Marcin Zegadło

"(...) A jeśli stres to również papierosy. Wcześnie rano papieros palony na balkonie. Nieco później papieros palony z Maćkiem, jeszcze zanim zabierzemy się do tworzenia kolejnych materiałów wideo (uwielbiam tę robotę). Później kawa i kolejny papieros z Maćkiem, tym razem jednak dołącza do nas D. i Krzywy. Zdarza się, że zanim pojawimy się w studio, przydarzy się jakieś spotkanie w marketingu, a po spotkaniu jak to po spotkaniu, trzeba pewne sprawy “dogadać do końca”, więc kolejny papieros z Maćkiem, z D. z Krzywym, tym razem dołącza do na Łysy. I tak palimy sobie już chyba piątego (zdarza mi się z Maćkiem palić dwa - jeden po drugim) i nie ma jeszcze na zegarku godziny jedenastej, a ja już jestem po pięciu, może sześciu papierosach. Następnie nagranie, montaż, nagranie, papieros, kawa, papieros, nagranie, montaż, spotkanie, spotkanie, papieros, kawa, praca operacyjna, papieros, odrobina wody, bo suszy po tych fajkach niemiłosiernie, a jak już nie suszy to znowu papieros i zanim nadejdzie godzina szesnasta mam już w sobie ponad pół paczki Marlboro, a gdzie tam jeszcze do nocy.(...)"

"(...) Co jak co, ale w dzienniku należy zachować uczciwość nawet jeśli prowadzi to do rodzinnego skandalu. Pisanie dziennika ma sens tylko wtedy, kiedy w większym lub mniejszym stopniu coś tam się “obnaża”, bo świat to gigantyczny wizjer przez który zagląda się do cudzego mieszkania, a dziennik jest w tym wizjerze soczewką. (...)"

(...) bo jeśli władza ma w sobie arogancję, wulgarność i pogardę, to nie ma na to rady, jeśli się nie chce zacząć bić lub strzelać. A i tak najczęściej wtedy strzela i bije władza - nikt inny. Więc, był internet, telewizja i wczasy w Hurghadzie. Było tak jak było i nic specjalnie nie zmieniło się w codzienności, bo przecież nikt w swojej codzienności nie myśli o Trybunale Konstytucyjnym zbyt wiele. Trudno oczekiwać, żeby Kowalski z Kowalską dyskutowali przy kolacji o Sądzie Najwyższym lub o Konstytucji. A jeśli nawet to przecież władzy wybranej w demokratycznych wyborach i w takich wyborach wybranemu prezydentowi, w kwestiach konstytucyjny należy przecież ufać. Jak się okazało raczej nie należy, a prezydent podpisywał wszystko jak leci tak jakby rozdawał autografy, tyle że, co autograf to złamany paragraf. No sam się nie wybrał, myśmy go wybrali. Ale żeby nie robić Kowalskim wymówek - kwitując - należało po prostu słuchać mądrzejszych od siebie, a nie narzekać teraz, że referendum z dupy. Cały ten kraj jest z dupy wyjęty i nie mam już żadnej nadziei, że istnieje dla niego ratunek, ocalenie i wyjście z tej dupy tym samym otworem, którym się do niej wlazło. Ja przynajmniej nie narzekam, że referendum “nie wiadomo jakie”, bo ono z tej samej dupy jest wzięte, więc jak ma być inne. Wracając do dupy. Jeśli teraz znów damy dupy przy urnach, to lepiej, żeby ten kraj zapadł się pod ziemię jak katolicka Atlantyda w przeciwnym razie i tak pochłonie nas pokraczny faszyzm tyle że wstydu przez to będzie więcej, a najgorzej wstydzić się za siebie. (...)

"(...) Wciąż nie zrobiłem zdjęcia płuc na które skierował mnie uprzejmy, młody lekarz o urodzie elfa, który zostawił swój łuk i kołczan w elfim lesie przez co teraz czuję się odrobinę zagubiony. Więc zdjęcia płuc jak nie było tak nie ma, a przecież są dni, kiedy moje kłopoty z oddychaniem nie pozwalają mi skupić się na niczym innym. Matka mojego ojca zmarła na astmę i jej ojca astma zabiła zaraz po tym jak wrócił z oflagu. Ja tymczasem zamiast posłuchać młodego, przejętego elfa z NZOZ-u palę papierosy. A im bardziej się duszę, tym więcej palę. Zdaje się, że na złość samemu sobie, chociaż płuca również nie pozostają obojętne na smołę i siwy dym. Ali, zanim rozpędzona ciężarówka zrobiła z niego keczup, powiedział mi jeszcze w podstawówce, że ten kowboj, który reklamował Marlboro, zmarł na raka płuc. I jak to Ali, żeby jego opowieść nabrała rumieńców, dodał: "I kurwa uwierz mi, umierał w męczarniach". Nie miałem powodu, żeby Aliemu nie uwierzyć, więc uwierzyłem i do dzisiaj myśląc - rak płuc - widzę kowboja na zwinnym rumaku. A śmierć czyha cicha, bo wie, że czeka na nią robota. Nikt nie lubi swojej pracy tak jak śmierć, czego dowodem jest jej obecność na dziecięcej onkologii. Śmierć dla pracy gotowa jest poświęcić wszystko. Pracoholiczka, która nie nadaje się na terapię. (...)"

"(...) Tymczasem dzieci doleciały tam gdzie miały dolecieć i teraz spędzą tydzień w upalnym słońcu nad błękitnym morzem. Własne dzieci tną przestworza wyczarterowanym samolotem, a ja nigdy w życiu nie oderwałem się od ziemi wyżej niż na długość skoku. Resztę załatwiała grawitacja. Ledwo człowiek zrobił “hop” i zaraz potem w grunt uderzał stopami. Trzeba będzie gdzieś w końcu polecieć, bo jak mawiał Maklakiewicz w arcydobrych “Wniebowziętych”: “Człowiek musi sobie od czasu do czasu polatać”. Nie zmienia to faktu, że dzisiaj znowu będę musiał się mierzyć z niedzielą, która od niczego się nie zaczyna i na niczym za pewne się skończy. Maszerować, czy zostać w domu? Zbrzydły mi już spacery i rok ubiegły z jego spacerami wydaje się odległym i złym wspomnieniem. Bo był to rok pełen dziwnych zdarzeń i otwierały się w nim - jedna po drugiej - puszki Pandory, które do dzisiaj nie wszystkie udało mi się domknąć, nadludzkie czyniąc wysiłki dociskając kolanem tam gdzie pręży. (...)"

"(...) Moja skłonność do poddawania się emocjom sportowym jest niewielka. Emocje sportowe traktowałem zawsze tak jak dorosły traktuje dziecko, którego po pierwsze - nie rozumie, a po drugie uważa, że jest od dziecka mądrzejszy. Oznacza to, że emocje sportowe traktowałem zawsze z pobłażliwością. Nie oznacza to, że im się nie poddawałem. W okresie studiów w ponurej, acz ukochanej Łodzi, przez pięć lat śledziłem rozgrywki Ligi Mistrzów. Okienka transferowe, różnice bramek, play-offy, wszystko to przeżywałem na równi z moim współlokatorem i naszym wspólnym znajomym, który w tym czasie intensywnie zabiegał o względy mojej siostry (ale o tym za chwilę). Więc poddawałem się emocjom sportowym w pewnym sensie z przyczyn “środowiskowych”, ale też z osobistego upodobania, bo mam coś takiego, że kiedy zaczynam się czymś interesować, to jest to zainteresowanie dogłębne, konsekwentne, często przechodzące w kompulsje. I jeszcze jedno. Rozgrywki piłkarskie są doskonałym pretekstem do korzystania z przyjemności jaką niesie ze sobą spożywanie alkoholu. I wbrew pozorom proces jego spożywania nie był ograniczony 90 - minutowym trwaniem meczu. Nie zależał on również od doliczonego czasu gry oraz trwania dogrywki. Piło się także podczas rzutów karnych ale i (a może przede wszystkim) po zakończeniu spotkania rywalizujących ze sobą drużyn, bo albo klęska albo zwycięstwo - zawsze znajdzie się powód i usprawiedliwienie. Piłka nożna i alkohol są nierozłączne i nie dotyczy to wyłącznie sytuacji, kiedy rozgrywki te śledzą kibice płci męskiej, ale również kobiety nie odmówią sobie odrobiny wody nasączonej procentami. Używam słowa “odrobina” z uwagi na ostrożność, ponieważ niejednokrotnie zdarzało mi się widzieć niewiasty znajdujące się w szale emocji sportowych, który niekoniecznie wynikał z przebiegu rozgrywek. (...)"

"(...) Jednym z autorów, którym przygląda się Czaja jest Jerzy Nowosielski. Tutaj ukazany jako “teolog” prawosławia. “Teolog”, który dla kształconych na uniwersytetach teologów bywa cokolwiek bełkotliwy, ale z całą pewnością bywa też oryginalny. Być może to złe słowo, bo Nowosielski ryzykuje wiele. Piszę tutaj o Nowosielskim nie bez powodu pisząc uprzednio o Szoa. Nowosielski koncentruje się w pewnym momencie na cierpieniu zwierząt. Na ich uprzedmiotowieniu przez chrześcijaństwo. Na ich mordowaniu “na pokarm”, mordowaniu zderytualizowanym, a tym samym pozbawionym jakiegokolwiek sacrum. I w zasadzie mogłoby skończyć się na współczuciu, tyle że Nowosielski porównuje farmy hodowlane do obozów koncentracyjnych. W tym wymiarze jak pisze Czaja, chodzi o status ontologiczny zwierzęcia - jest ono “kimś” lub “czymś”. “Jeśli zwierzę jest kimś, wówczas nabywa takie same prawa do istnienia jak my. Jeśli byt zwierzęcia zostaje zrównany z rzeczą, wówczas wolno nam postępować wobec niego przedmiotowo, a takie rozumowanie wyzwala w nas również z jakichkolwiek zobowiązań moralnych wobec niego. Nikt nie pyta kamienia, czy może go kopnąć.” Analogia pomiędzy obozem koncentracyjnym, a kurzą farmą - gdzie hodowane, są kurczaki, które pójdą na rzeź - wydawać się może (i w swojej istocie jest) obrazoburcza. Z drugiej strony Nowosielski tę analogię stara się uzasadnić i ja to kupuję, mimo tego, że Zagłada i jej absurdalny, administracyjny charakter pracują we mnie od lat niemal dwudziestu, a teksty Zagłady zostaną już ze mną na zawsze. (...)"

"(...) Ostatnio kilka rozmów o “sensie życia” z kimś wyjątkowo bliskim. Zabawne, że w tym wieku można jeszcze o tym rozmawiać. Co więcej robić to “serio”. Ciekawe natomiast jest to, że w zasadzie zapomniałem o istnieniu jakiegokolwiek sensu, a już stawianie sobie za zadanie znalezienia uzasadnienia dla swojego istnienia to jest sytuacja kuriozalna. Emil Cioran (jak to Cioran) pisał, że: "Wszystko ma swój sens tylko wtedy, gdy nie jesteśmy pewni niczego." Jeśli podążać za myślą Ciorana, to rzeczywiście mam w swoim życiu sensu zatrzęsienie. I w zasadzie to jest sytuacja komfortowa, bo zdejmuje z człowieka ciężar planowania. Upatruję mianowicie komfortu istnienia w życiu z dnia na dzień. Skoro już wyrzucam z siebie serie banałów warto dodać, że robię to z należnym kwestii szacunkiem, a tym samym bezwstydnie i wystawiając się sam przed sobą na śmieszność. Jest w akcie szukania sensu bolesna desperacja. Dobrze, że przez większość życia robiłem notatki, bo teraz mogę podeprzeć się literaturą. I tak - Gabriel Garcia Marquez w "Stu latach samotności" pisze na przykład (mówiąc ustami jednej z bohaterek): "Nigdy nie byłam przekonana, że istnieje tak naprawdę coś takiego jak sens życia. Sens, który sami mu nadajemy, to nasza jedyna tarcza przeciw desperacji." No właśnie. (...)"

A w sobotę, co zapowiadałem spotkanie autorskie Justy, Rafała Różewicza i Natalii Dziuby w Macondo. W tle las lipcowy, na niebie ciężkie chmurki sunące złowrogo ponad głowami zgromadzonych gości i przechadzające się po zielonej trawce rącze konie, bo tuż obok Macondo rozlokowała się stadnina. Justa prosto z Wrocławia. Jej Łukasz z Katowic, a Rafał i Natalia też ze “ściany zachodniej” tyle, że oni przedzierali się przez Polskę koleją, a na miejsce spod dworca w dusznym i upalnym miastku dojechali busem o dziwnej, drapieżnej nazwie, która umknęła mi z głowy. Zanim wszystko się zacznie, spacerujemy z Justą i Łukaszem po polach wymieniając się nowinami. Justa robi kolejny spektakl. Po "(...) Poznaniu przyszedł czas na Wrocław. Łukasz organizuje następną wystawę, Leon pies Justy, który jej zdaniem cierpi na ADHD dorosłych, goni po krzakach, wzrokiem szuka ptactwa i wszystkiego, co w zasięgu jego wzroku daje oznaki życia, a ja kończę tom wierszy i staram się wdrażać rekonstrukcje, których wdrożenie jest konieczne, żeby miało miejsce jeszcze jakieś życie. Na polach słonecznie, w lesie parno. A Justa za chwilę ma czytać swoje wiersze, więc wracamy. (...)"

"(...) Jutro w Macondo u Basi Janas - Dudek i Jacka Dudka spotkanie autorskie Justy. Cieszę się na nie z kilku istotnych powodów. Po pierwsze Basia i Jacek stworzyli miejsce o niepowtarzalnym klimacie. Macondo jest jak słoneczna wyspa na ciemnym, nieprzyjaznym morzu ignorancji, półanalfabetyzmu, nieczytania i wszystkiego tego, co zarzyna w tym kraju kulturę, w której literatura coś znaczy. Po drugie Justa, o czym pisałem już wielokrotnie to jest pierwszorzędna poetka, chociaż niekoniecznie pali się do pisania. Justa czeka, bo Justa jest cierpliwa i w przeciwieństwie do niektórych poetów i poetek rozumie, że pisanie to nie jest wyścig. Wreszcie po trzecie, nareszcie znajdzie się uzasadniony powód, żeby “wyjść do ludzi”. Nie to, żeby mi specjalnie ludzi brakowało. Zdaje się, że jestem mizantropem i dobrze mi samemu ze sobą, ale od czasu do czasu, dla psychicznej higieny warto samego siebie wziąć za łeb i wyprowadzić na spacer. A spacer do Macondo jest wycieczką po dobrą wibrację i energię, która w człowieku pracuje potem przez kilka tygodni. Zatem sobotni wieczór zapowiada się obiecująco. (...)"

"(...) Z tym wzrostem Bonapartego to jest w gruncie rzeczy mit, bo w okresie, w którym przyszło mu żyć mieścił się raczej w obrębie wzrostu średniego. 1 metr 69 centymetrów na przełomie XVIII i XIX stulecia to był wzrost zasadniczo słuszny. Problem polegał na tym, że powstały w zakresie cesarskiego wzrostu pewne niejasności. Francois Carlo Antommarchi, jeden z osobistych lekarzy Napoleona podał, że w chwili śmierci cesarskie truchło miało 5 stóp i 2 cale wzrostu (w zasadzie już wtedy, była to raczej “długość”) - niejasne pozostawało natomiast to, czy chodziło w tym wypadku o stopy francuskie, czy brytyjskie. Jeśli wzrost martwego cesarza podawany byłby w stopach brytyjskich, byłby on rzeczywiście niski, bowiem zwycięzca spod Austerlitz, liczyłby sobie mniej więcej 158 cm wzrostu. Jeśli natomiast wzrost przegranego spod Waterloo podany byłby w stopach francuskich, cesarz, który abdykował byłby wzrostu jak na owe czasy przyzwoitego licząc sobie około 169 cm, a to oznacza z kolei, że monarcha byłby wręcz wyższy od przeciętnego w owym czasie Francuza, który nie przekraczał wzrostu od 158 do 168 cm. (...).

"(...) I jeszcze jedno spostrzeżenie. Teksty poprzedzające całość notatek w dzienniku, te które udostępniam na fejsbuku w formie “zajawki” zaczęły pełnić funkcję postów. Wywiązuje się pod nimi dyskusja, a przecież to tylko procent z tekstu, który odnaleźć można na Patronite. To przypomina trochę sytuację, w której mówi się coś takiego: “Wprawdzie nie widziałem całego filmu, ale uważam, że….”. No ale z drugiej strony możemy też zamówić sobie kotlet i nie dojeść kotleta do końca. A ja było nie było gram tutaj trochę do kotleta. Tymczasem Titanic idzie na dno. Powoli przestaję rozumieć rzeczywistość, która mnie otacza. Wróć. Nie tyle mnie otacza, co jestem po prostu jej integralną częścią. Więc w pewnym sensie przestaję rozumieć sam siebie paradoksalnie znając siebie samego, coraz lepiej. Innymi słowy - wiem, czego chce - tylko nie wiem po co. (...)"