Strategy&Future

Far-called, our navies melt away; On dune and headland sinks the fire: Lo, all our pomp of yesterday Is one with Nineveh and Tyre! Judge of the Nations, spare us yet, Lest we forget—lest we forget! Rudyard Kipling, „Recessionalˮ

Przywódcy nie tworzą kontekstu, w którym działają. Ich wkład polega na działaniu w takich granicach, na jakie pozwala sytuacja. Jeżeli przekroczą te granice, upadają. Jeżeli nie zrobią tego, co konieczne, ich polityka stanie w miejscu. Henry Kissinger

Legion Wschodni pod naszą kontrolą, złożony z Białorusinów i Ukraińców, mógłby być świetnym instrumentem odnowionej polityki jagiellońskiej. Ale nie będzie. Aktywna polityka wschodnia państwa polskiego w obliczu trwającej skalowalnej wojny światowej wołałaby o naszych „lisowczyków”, o białoruskie legiony szkolone w Polsce czy „kozaczyznę rejestrową”, ale nie woła, bo aktywnej polityki na wschodzie nie było, nie ma i nie ma na nią realnych widoków…

Legion Wschodni pod naszą kontrolą, złożony z Białorusinów i Ukraińców, mógłby być świetnym instrumentem odnowionej polityki jagiellońskiej. Ale nie będzie. Aktywna polityka wschodnia państwa polskiego w obliczu trwającej skalowalnej wojny światowej wołałaby o naszych „lisowczyków”, o białoruskie legiony szkolone w Polsce czy „kozaczyznę rejestrową”, ale nie woła, bo aktywnej polityki na wschodzie nie było, nie ma i nie ma na nią realnych widoków. Iluzja amerykańskiego prymatu podlana błogim sosem rzekomego bezpieczeństwa z racji bycia częścią Unii Europejskiej pozbawia nasze elity zdolności do myślenia w szerszych kategoriach. To jest właśnie nasza ukochana III Rzeczpospolita. Państwo dane nam przez system światowy w latach 1989–1991, ze wszystkim wynikającego z tego nadania dobrymi skutkami, ale też pozbawione większej samodzielności.

Ostatnia faza globalizacji opierała się na wolności przepływów strategicznych. Jej elementem był względnie tani i niezawodny transport morski, dzięki któremu możliwa stała się np. dywersyfikacja produkcji skomplikowanych urządzeń, co znacząco obniżało koszty finalne produktu. Szeroki dostęp do towarów, w tym tych najbardziej egzotycznych, był możliwy przede wszystkim dzięki sprzyjającej koniunkturze geopolitycznej. Flota światowego hegemona, czyli Stanów Zjednoczonych, przez ostatnie kilka dekad strzegła bezpieczeństwa szlaków morskich, podczas gdy reszta świata mogła się skupić na prowadzeniu niezakłóconej wymiany handlowej. Ta epoka właśnie dobiega końca. Dobitnie świadczą o tym ostatnie wydarzenia u wejścia na Morze Czerwone w strategicznej cieśninie Bab al-Mandab.

W połowie stycznia rozpoczną się w Stanach Zjednoczonych prawybory, których kulminacyjny moment przypadnie na 5 marca, kiedy w superczwartek wyborcy w 14 stanach, łącznie 34% zarejestrowanych republikanów, zdecydują, kto będzie rywalem Joe Bidena. Obecnie głównym kandydatem jest Donald Trump, który mając 51% przewagi nad drugim w stawce Ronem DeSantisem, musiałby zrobić wiele, aby przegrać rywalizację w ramach swojego stronnictwa [1].

Zadeklarowana przez Joe Bidena strategia prymatu amerykańskiego wymagałaby dla swojej skuteczności stałej (i to w wielkiej liczbie) obecności wojska amerykańskiego w kluczowych uskokach geopolitycznych i na skrzyżowaniach przepływów strategicznych: na pomoście bałtycko-czarnomorskim, Bliskim Wschodzie i zachodnim Pacyfiku, a to jest z wielu powodów niemożliwe. Lub dogadania się z kluczowymi i wybranymi (hub & spoke) sojusznikami w tych regionach, którzy w zamian za bezapelacyjną pomoc polityczno-wojskową USA („arsenał demokracji”) swoimi działaniami utrzymywaliby amerykański prymat i go sygnowali, przy okazji (a może dzięki temu) nawet realizując swoje cele regionalne i partykularne, jak teraz robi to na przykład Izrael, i robi to bezwzględnie.

A jeśli pewnego dnia będę musiał odejść? – spytał Krzyś, ściskając Misiową łapkę. – Co wtedy? – Nic wielkiego. – zapewnił go Puchatek. – Posiedzę tu sobie. Alan Alexander Milne

Wielka strategia prymatu wyznaczyła priorytety Waszyngtonu w polityce międzynarodowej: zapewnienie sobie bezpieczeństwa poprzez stworzenie i podtrzymywanie otwartego, zglobalizowanego systemu gospodarczego, sojuszy militarnych wraz z zapewniającą ich wiarygodność obecnością militarną (rozszerzone odstraszanie konwencjonalne i nuklearne), ustanawianie i egzekwowanie norm postępowania (system międzynarodowy oparty na prawie międzynarodowym lub bardziej współcześnie – na zasadach) oraz nieproliferacja broni jądrowej…

„Ameryka wciąż jest wzorem dla świata; wierzę w to jeszcze bardziej niż kiedykolwiek wcześniej (…) jak mawiała Madeleine Albright, jesteśmy niezbędnym narodem (…) tak samo jak podczas drugiej wojny światowej, tak i dzisiaj amerykańscy patrioci tworzą arsenał demokracji, który służy sprawie wolności”.

Przez prawie 80 lat świat nie doświadczył niszczycielskich skutków wojny między wielkimi mocarstwami. Rywalizacja między USA i ZSRR przybrała – w dużej mierze dzięki nuklearnym arsenałom obu potęg – charakter zimnej wojny, a po tryumfie Stanów Zjednoczonych zapanował okres bezsprzecznej dominacji jednego supermocarstwa. Jednak Pax Americana w dotychczasowej formie dobiegła właśnie końca, a „międzyepoka”, w której właśnie się znaleźliśmy, będzie czasem wykuwania się nowego porządku międzynarodowego. To, jaką formę on przybierze, będzie zależało przede wszystkim od liczby wielkich mocarstw w globalnym systemie.

Michaił Zygar, rosyjski publicysta i dziennikarz, autor książek na temat polityki Kremla, pisze, że oficjalna rosyjska propaganda na temat ukraińskiej wojny się zmieniła [1]. Pierwotnie jednym z głównych celów „operacji specjalnej” była denazyfikacja Ukrainy, teraz mówi się przede wszystkim o wojnie z Zachodem, a nawet bezpośrednio z USA. [1] https://www.foreignaffairs.com/ukraine/putins-new-story-about-war-ukraine