Marcin Zegadło

"(...) Moja skłonność do poddawania się emocjom sportowym jest niewielka. Emocje sportowe traktowałem zawsze tak jak dorosły traktuje dziecko, którego po pierwsze - nie rozumie, a po drugie uważa, że jest od dziecka mądrzejszy. Oznacza to, że emocje sportowe traktowałem zawsze z pobłażliwością. Nie oznacza to, że im się nie poddawałem. W okresie studiów w ponurej, acz ukochanej Łodzi, przez pięć lat śledziłem rozgrywki Ligi Mistrzów. Okienka transferowe, różnice bramek, play-offy, wszystko to przeżywałem na równi z moim współlokatorem i naszym wspólnym znajomym, który w tym czasie intensywnie zabiegał o względy mojej siostry (ale o tym za chwilę). Więc poddawałem się emocjom sportowym w pewnym sensie z przyczyn “środowiskowych”, ale też z osobistego upodobania, bo mam coś takiego, że kiedy zaczynam się czymś interesować, to jest to zainteresowanie dogłębne, konsekwentne, często przechodzące w kompulsje. I jeszcze jedno. Rozgrywki piłkarskie są doskonałym pretekstem do korzystania z przyjemności jaką niesie ze sobą spożywanie alkoholu. I wbrew pozorom proces jego spożywania nie był ograniczony 90 - minutowym trwaniem meczu. Nie zależał on również od doliczonego czasu gry oraz trwania dogrywki. Piło się także podczas rzutów karnych ale i (a może przede wszystkim) po zakończeniu spotkania rywalizujących ze sobą drużyn, bo albo klęska albo zwycięstwo - zawsze znajdzie się powód i usprawiedliwienie. Piłka nożna i alkohol są nierozłączne i nie dotyczy to wyłącznie sytuacji, kiedy rozgrywki te śledzą kibice płci męskiej, ale również kobiety nie odmówią sobie odrobiny wody nasączonej procentami. Używam słowa “odrobina” z uwagi na ostrożność, ponieważ niejednokrotnie zdarzało mi się widzieć niewiasty znajdujące się w szale emocji sportowych, który niekoniecznie wynikał z przebiegu rozgrywek. (...)"

"(...) Jednym z autorów, którym przygląda się Czaja jest Jerzy Nowosielski. Tutaj ukazany jako “teolog” prawosławia. “Teolog”, który dla kształconych na uniwersytetach teologów bywa cokolwiek bełkotliwy, ale z całą pewnością bywa też oryginalny. Być może to złe słowo, bo Nowosielski ryzykuje wiele. Piszę tutaj o Nowosielskim nie bez powodu pisząc uprzednio o Szoa. Nowosielski koncentruje się w pewnym momencie na cierpieniu zwierząt. Na ich uprzedmiotowieniu przez chrześcijaństwo. Na ich mordowaniu “na pokarm”, mordowaniu zderytualizowanym, a tym samym pozbawionym jakiegokolwiek sacrum. I w zasadzie mogłoby skończyć się na współczuciu, tyle że Nowosielski porównuje farmy hodowlane do obozów koncentracyjnych. W tym wymiarze jak pisze Czaja, chodzi o status ontologiczny zwierzęcia - jest ono “kimś” lub “czymś”. “Jeśli zwierzę jest kimś, wówczas nabywa takie same prawa do istnienia jak my. Jeśli byt zwierzęcia zostaje zrównany z rzeczą, wówczas wolno nam postępować wobec niego przedmiotowo, a takie rozumowanie wyzwala w nas również z jakichkolwiek zobowiązań moralnych wobec niego. Nikt nie pyta kamienia, czy może go kopnąć.” Analogia pomiędzy obozem koncentracyjnym, a kurzą farmą - gdzie hodowane, są kurczaki, które pójdą na rzeź - wydawać się może (i w swojej istocie jest) obrazoburcza. Z drugiej strony Nowosielski tę analogię stara się uzasadnić i ja to kupuję, mimo tego, że Zagłada i jej absurdalny, administracyjny charakter pracują we mnie od lat niemal dwudziestu, a teksty Zagłady zostaną już ze mną na zawsze. (...)"

"(...) Ostatnio kilka rozmów o “sensie życia” z kimś wyjątkowo bliskim. Zabawne, że w tym wieku można jeszcze o tym rozmawiać. Co więcej robić to “serio”. Ciekawe natomiast jest to, że w zasadzie zapomniałem o istnieniu jakiegokolwiek sensu, a już stawianie sobie za zadanie znalezienia uzasadnienia dla swojego istnienia to jest sytuacja kuriozalna. Emil Cioran (jak to Cioran) pisał, że: "Wszystko ma swój sens tylko wtedy, gdy nie jesteśmy pewni niczego." Jeśli podążać za myślą Ciorana, to rzeczywiście mam w swoim życiu sensu zatrzęsienie. I w zasadzie to jest sytuacja komfortowa, bo zdejmuje z człowieka ciężar planowania. Upatruję mianowicie komfortu istnienia w życiu z dnia na dzień. Skoro już wyrzucam z siebie serie banałów warto dodać, że robię to z należnym kwestii szacunkiem, a tym samym bezwstydnie i wystawiając się sam przed sobą na śmieszność. Jest w akcie szukania sensu bolesna desperacja. Dobrze, że przez większość życia robiłem notatki, bo teraz mogę podeprzeć się literaturą. I tak - Gabriel Garcia Marquez w "Stu latach samotności" pisze na przykład (mówiąc ustami jednej z bohaterek): "Nigdy nie byłam przekonana, że istnieje tak naprawdę coś takiego jak sens życia. Sens, który sami mu nadajemy, to nasza jedyna tarcza przeciw desperacji." No właśnie. (...)"

A w sobotę, co zapowiadałem spotkanie autorskie Justy, Rafała Różewicza i Natalii Dziuby w Macondo. W tle las lipcowy, na niebie ciężkie chmurki sunące złowrogo ponad głowami zgromadzonych gości i przechadzające się po zielonej trawce rącze konie, bo tuż obok Macondo rozlokowała się stadnina. Justa prosto z Wrocławia. Jej Łukasz z Katowic, a Rafał i Natalia też ze “ściany zachodniej” tyle, że oni przedzierali się przez Polskę koleją, a na miejsce spod dworca w dusznym i upalnym miastku dojechali busem o dziwnej, drapieżnej nazwie, która umknęła mi z głowy. Zanim wszystko się zacznie, spacerujemy z Justą i Łukaszem po polach wymieniając się nowinami. Justa robi kolejny spektakl. Po "(...) Poznaniu przyszedł czas na Wrocław. Łukasz organizuje następną wystawę, Leon pies Justy, który jej zdaniem cierpi na ADHD dorosłych, goni po krzakach, wzrokiem szuka ptactwa i wszystkiego, co w zasięgu jego wzroku daje oznaki życia, a ja kończę tom wierszy i staram się wdrażać rekonstrukcje, których wdrożenie jest konieczne, żeby miało miejsce jeszcze jakieś życie. Na polach słonecznie, w lesie parno. A Justa za chwilę ma czytać swoje wiersze, więc wracamy. (...)"

"(...) Jutro w Macondo u Basi Janas - Dudek i Jacka Dudka spotkanie autorskie Justy. Cieszę się na nie z kilku istotnych powodów. Po pierwsze Basia i Jacek stworzyli miejsce o niepowtarzalnym klimacie. Macondo jest jak słoneczna wyspa na ciemnym, nieprzyjaznym morzu ignorancji, półanalfabetyzmu, nieczytania i wszystkiego tego, co zarzyna w tym kraju kulturę, w której literatura coś znaczy. Po drugie Justa, o czym pisałem już wielokrotnie to jest pierwszorzędna poetka, chociaż niekoniecznie pali się do pisania. Justa czeka, bo Justa jest cierpliwa i w przeciwieństwie do niektórych poetów i poetek rozumie, że pisanie to nie jest wyścig. Wreszcie po trzecie, nareszcie znajdzie się uzasadniony powód, żeby “wyjść do ludzi”. Nie to, żeby mi specjalnie ludzi brakowało. Zdaje się, że jestem mizantropem i dobrze mi samemu ze sobą, ale od czasu do czasu, dla psychicznej higieny warto samego siebie wziąć za łeb i wyprowadzić na spacer. A spacer do Macondo jest wycieczką po dobrą wibrację i energię, która w człowieku pracuje potem przez kilka tygodni. Zatem sobotni wieczór zapowiada się obiecująco. (...)"

"(...) Z tym wzrostem Bonapartego to jest w gruncie rzeczy mit, bo w okresie, w którym przyszło mu żyć mieścił się raczej w obrębie wzrostu średniego. 1 metr 69 centymetrów na przełomie XVIII i XIX stulecia to był wzrost zasadniczo słuszny. Problem polegał na tym, że powstały w zakresie cesarskiego wzrostu pewne niejasności. Francois Carlo Antommarchi, jeden z osobistych lekarzy Napoleona podał, że w chwili śmierci cesarskie truchło miało 5 stóp i 2 cale wzrostu (w zasadzie już wtedy, była to raczej “długość”) - niejasne pozostawało natomiast to, czy chodziło w tym wypadku o stopy francuskie, czy brytyjskie. Jeśli wzrost martwego cesarza podawany byłby w stopach brytyjskich, byłby on rzeczywiście niski, bowiem zwycięzca spod Austerlitz, liczyłby sobie mniej więcej 158 cm wzrostu. Jeśli natomiast wzrost przegranego spod Waterloo podany byłby w stopach francuskich, cesarz, który abdykował byłby wzrostu jak na owe czasy przyzwoitego licząc sobie około 169 cm, a to oznacza z kolei, że monarcha byłby wręcz wyższy od przeciętnego w owym czasie Francuza, który nie przekraczał wzrostu od 158 do 168 cm. (...).

"(...) I jeszcze jedno spostrzeżenie. Teksty poprzedzające całość notatek w dzienniku, te które udostępniam na fejsbuku w formie “zajawki” zaczęły pełnić funkcję postów. Wywiązuje się pod nimi dyskusja, a przecież to tylko procent z tekstu, który odnaleźć można na Patronite. To przypomina trochę sytuację, w której mówi się coś takiego: “Wprawdzie nie widziałem całego filmu, ale uważam, że….”. No ale z drugiej strony możemy też zamówić sobie kotlet i nie dojeść kotleta do końca. A ja było nie było gram tutaj trochę do kotleta. Tymczasem Titanic idzie na dno. Powoli przestaję rozumieć rzeczywistość, która mnie otacza. Wróć. Nie tyle mnie otacza, co jestem po prostu jej integralną częścią. Więc w pewnym sensie przestaję rozumieć sam siebie paradoksalnie znając siebie samego, coraz lepiej. Innymi słowy - wiem, czego chce - tylko nie wiem po co. (...)"

"(...) Nie twierdzę, że śmierć chomika to jest wydarzenie niewarte odnotowania. Mimo to, kiedy widzę pod felietonem na ten temat ponad 1400 lajków, a pod tekstem o kobiecie prześladowanej w związku z zażyciem przez nią tabletki wczesnoporonnej, lajków jest 80 - zastanawiam się, co wydarzyło się na moim profilu, kiedy nie było mnie tam przez trzy miesiące. Zdaję sobie sprawę z działania algorytmu (zajmuję się tym również zawodowo) tym niemniej skoro znajduję 1400 reakcji pod martwym chomikiem to okazuje się, że jednak ktoś czyta to, co człowiek napisze. Najwyraźniej przestaję rozumieć medium jakim jest fejsbuk i po raz kolejny (foch za fochem) poddaję głębokiej analizie sens mojej tutaj obecności. Co oczywiście jest żenujące i sam to czuję, mimo wszystko pytam siebie po wielokroć - do kogo to wszystko mówię? W ogóle mam wrażenie, że brakuje mi w tym serca, albo po prostu straciłem “wyczucie”. (...)"

"(...) W południe SMS z przychodni. Czy potwierdzam wizytę u laryngologa. Umówiłem się na nią trzy tygodnie temu. Jeszcze w Zakopanem, zaraz po ataku bólowym zatoki przynosowej. (wpadam w ton hipochondryczny, nie jestem jednak w stanie nic na to poradzić), więc SMS z przychodni, czy potwierdzam. Ponieważ jestem po terapii antybiotykowej, którą zafundował mi lekarz rodzinny, zatoka nie boli od kilku tygodni, zatem odpisuje, że "nie potwierdzam" i chuj. Nie będę płacił za nic. Zresztą mam inne wydatki. Któż ich nie ma. Ale moje życie musiałby należeć do kogoś innego gdyby nie wydarzyło się to, co wydarzyło się kilka godzin później. Mianowicie zatoka zaczęła pobolewać. Jakby złośliwie czekała na mój błąd, moją bezbólową pychę, moje pokładane w przypadkowej farmakologii, nadzieję. Jakby chciała powiedzieć: "Chciałeś chuju wykpić się z wizyty u specjalisty, to teraz masz nawrocik, a może po prostu antybiotyk nie na to, bo lekarz rodzinny to jednak nie laryngolog, tak jak kowal to nie dentysta, chociaż i jeden i drugi zęba wyrwać potrafi, i co ty na to pacjencie w dupę kopany?" (...)"

"(...) Czepiam się Parnasu, bo każdy ma taki Parnas na jaki zasługuje, a literatura polska ma obecnie Parnasik na glinianych nóżkach stojący, bo nie odnoszę wrażenia, żeby te wszystkie long listy i short listy to były listy nazwisk, które na trwałe wpiszą się w historię polskiego piśmiennictwa. Mało tutaj Miłoszów, Andrzewskich, Dygatów, Myśliwskich czy Iwaszkiewiczów. Mało Stasiuków, Tokarczuk czy Varg. Wprawdzie z poezją lepiej, bo to zawsze była “ojczyzna poetów”, co nierzadko ten kraj gubiło i przepadał z kretesem na lata w cudzym ucisku i niewoli, lecz nie zmienia to faktu, że poetów i poetek mieliśmy tutaj jak ulęgałek. Na dodatek dobrych. Szczęśliwie coraz bardziej widoczne są poetki. Kilka nazwisk wystarczy, żeby móc to stwierdzić. Nie wymienię, bo zawsze o kimś zapomnę. Tak się składa, że ja cudze wymieniam, za to inni dbają wyłącznie o swoje. (...)"

"(...)Problem polegał na tym, że po raz trzeci w okresie trzech tygodni zostałem umówiony do tego samego medyka za każdym razem będąc umawianym z innym niż poprzednie schorzenie. Co czuje dorosły mężczyzna w podobnej sytuacji? Czuje, że mu się to należy. Należy mu się nawet wstyd, który przeżywa w związku z faktem, że zarówno “na rejestracji” jak i w lekarskim gabinecie uchodzi za hipochondryka, a jeśli nie za hipochondryka to z całą pewnością za zjeba, któremu się wydaje, że “pan doktor” nie ma nic innego do roboty i tygodniami czeka na jego wizytę, jego zropiałe gardło, jego duszności, jego strzykanie w krzyżu, jego szumy płucne, zastrzały, spadki i skoki temperatury. Podjąłem jednak wyzwanie bezwstydny i zdecydowany zmierzyć się z własnym upokorzeniem. Przekroczywszy drzwi gabinetu nie zdążyłem jeszcze ust otworzyć, kiedy delikatny jak przebiśnieg i tak samo blady, młody medyk zapytał: “No, to z czym tym razem panie Marcinie?” Od tej chwili wiedziałem już, że reszta naszej rozmowy przebiegnie w tonie pobłażliwej troski ze strony lekarza oraz udawanego przeze mnie ironicznego dystansu do siebie. W konsekwencji zmieniono mi antybiotyk, który mam łykać przez kolejne dziesięć dni, co oczywiście skończy się rozległą infekcją grzybiczą, która sprawi, że tym razem mój dermatolog zapyta mnie o to samo, o co zapytał mnie delikatny jak młodziutkie wino, początkujący przeuroczy medyk. “Z czym tym razem, panie Marcinie?” zapyta mój dermatolog, a ja odpowiem: “Lepiej niech pan nie pyta panie doktorze”, ale z całą pewnością będzie już za późno. (...)"

"(...) W dziewiętnastym stuleciu ludzie w moim wieku uznawani byli za leciwych. Gruźlica dziurawiła im płuca, syfilis żarł narządy i nosy, a zęby mieli popsute od zaniedbań i braku odpowiedniej opieki stomatologicznej. Jednym słowem zużycie materiału biologicznego degradowało ich do poziomu potencjalnych nieboszczyków. Ale wtedy można było to zgonić na ogólnie panujące warunki, a teraz? Nie dość, że mój wiek nie jest jeszcze usprawiedliwieniem dla pojękiwań, to na domiar złego w zasadzie można się leczyć skutecznie. Jest takie zdanie u Dostojewskiego, nie wiem, w której z jego powieści. W tym zdaniu ktoś mówiący do kogoś nazywa sześćdziesięcioletniego faceta “staruszkiem”. Ja pierdolę. Matka znajomego rozwiodła się w tym wieku, ponownie wyszła za mąż i jak mogę przypuszczać wiedzie zadowalające życie płciowe, bo dlaczego by nie. Nie to żebym porównywał swoje czterdzieści sześć wiosen, z metryką matki znajomego, czy nie daj bóg z jej życiem płciowym, ale trzeba przyznać, że wcześnie się u mnie zaczęło. (...)"