Marcin Zegadło

"(...) Kilkanaście minionych miesięcy przeorało mnie i moich najbliższych. Paradoksalnie jestem za to życiu wdzięczny, bo chyba zaczynam rozumieć, co ma dla mnie największe znaczenie, a to jest zawsze jakiś spokój. Lepiej jest wiedzieć niż nie wiedzieć. Chociaż lepiej nie wiedzieć zbyt wiele. Nic tak człowieka nie pozbawia radości w tak zwanym życiu codziennym niż to, że wie za dużo. Wolałbym na przykład nie wiedzieć, że trwa wojna, która wcześniej czy później się tutaj zjawi i wszystko odmieni. Wolałbym nie wiedzieć, że moje dzieci będą tego świadkami i wolałbym nie wiedzieć jak to się może dla nich skończyć, a wiem to ponieważ pół życia czytałem o wojnach i niezdrowo interesowałem się ich wpływem na ludzkie życia. Wpływem na poziomie codzienności, bo to, że wojna to jest mundur i pocisk to jest jasne, ale wojna to jest w równym stopniu stan ducha, to jest niepokój i gotowość na to, że nie ma żadnego “kiedyś”. Sam fakt istnienia “teraz” powinien być czymś z czego czerpie się radość i za co jest się życiu wdzięcznym. Z drugiej strony można przecież uprawiać tę filozofię w “czasie pokoju” jak chcieliby na przykład buddyści i ci, którzy myślą podobnie. (...)"

"(...) Gdyby tak móc popaść w “bezczynność beztroską” zamiast znosić obecność tej drugiej, pełnej napięcia i poczucia winy. Bezczynność mogłaby stać się wtedy formą medytacji. Siedziałbym sobie bezczynnie bezczynny, nieczynny, bez kontaktu, bezwzględnie odcięty i beznamiętnie odległy od tego, co mi nie daje spokoju. Siedziałbym sobie w ciszy mojej nieogarniętego mieszkanka, kurz wisiałby w powietrzu w leniwych fluktuacjach, od czasu do czasu przestrzeń pomieszczenia przeciąłby drżący lot mola, a z mieszkania ukraińskich sąsiadów dochodziłyby zaśpiew ich języka. Tymczasem żre mnie w środku i nie wiem, co mam z tym “zajęciowym refluksem” zrobić, bo cofa mi się wszystko do gardła, pod mózg mi podchodzi i jeszcze chwila, a rozerwie mi głowę. Po dwóch tygodniach znajdą mojego zdekapitowanego trupa, na którym żerowały będą tabuny wampirycznych moli. (...)"

"(...) A zatem przestrzeń w estetycznym upadku. Przestrzeń porzucona, choć przecież potrzebna, bo wprawdzie nie spędzam w tej przestrzeni większości mojego czasu, ale jednak używam jej i było nie było jest to mój dach nad głową. Dlatego może wypadałoby od czasu do czasu ten dach załatać. Tymczasem kurz osiada na powierzchniach i piętrzą się przedmioty. Tak to jest jeśli człowiek spędza w domu wyłącznie wieczory i noce. Zresztą zupełnie zapomniałem jak wygląda w tych wnętrzach dzienne światło. Żyję tutaj jak w krypcie i przyznam szczerze jest to krypta przytulna. Nie narzekam. Co nie zmienia faktu, że należałoby tę kryptę przewietrzyć i w końcu posprzątać, w przeciwnym razie, wcześniej czy później, mieszkanie zacznie wydzielać ten szczególny zapach, którym pachną incele lub po prostu część starych kawalerów, nieszczególnie dbających o higienę - mianowicie będzie pachniało połączeniem zapachu stęchlizny, kurzu i potu. Szczęśliwie, co do higieny osobistej nie mam sobie nic do zarzucenia, więc upadek tego domu zakończy się smrodkiem, który emituje biblioteka, w której pani sprzątające przebywa na dramatycznie przewlekłym L4. Tak to się może skończyć. Jak będzie? Zobaczymy. (...)"

"(...) Kiedy byłem dzieckiem wojna była dla mnie czarno - białym filmem, który głosem zapiekłego sensaty komentował Bogusław Wołoszański. Kiedy byłem dzieckiem wszystkie wojny toczyły się wyłącznie w podręcznikach od historii. Co oczywiście nie oznacza, że świat był wtedy bezpiecznym miejscem. Kipiał Afganistan, buzowało na Bliskim Wschodzie, na kasetach VHS Sylvester Stallone w pojedynkę zwyciężał wietnamskich komunistów i nawet sowieccy doradcy wojskowi, grani przez amerykańskich aktorów nieudolnie naśladujących rosyjski akcent, nie byli w stanie odmienić losów tamtego konfliktu. W tle niemiecki lektor przekrzykiwał się z lektorem polskim, aktorzy natomiast rozpływali się w geometrycznej mazi pikseli, bo przecież kaseta VHS to był nośnik zapisywany wielokrotnie. “Rambo III” przykryty był “Akademią Policyjną”, “Akademia Policyjna” musiała ustąpić miejsca Bondom, a ci z kolei znikali z magnetycznej ścieżki, bo ktoś nagrał na nich pornosa, w którym rosyjska caryca spółkowała z koniem. (...)"

"(...) Dwa spacery z W. Kilka filmów obejrzanych z córką. Wizyta u dentysty. Dwie rozmowy z Justą. Wiele rozmów z Radkiem. Szachy z synem. Kilka napisanych recenzji. Zbyt wiele czasu na fejsbuku. Za mało czasu na świeżym powietrzu. Bezsenność. Melatonina w dużych dawkach. Falowanie nastroju. Nieposprzątane mieszkanie. Stos naczyń. Kontakt z wydawcą w sprawie książki. Zero ćwiczeń fizycznych. Przypadkowe posiłki. Wzrost wagi. Papierosy. Leki. Suplementy. (...)"

"(...) Dlaczego zatem to robię? Otóż wydaje mi się, że odpowiedź na to pytanie udzieli w tej chwili noblista Orhan Pamuk. Niechże to będzie noblista. Ostatecznie mamy nowy rok i możemy odrobinę zachłysnąć się wysokim tonem. A zatem odpowiedź na pytanie, dlaczego wciąż piszę tam i publikuję, brzmi (za Pamukiem): “Piszę, bo mam ochotę. Piszę, bo jestem bardzo zły. Piszę, żeby siedzieć zamknięty w pokoju (...). Piszę, bo boję się popaść w zapomnienie. Piszę, żeby być szczęśliwym”. Jean-Jaques Schuhl II pytany przez Frederica Beigbedera o to samo, odpowiedział, że pisze, ponieważ wtedy w ciemności pojawia się, ktoś inny, niemal obcy, który jednak jest mną. I to mnie przekonuje. To mówi do mnie i o mnie opowiada. (...)"

"(...) Poza tym nieznośna bezsenność. Przez kilka ostatnich nocy niemal nie zmrużyłem oka. Siedzę do późna, zalegam przed 2:00 i leżę gapiąc się w sufit jak w ekran. A jeśli człowiek gapi się w ekran, to mu się na tym ekranie wyświetlają obrazy. Leżę więc i korzystam z repertuaru mojej bezsenności, a im dłużej to robię, tym bardziej jestem przekonany o tym, że nie zasnę. A jeśli jakimś cudem zapadnę w sen, to i tak wybudzę się z niego po godzinie i tak do bladego świtu, który w grudniu jest dużo gorszy od zmroku. Bo zmrok grudniowy oznacza, że nie będzie musiał człowiek przez kilkanaście godzin przyglądać się światu w ohydnych grudniowych dekoracjach. Świt w grudniu oznacza natomiast coś dokładnie odwrotnego, a to samo w sobie jest źródłem stanu przygnębienia, a przecież trzeba jeszcze ten dzień przeżyć. Jakoś się z nim uporać. (...)"

"(...) Dziś czeka na mnie druga świąteczna rodzinna wizyta. “Pójście w gości”. Dla kogoś takiego jak ja - kogoś, kto “w gości” nie chadza, kogoś kto nie chadza nawet na samotne kawy pijane w zamyśleniu z papierosem w dłoni, w fotogenicznej pozie, z miną pełną namysłu i skupienia - takie “wyjście w gości” to jest jednak tęgie przeżycie. I fakt, że siedzę jeszcze w łóżku w frywolnym negliżu, świadczy wyłącznie o tym, że chyba nie dotarła do mnie powaga sytuacji. Zresztą “frywolny negliż” u czterdziestosześcioletniego mężczyzny, to jest obrazek z potencjałem pewnej niechlujności. “Frywolny negliż” konweniuje raczej z młodzieńcem dwudziestokilkuletnim. Z kimś jędrnym i gotowym na fizyczne aktywności. Kimś zmysłowym jak wnętrze brzoskwini (nie mam pojęcia, czy wnętrze brzoskwini jest zmysłowe, nie wiem skąd to wziąłem, pewnie z jakiegoś wiersza - trzeba przyznać, że średniej jakości). Więc mój negliż zamiast być “frywolnym” pozostaje raczej “niezręcznym”, (...)"

"(..?) Zdarza się jednak, że stawia się “nowe” na zgliszczach, ponieważ tak już jest, że coś bardziej “jest” niż “nie jest” dlatego czasami może się udać. Siła inercji, a może chemia mózgu. Bo przecież tak to działa. Że najpierw jest substancja, a później jest słowo, które nada jej nazwę - i wtedy mówi się na przykład: “miłość”. Nie chciałbym tego zmieniać. W zasadzie chcę do tego wrócić. I tyle. (...)"

"(...) Zresztą sztuczność relacji rodzinnych to jest temat wielki. Wielki i piękny - tak jak piękny potrafi być wybuch wulkanu, grzyb atomowy lub lej powietrznej trąby. Sztuczność relacji rodzinnych jest stałą w wielu domach. Szczególnie w domach, które aspirują do miana domów “dobrych”. “Dobry dom” to są sztuczność i nieprawda zapisane w DNA tej “instytucji”. Nie ma większego kłamstwa niż kłamstwo “dobrego domu”. Więc, tak się składa, że nie wierzę w dobre domy tak samo mocno jak nie wierzę wszystkim tym “parom nierozłączkom”, które deklarują, że u nich w domu nie ma kłótni i swarów. No Kochani, jeśli wy się nie potraficie pokłócić, to znaczy, że któreś z was musi być naprawdę nieszczęśliwe. Pytanie tylko - które. (...)"

"(...) Fejsbuk starzeje się i wie o tym, że odchodzi. Fejsbuk jest jak polski katolicyzm - umiera równolegle do metryk swoich wiernych. Fejsbuk - jak kościoły - opustoszeje, kiedy wymrą jego użytkownicy. Nowych nie przybywa. Nowi już dawno na TikToku. “A zdychaj” - mówi Franc Maurer do skorumpowanego prokuratora w scenie w prosektorium. Mówi: “Zdychaj” - i wbija nóż w trupa. (...)"

"(...) Więc dokonawszy na wieki wybór, każdego dnia wybierać muszę - pisał zdaje się Jerzy Liebert zanim gruźlica wyżarła mu mózg. A poeta był z niego zdolny. Zdolny i piękny. Jarosław Iwaszkiewicz kochał się w nim nieprzytomnie i zapraszał go do tego swojego Stawiska zanim zaczął tam po śmierci Lieberta zapraszać Krzysia Baczyńskiego, w którym z kolei na zabój kochał się Jerzy Andrzejewski. Naturalnie i Jarosław i Jerzy żonaci jak Pan Bóg przykazał. Wybierali sobie żony świadomie, bo takie były czasy. A i żony były świadome i jak mogły przypuszczać - nie czekały na nich w tych małżeństwach upojne noce i zmysłów pożary. (...)"