna rzecz nie dawała mu cały czas spokoju – wszystko wskazywało na to, że mieszkańcy Żmiącej są Polakami – mówili po polsku, żyli na ziemiach historycznie polskich, religia, jaką wyznawali, i kultura, w której żyli, również wskazywały jednoznacznie na ich narodowość.

Jest taka wieś w Małopolsce, niedaleko Limanowej. Nazywa się Żmiąca i od okolicznych miejscowości różni się tylko tym, że jest najdłużej badaną w historii socjologii wsią na świecie. Jako pierwszy przyjechał do niej na samym początku XX wieku, w 1901 roku, Franciszek Bujak. Podczas prowadzonych przez siebie badań terenowych jedna rzecz nie dawała mu cały czas spokoju – wszystko wskazywało na to, że mieszkańcy Żmiącej są Polakami – mówili w tym języku, żyli na ziemiach historycznie polskich, religia jaką wyznawali i kultura, w której żyli również wskazywałyby jednoznacznie na ich narodowość…

„To nie tylko najlepsza, ale i jedyna naprawdę świetna książka o wojnie”. Tymi słowami traktat „O wojnie” autorstwa pruskiego generała Carla von Clausewitza określił Bernard Brodie, jeden z twórców amerykańskiej strategii nuklearnej. Brodie, nazywany czasami „amerykańskim Clausewitzem”, jest przedstawicielem licznego grona XX- i XXI-wiecznych teoretyków i praktyków strategii, których wypowiedzi przyczyniły się do ukształtowania obecnie obowiązującej opinii na temat traktatu „O wojnie”, zgodnie z którą jest on uznawany za najważniejsze powstałe w zachodnim kręgu kulturowym dzieło poświęcone wojnie.

Dziś przedstawimy książkę dotyczącą zjawiska, bez którego funkcjonowanie rozwiniętych gospodarek w XXI w. byłoby niemożliwe. Jej autorami są Viktor Mayer-Schönberger oraz Kenneth Cukier. Oryginalne wydanie angielskojęzyczne „Big Data: A Revolution That Will Transform How We Live, Work, and Think” ukazało się nakładem wydawnictwa Houghton Mifflin Harcourt w 2013 r., a wydanie polskie „Big data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie” opublikowało wydawnictwo MT Biznes z Warszawy w 2014 r.

Wychodząc z kina, zastanawiałem się, o czym właściwie miał być ten film. Aż do teraz, a minęło już kilka dni, nie znalazłem na to pytanie odpowiedzi. Podejrzewam jednak coraz mocniej, że również jego reżyser i scenarzysta w jednej osobie nie potrafiłby odpowiedzieć na to pytanie. I nie jest to niestety jeden z tych przypadków, kiedy dzieło jest mądrzejsze od twórcy, wypowiada się zamiast niego, promieniuje wewnętrzną siłą, która kompensuje brak lub wewnętrzne popękanie pierwotnego zamysłu…

Jacek Bartosiak recenzuje książkę „The War Came To Us: Life and Death in Ukraine” Christophera Millera.

Wychodząc z kina, zastanawiałem się, o czym właściwie miał być ten film. Aż do teraz, a minęło już kilka dni, nie znalazłem na to pytanie odpowiedzi. Podejrzewam jednak coraz mocniej, że również jego reżyser i scenarzysta w jednej osobie nie potrafiłby odpowiedzieć na to pytanie. I nie jest to niestety jeden z tych przypadków, kiedy dzieło jest mądrzejsze od twórcy, wypowiada się zamiast niego, promieniuje wewnętrzną siłą, która kompensuje brak lub wewnętrzne popękanie pierwotnego zamysłu.