Strategy&Future

The decision taken by the government of Tadeusz Mazowiecki in December 1990 to put the “Żarnowiec” Nuclear Power Plant then under construction into liquidation was preceded by a series of earlier political decisions, the careful examination of which shows that with the end of communism, the possibility of building the first nuclear-powered power plant did not close to Poland.

Polska jest jedynym krajem byłego bloku wschodniego, w którym nie wybudowano elektrowni atomowej. Bloki energetyczne w Żarnowcu były co prawda w budowie już od 1983 roku, ale decyzją rządu Tadeusza Mazowieckiego prace nad nimi zostały wstrzymane w roku 1990, a realne działania zmierzające do postawienia bloków energetycznych zasilanych atomem zaczną się dopiero teraz. Warto jednak się zastanowić, jak to się stało, że przez długie lata Polski ludowej żadnej ekipie rządzącej nie udało się doprowadzić do stworzenia polskich elektrowni atomowych.

Poland is the only country of the former Eastern bloc where no nuclear power plant was built. Although power units had been under construction in Żarnowiec since 1983, the decision of the government of Tadeusz Mazowiecki stopped work on them in 1990 and real actions aimed at building nuclear power stations will start only now. However, it is worth considering how it happened that for so many years in the People’s Republic Poland (Polska Rzeczpospolita Ludowa, or PRL), no government managed to create Polish nuclear power plants.

Trudno uciec od konstatacji, że obecnie to Stany Zjednoczone dążą do deglobalizacji – a więc do fundamentalnej rewizji zasad determinujących kształt postzimnowojennego porządku międzynarodowego. Tego samego nie da się powiedzieć o Chinach; te, ustami chociażby Xi Jinpinga podczas jego spotkania z prezydentem Niemiec Olafem Scholzem czy grudniowego spotkania z Charlesem Michelem, podkreślają gotowość (osobne pytanie brzmi: na ile można tym zapewnieniom wierzyć) do dalszego otwierania swego rynku i utrzymania relacji handlowych – chociażby z Europejczykami – w ich obecnym kształcie.

AUDIO Sankcje nałożone na Chiny zostały – cytat z Bloomberga – „napisane na kolanie” i wcielone bez skonsultowania ich z amerykańskim przemysłem – prawdopodobnie po to, aby uniemożliwić próby lobbingu w wykonaniu amerykańskich firm sektora hi-tech. To, że podmioty te takie próby wpływania na proces legislacyjny podejmą było zaś niemal pewne; Chiny są dla wielu z tych firm kluczowym partnerem biznesowym – zarówno z uwagi na dostęp do tamtejszego rynku, jak i obecność chińskich przedsiębiorstw w łańcuchach wartości.

AUDIO Jednym z najbardziej zastanawiających elementów komunikacji strategicznej Stanów Zjednoczonych w ostatnich miesiącach była seria wypowiedzi najwyższych rangą urzędników Białego Domu i przedstawicieli amerykańskich sił zbrojnych, dotyczących rosnącego prawdopodobieństwa agresji Chin na Tajwan.

Ta część cyklu jest zapisem wniosków i obserwacji wynikających bezpośrednio z rozmów z uczestnikami tej wojny – żołnierzami i oficerami.

This part of the series is a record of conclusions and observations resulting directly from conversations with the participants of this war — soldiers and officers.

Ołeksij Arestowycz w ostatnich swoich rozmowach, w tym także ze mną, zaczął mówić o potrzebie budowy sojuszu wojskowego Ukrainy z Polską. Więcej, zaczął mówić o szerszym sojuszu, niemal unii skupiającej blok państw między Morzem Czarnym i Bałtyckim, który powstrzymywałby Rosję i zabezpieczał nową architekturę bezpieczeństwa. O co w tym chodzi, jak to rozumieć?

Oleksij Arestowicz in his recent conversations, including one with me, has started talking about the need to build a military alliance between Ukraine and Poland. Moreover, he actually started talking about a broader alliance, almost a union of the bloc of states between the Black Sea and the Baltic Sea, that would hold back Russia and secure the new security architecture. What is it about, how should it be understood?

28 października Departament Obrony USA opublikował szereg dokumentów strategicznych – National Defense Strategy (NDS), Nuclear Posture Review oraz Missile Defense Review, łącznie stanowiących uzupełnienie i tworzących Pentagonowi ramy do realizacji postulatów zawartych w opublikowanej 12 października National Security Strategy (NSS). W przeciwieństwie chociażby do dokumentów opublikowanych za poprzedniej administracji, które publikowane były osobno, w ciągu ponad dwóch miesięcy, tym razem zostały one przedstawione jednocześnie. Warto dodać, że zarówno National Defense Strategy, jak i Nuclear Posture Review zostały przedstawione Kongresowi wcześniej – 28 marca bieżącego roku – natomiast teraz dokumenty te (z wyłączeniem informacji niejawnych) zostały zaprezentowane publicznie.

Brytyjski think tank RUSI zajmujący się głównie kwestiami wojskowymi i strategicznymi opublikował raport [1] przygotowany przez grupę swoich analityków, którzy pojechali na Ukrainę, gdzie rozmawiali z przedstawicielami tamtejszych sił zbrojnych, poświęcony przebiegowi wojny powietrznej, począwszy od dnia rosyjskiej agresji do obecnej fazy wojny.