Strategy&Future

Jacek Bartosiak czyta swój najnowszy tekst „Urojone imaginaria”.

W Polsce odbyły się wybory, a w tle wojny Izraela z Hamasem swoje przemówienie wygłosił prezydent USA Joe Biden, ogłaszając odważnie światu, że Amerykanie będą „arsenałem demokracji” i nie mają zamiaru rezygnować ze swojej strategii prymatu światowego pomimo widocznego gołym okiem nacisku Kontynentu na pozycję geostrategiczną USA.

Wydaje się, że bez względu na amerykańskie zapewnienia, niezależnie od tego, jaką formę przyjęły, szwedzcy politycy doszli również do wniosku, że Stany w gruncie rzeczy muszą przyjść Szwecji z pomocą, gdyby doszło do jej konfliktu z Sowietami – zwłaszcza że zdaniem Sztokholmu scenariusz tej agresji byłby wiarygodny jedynie wtedy, gdyby była ona elementem większego konfliktu pomiędzy Zachodem a Wschodem.

Zdaniem autora przygotowanej dla amerykańskiego think tanku RAND monografii na temat szwedzkiego programu broni jądrowej Paula Cole’a rozwój polityki USA wobec Szwecji można podzielić na cztery etapy.

Szwecja była jednym z 29 państw, które w pewnym momencie swojej XX-wiecznej historii podejmowały działania, których rezultatem mogło (albo wciąż może) być wejście w posiadanie broni jądrowej. Obok dziewięciu mocarstw nuklearnych (USA, Rosja/ZSRR, Wielka Brytania, Francja, Chiny, Indie, Izrael, Pakistan, Korea Północna), a także państwa, które broń jądrową zbudowało, aby następnie się jej zrzec (Republika Południowej Afryki), było jeszcze 19 państw, które realizowały mniej lub bardziej zaawansowane programy jądrowe. Były to Algieria, Argentyna, Australia, Brazylia, Egipt, Iran, Irak, Japonia, Libia, Norwegia, Włochy, Rumunia, Korea Południowa, Tajwan, Niemcy Zachodnie, Szwecja, Szwajcaria, Syria i Jugosławia.

Sprawczość w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa państwa nie jest możliwa bez funkcjonowania sieci instytucji publicznych, które służą do wypracowywania i wdrażania określonych strategii. Z tym mieliśmy tradycyjnie jako Polska największy problem. W naszej kulturze, ukształtowanej w olbrzymiej części w okresie braku własnej państwowości, niezwykle silne są wzorce i tradycje walki z „opresją ze strony władzy państwowej”. Przez prawie 200 lat naszej historii elementem zabiegania o niepodległość była walka ze strukturami oficjalnej władzy, które tworzone były przez wrogie nam mocarstwa okupujące terytorium Polski. Brak silnych tradycji państwowych pokutuje do dnia dzisiejszego, kiedy kolejne instytucje publiczne padają ofiarą bieżącej wewnętrznej walki politycznej. Jeśli Polska ma odgrywać ważną rolę w EU i NATO, klasa polityczna musi wypracować pewien konsens w kluczowych obszarach polityki bezpieczeństwa i zagranicznej oraz zbudować profesjonalny korpus służby cywilnej, zdolnej do pracy wedle wypracowanych strategii.

Bez względu na wyniki wyborów parlamentarnych 15 października Polska w kolejnych latach będzie musiała się zmierzyć z szeregiem wyzwań dotyczących kluczowych elementów funkcjonowania państwa. Bez konsensu głównych sił politycznych w kraju w kwestiach dotyczących naszej polityki wobec Ukrainy i Białorusi, w ramach UE i wobec Stanów Zjednoczonych skazujemy się na niespokojny dryf z falami historii. Bez państwa sprawnego, z instytucjami przygotowanymi do realizowania obranej strategii Polska nie będzie nigdy podmiotowym graczem na arenie międzynarodowej.

Bez względu na wyniki wyborów parlamentarnych 15 października Polska w kolejnych latach będzie musiała się zmierzyć z szeregiem wyzwań dotyczących kluczowych elementów funkcjonowania państwa. Bez konsensu głównych sił politycznych w kraju w kwestiach dotyczących naszej polityki wobec Ukrainy i Białorusi, w ramach UE i wobec Stanów Zjednoczonych skazujemy się na niespokojny dryf z falami historii. Bez państwa sprawnego, z instytucjami przygotowanymi do realizowania obranej strategii Polska nie będzie nigdy podmiotowym graczem na arenie międzynarodowej.

Przyszła wojna i potencjał amerykańskich sił lądowych. Część 2

Jesienią 2022 roku, jak informował portal Defence One, Christine Wormuth, amerykańska wiceminister obrony, powiedziała, że armia niezwykle uważnie studiuje przebieg wojny na Ukrainie i już dostrzeżono pięć podstawowych obszarów na których będzie trzeba skoncentrować się w przyszłości. [1] [1] https://breakingdefense.com/2022/06/us-army-secretary-5-lessons-from-the-ukraine-conflict/

Mija już trzeci rok istnienia Sił Kosmicznych Stanów Zjednoczonych. Ich utworzenie zostało ogłoszone z wielką pompą, lecz obecnie słychać o nich jakby mniej. USSF niewątpliwie są cały czas rozwijane, choć odbywa się to głównie za zamkniętymi drzwiami, a do mediów przedostają się niemal wyłącznie ogólnikowe informacje.

Tyle opisany w pierwszej części model statyczny; teraz czas na zaburzający ten mało optymistyczny, ale za to relatywnie schludny krajobraz problem, którego imię jest: brudna, nieprzewidywalna i skomplikowana polityka wewnętrzna. W relacjach w trójkącie Chiny–Tajwan–USA polityka wewnętrzna będzie niestety odgrywać rolę kluczowej „dzikiej karty”. Przypomnijmy: w styczniu 2024 roku odbędą się wybory prezydenckie na Tajwanie; w listopadzie 2024 roku wybory prezydenckie w USA; Chiny – jeżeli wierzyć obecnym danym – nie notują takiego wzrostu gospodarczego, jaki same prognozowały, a jaki stał się udziałem innych państw wychodzących z pandemii COVID. Współistnienie tych trzech czynników: wyborów prezydenckich na Tajwanie i w USA oraz złych perspektyw gospodarczych Chin mogą skutkować wytworzeniem się dynamik w polityce wewnętrznej tych państw, która może w sposób fundamentalny ograniczyć ich zdolność do podejmowania działań kompromisowych w momentach napięć.