Gabriel Maciejewski

Sprawa, którą się tu zajmujemy, czyli wojna z Chmielnickim, nie posiada żadnego rzeczywistego wymiaru. Piszę to śmiało, mając świadomość, ile kilogramów, a może lepiej ton, materiałów naukowych wyprodukowali na temat tej wojny historycy ukraińscy.

Dziwne w zasadzie jest to, że nie została jeszcze wyodrębniona gałąź studiów, którą można by nazwać promocją nauki. Ona niby istnieje, ale jest to bardziej sztuka niż nauka, sami zresztą wiecie. Każdy lub prawie każdy przeżywał jakiś moment fascynacji popularyzatorskimi filmami przyrodniczymi, starsi czytali pismo Młody technik, które, na tle współczesnych periodyków, było po prostu sumą doskonałości, a wielu fascynowało się literaturą historyczną, czyniącą przeszłość obszarem niesamowitych wprost atrakcji.

Formatowanie rzeczywistości odbywa się za pomocą pism propagandowych. Z czasem stają się one oficjalną, całkiem zafałszowaną, wersją historii. Do niej odnoszą się późniejsze komentarze, próby polemiczne i panegiryki. Jak było naprawdę nie wie nikt.

Jak już wiemy od dłuższego czasu, większość ciekawych tekstów, które mogłyby zainteresować wyrobionego i naprawdę interesującego się historią czytelnika w Polsce, pisana i publikowana jest w języku angielskim. Przyczyną tego obłędu jest tak zwana punktoza czyli chęć zrobienia przez autorów tych pism kariery naukowej.

Zabawa, którą tu Państwu zaproponowałem, od samego początku wydaje się być niezwykle ekscytująca. Oto okazało się, że w pewnym archiwum znajdują się listy pisane ręką Bohdana Chmielnickiego, których adresatem jest szwedzki agent na dworze polskim, znany wszystkim zdrajca Hieronim Radziejowski.

W czasie kiedy Rzeczpospolita toczyła swój tytaniczny bój z wojskami kozackimi, Moskwą, a wreszcie ze Szwedami, jej ziemie nawiedziło kilku przynajmniej patriarchów kościoła wschodniego, którzy mieli tu do załatwienia jakieś interesy.

Po pierwszym opublikowanym tu tekście odebrałem kilka maili z informacjami, że mijam się z prawdą, albowiem Henryk Sienkiewicz tak naprawdę czerpał pomysły z pism Antoniego Józefa Rolle

Powszechna wiara w szczere intencje badaczy historii nie znajduje w zasadzie żadnych uzasadnień. Ludzie o tym jednakowoż nie wiedzą i traktują lansowane, żeby nie powiedzieć ciśnięte, w przestrzeni publicznej emocje jako prawdy objawione opisujące rzeczywisty wymiar zdarzeń z przeszłości.

Przez sporą część XIX wieku i cały wiek XX wielkie imperia Europy tworzyły mitologię historyczną skupioną na własnej tradycji. Publikowano i badano źródła, popularyzowano wiedzę, także poprzez formy lżejsze i bardziej przystępne dla czytelnika. Intencją tych poczynań była dominacja polityczna w sferze propagandy i integracja narodu wokół treści historycznych.