Marcin Zegadło

"(...) Tymczasem za ścianą, tam gdzie zamieszkali moi ukraińscy sąsiedzi - płacz dzieci. Płacz dzieci budzi we mnie niepokój i czułość - jednocześnie. Za oknem pulsuje światło lampy. Przedmioty zamieniają się w kształty buszujące po ścianach. Ktoś pijany głośno rozmawia na ulicy. Po pierwszej w nocy wracają z knajp jedząc kebaby kupione w nieodległym barze. Dzwoni tramwaj. Jakiś facet krzyczy: “Spierdalaj”. Dziewczyna odchodzi. Kołysze się paląc papierosa. Od czasu do czasu Bolt, albo taksówka. Każdy gdzieś. Po coś. (...)"

"(...) Ktoś napisał, że jeśli można by zmierzyć długość własnego ego, to byłaby ona odległością, która dzieli nas samych od naszej wolności. Jakże układne byłoby życie gdyby doczłapać do tej chwili. Jakiej harmonii to zapowiedź. Przestać miotać się i szarpać z innymi, ale głównie szarpać się i miotać w samym sobie. Ileż spraw okazałoby się bez znaczenia, ileż znaczeń całkiem nowych wyłoniłoby się z dala od histerycznego “ja”, które obsesyjnie domaga się uwagi. “Ja”, które wypełnia całą przestrzeń, odbija się w lustrze, mizdrzy się i wdzięczy. “Ja”, które zanurzone w gniewie i frustracjach niszczy, urąga i kąsa. “Ja” żałosne w makabrycznym tańcu. “Ja” śmieszne w swoim przekonaniu, że znaczy więcej niż znaczy, a znaczy przecież niewiele, bo kiedy “ja” wypali się organicznie i zniknie, słonko na wysokim niebie wschodzić będzie i zachodzić, inni będą się budzić i będą zasypiać, a planeta będzie obracała się tak jak się obraca bez poczucia straty, które miałoby zdaniem “ja” po nim samym pozostać (...)"

"(...) Dwadzieścia dwa lata temu wróciłem ze sklepu z plecakiem pełnym wiktuałów, a następnie w telewizji, którą jeszcze wtedy oglądałem wyświetliły się dwa amerykańskie wieżowce znajdujące się w centrum Manhattanu. Jeden z nich płonął. Chwilę później zadzwoniła moja matka informując mnie, że “awionetka” uderzyła w jedną z wież World Trade Center. Poźniej WTC stanie się tatuażem współczesności. Ale wtedy jeszcze tego nie wiem. Obserwuję w relacji na żywo moment, w którym kolejny samolot uderza w kolejny budynek. Kilkadziesiąt minut później WTC przestaje istnieć. Jeszcze jesienią 2001 roku Amerykanie będą w Afganistanie, później w Iraku i chociaż zabrzmi to jak frazes (w rzeczy samej będzie to frazes do bólu) - “Wszystko się zmieni”. Dwadzieścia dwa lata, a mnie wciąż wydaje się to tak niedawno. Dwadzieścia dwa lata to połowa mojego życia. WTC w pewnym sensie dzieli je na pół. Jakkolwiek to brzmi 11 września, tamtego lata stało się coś, co sprawiło, że wszystko gwałtownie zaczęło się pierdolić. (...)"

"(...) Więc zdarza mi się, że jątrzę. Zresztą to jest wyjątkowo polskie, że obrażamy się na potęgę żądając przeprosin. Obrażamy się z wielu powodów. Poza przyczyną tkwiącą w narodowej mentalności, chodzi po świecie wielu, którym “się wydaje”. A że im się “wydaje”, to wychodzą z założenia, że “tak jest”. A jeśli “tak jest” jak im się wydaje, to nie mają za grosz ochoty, żeby im ktoś starał się uzmysłowić, że tak być nie musi. Nie daj Bóg jeśli stara się im uzmysłowić, że tak nie jest. Tak że nie zawracam sobie tym głowy i piszę, co mi się rzewnie podoba. No dobrze. Nie do końca “rzewnie”, ale jak się okazuje z informacji zwrotnych - i tak piszę zbyt wiele. Tak się jednak składa, że nie mam ochoty nikomu sprawiać przyjemności, bo delikatny powinien być papier toaletowy, a nie dziennik. A to dlatego, że dziennik nie powinien być do dupy. (...)"

"(...) Tymczasem - niepostrzeżenie, podstępnie i podle rozpoczął się rok szkolny. Początek roku szkolnego to jest definicja tego, czym są “mieszane uczucia”. No bo z jednej strony, będąc pacholęciem cieszyłem się na to, że właśnie rozpoczyna się kolejny rok nauki, kiedy to mogę ponownie zacząć od zera. Z drugiej strony wiedziałem, że owa radość skończy się po tygodniu, a reszta to już będzie wyłącznie biblijny płacz i zgrzytanie zębów. Córka i syn poszli do “klas pierwszych” i mają przed sobą to, czego ja już mieć przed sobą nie będę, za czym nie wiadomo dlaczego w jakiś tam sposób dzisiaj zatęskniłem. No bo cóż piękniejszego może się w człowieku wydarzać niźli narodziny “wielkiej niewiadomej”, “czystej karty nieba”, po którym suną oceny roczne i semstralne, uwagi w dzienniczku ucznia, zebrania rodzicielskie, wezwania matki lub ojca do dyrekcji, szkolne wycieczki, fluoryzacja, wizyty w izbie pamięci, w której strzaskany odłamkiem stalowy hełm “Kościuszkowca” przypominał nie tylko o kruchości stali, ale również (a może przede wszystkim o tym), przypomina o tym, że “cud życia”, to jest iskierka, która gaśnie szybciej niźli się rozpala. (...)

"(...) A z tym dziadkiem i jego Panem Bogiem to jest zupełnie inna historia. Dziadek wierzył naiwnie, bo w gruncie rzeczy nie ma innej wiary. Dziadek wierzył jak dziecko, bo dziecko wierzy mocno i jest mu z tą wiarą dobrze i kojąco. Dziadek wierzył i nie zadawał pytań, bo wiara nie na zadawaniu pytań polega - wiara polega na człowieku i tym, że mu z pewnymi pytaniami po prostu niewygodnie. Na dodatek dziadek swoją wiarę umocnił. Otrzymał swojej wiary potwierdzenie, dowód jej skuteczności. I chociaż był to dowód anegdotyczny - jak się okazuje, dziadkowi wystarczył. Za dowód sensu wiary mojego dziadka posłużył jego pobyt w niemieckich obozach koncentracyjnych. W sensie ścisłym w Gross Rosen i w Buchenwaldzie. W rodzinnej opowieści, którą od początku do końca wykreował dziadek to Matka Boska i modlitwa do niej ocaliła go od śmierci za drutami i być może rzeczywiście siłę, która pozwoliła mu przetrwać czerpał z wiary w cud ocalenia. (...)"

"(...) Świecą mieszczanie światła po nocy. Krzątają się w kuchniach i salonach, zasiadają przed telewizorami, które migotliwie dają o sobie znać pulsując obrazem, tu i ówdzie sobotnia impreza, głośna i swawolna. Bliżej centrum tłumy. A tłumy w miastku to nie jest miastka codzienność. Zwykle miasto gaśnie jak i gasną kury i z kurami się budzi jak Pan Bóg przykazał. W sobotnie wieczory natomiast miastko kwitnie, kipi, pije, staje się hałaśliwe i błyszczy jak cekiny na cyrkowej kamizelce. Snują się po miastku opalone panny i kawalerowie cali w tatuażach. Przed kawiarniami w miastkowych Alejach parkują wytworne pojazdy, które są definicją takiego luksusu jak sobie ten luksus wyobraża mieszczanin z pretensjami. Zapach perfum - przyznaję, że dosyć dobrych. Śmiech pijących i głośna muzyka. Lokale jasne złotym światłem, a nad tym wszystkim noc sierpniowa z księżycem jak na zamówienie. A ja na tym rowerze nieelegancki, jakby na to wszystko spóźniony. Ubogi krewny - cyklista. Ale przynajmniej napatrzyłem się na blichtr i dobrą zabawę. Tak że po powrocie do domu cisza mojego mieszkania stała się niemal udręką. Dopóki nie przypomniałem sobie, że właśnie tę ciszę zdarza mi się lubić i cenić najbardziej, więc zacząłem ją natychmiast i cenić i lubić. (...)"

"(...) A jeśli stres to również papierosy. Wcześnie rano papieros palony na balkonie. Nieco później papieros palony z Maćkiem, jeszcze zanim zabierzemy się do tworzenia kolejnych materiałów wideo (uwielbiam tę robotę). Później kawa i kolejny papieros z Maćkiem, tym razem jednak dołącza do nas D. i Krzywy. Zdarza się, że zanim pojawimy się w studio, przydarzy się jakieś spotkanie w marketingu, a po spotkaniu jak to po spotkaniu, trzeba pewne sprawy “dogadać do końca”, więc kolejny papieros z Maćkiem, z D. z Krzywym, tym razem dołącza do na Łysy. I tak palimy sobie już chyba piątego (zdarza mi się z Maćkiem palić dwa - jeden po drugim) i nie ma jeszcze na zegarku godziny jedenastej, a ja już jestem po pięciu, może sześciu papierosach. Następnie nagranie, montaż, nagranie, papieros, kawa, papieros, nagranie, montaż, spotkanie, spotkanie, papieros, kawa, praca operacyjna, papieros, odrobina wody, bo suszy po tych fajkach niemiłosiernie, a jak już nie suszy to znowu papieros i zanim nadejdzie godzina szesnasta mam już w sobie ponad pół paczki Marlboro, a gdzie tam jeszcze do nocy.(...)"

"(...) Co jak co, ale w dzienniku należy zachować uczciwość nawet jeśli prowadzi to do rodzinnego skandalu. Pisanie dziennika ma sens tylko wtedy, kiedy w większym lub mniejszym stopniu coś tam się “obnaża”, bo świat to gigantyczny wizjer przez który zagląda się do cudzego mieszkania, a dziennik jest w tym wizjerze soczewką. (...)"

(...) bo jeśli władza ma w sobie arogancję, wulgarność i pogardę, to nie ma na to rady, jeśli się nie chce zacząć bić lub strzelać. A i tak najczęściej wtedy strzela i bije władza - nikt inny. Więc, był internet, telewizja i wczasy w Hurghadzie. Było tak jak było i nic specjalnie nie zmieniło się w codzienności, bo przecież nikt w swojej codzienności nie myśli o Trybunale Konstytucyjnym zbyt wiele. Trudno oczekiwać, żeby Kowalski z Kowalską dyskutowali przy kolacji o Sądzie Najwyższym lub o Konstytucji. A jeśli nawet to przecież władzy wybranej w demokratycznych wyborach i w takich wyborach wybranemu prezydentowi, w kwestiach konstytucyjny należy przecież ufać. Jak się okazało raczej nie należy, a prezydent podpisywał wszystko jak leci tak jakby rozdawał autografy, tyle że, co autograf to złamany paragraf. No sam się nie wybrał, myśmy go wybrali. Ale żeby nie robić Kowalskim wymówek - kwitując - należało po prostu słuchać mądrzejszych od siebie, a nie narzekać teraz, że referendum z dupy. Cały ten kraj jest z dupy wyjęty i nie mam już żadnej nadziei, że istnieje dla niego ratunek, ocalenie i wyjście z tej dupy tym samym otworem, którym się do niej wlazło. Ja przynajmniej nie narzekam, że referendum “nie wiadomo jakie”, bo ono z tej samej dupy jest wzięte, więc jak ma być inne. Wracając do dupy. Jeśli teraz znów damy dupy przy urnach, to lepiej, żeby ten kraj zapadł się pod ziemię jak katolicka Atlantyda w przeciwnym razie i tak pochłonie nas pokraczny faszyzm tyle że wstydu przez to będzie więcej, a najgorzej wstydzić się za siebie. (...)

"(...) Wciąż nie zrobiłem zdjęcia płuc na które skierował mnie uprzejmy, młody lekarz o urodzie elfa, który zostawił swój łuk i kołczan w elfim lesie przez co teraz czuję się odrobinę zagubiony. Więc zdjęcia płuc jak nie było tak nie ma, a przecież są dni, kiedy moje kłopoty z oddychaniem nie pozwalają mi skupić się na niczym innym. Matka mojego ojca zmarła na astmę i jej ojca astma zabiła zaraz po tym jak wrócił z oflagu. Ja tymczasem zamiast posłuchać młodego, przejętego elfa z NZOZ-u palę papierosy. A im bardziej się duszę, tym więcej palę. Zdaje się, że na złość samemu sobie, chociaż płuca również nie pozostają obojętne na smołę i siwy dym. Ali, zanim rozpędzona ciężarówka zrobiła z niego keczup, powiedział mi jeszcze w podstawówce, że ten kowboj, który reklamował Marlboro, zmarł na raka płuc. I jak to Ali, żeby jego opowieść nabrała rumieńców, dodał: "I kurwa uwierz mi, umierał w męczarniach". Nie miałem powodu, żeby Aliemu nie uwierzyć, więc uwierzyłem i do dzisiaj myśląc - rak płuc - widzę kowboja na zwinnym rumaku. A śmierć czyha cicha, bo wie, że czeka na nią robota. Nikt nie lubi swojej pracy tak jak śmierć, czego dowodem jest jej obecność na dziecięcej onkologii. Śmierć dla pracy gotowa jest poświęcić wszystko. Pracoholiczka, która nie nadaje się na terapię. (...)"

"(...) Tymczasem dzieci doleciały tam gdzie miały dolecieć i teraz spędzą tydzień w upalnym słońcu nad błękitnym morzem. Własne dzieci tną przestworza wyczarterowanym samolotem, a ja nigdy w życiu nie oderwałem się od ziemi wyżej niż na długość skoku. Resztę załatwiała grawitacja. Ledwo człowiek zrobił “hop” i zaraz potem w grunt uderzał stopami. Trzeba będzie gdzieś w końcu polecieć, bo jak mawiał Maklakiewicz w arcydobrych “Wniebowziętych”: “Człowiek musi sobie od czasu do czasu polatać”. Nie zmienia to faktu, że dzisiaj znowu będę musiał się mierzyć z niedzielą, która od niczego się nie zaczyna i na niczym za pewne się skończy. Maszerować, czy zostać w domu? Zbrzydły mi już spacery i rok ubiegły z jego spacerami wydaje się odległym i złym wspomnieniem. Bo był to rok pełen dziwnych zdarzeń i otwierały się w nim - jedna po drugiej - puszki Pandory, które do dzisiaj nie wszystkie udało mi się domknąć, nadludzkie czyniąc wysiłki dociskając kolanem tam gdzie pręży. (...)"