Marcin Zegadło

"(...) Oto trzysetna strona tego dziennika wypełni się za chwilę tekstem. Trzysta stron autonarracji to jest już jednak jakiś bezwstyd, jakieś rozpasanie, być może zaburzenie, których teraz tak wiele definiuje się w gabinetach psychiatrycznych i na wygodnych fotelach u psychoterapeutów, którzy przyglądają nam się z uwagą, a my zastanawiamy się, co tak naprawdę dzieje się w ich głowach, kim są, jak radzą sobie z własnym życiem, skoro tak gorliwie rzucają się na pomoc innym. Oczywiście biorąc za to określone wynagrodzenie - asertywnie, bez skrępowania, uczciwie. Często zastanawiałem się kim była kobieta, która siedziała przede mną, kiedy opowiadałem jej o sobie, a ona słucha i wie, albo udaje że wie, a przede wszystkim śledziła fragmenty mojej biografii pozwalając mi mówić. Jak radziła sobie ze sobą, z własnymi kłopotami, o ile oczywiście je miała, bo przecież wiedząc to co wiedziała mieć ich nie powinna. Z drugiej strony któż ich nie ma. (...)"

"(...) Połowa września za plecami, a ten dziennik milczy jak zaklęty. Milczy, bo życie jest jednak gdzieś indziej, a tekst wyłącznie to życie próbuje rozpisać “na nuty”. Każdy kto grał na jakimś instrumencie wie jednak doskonale, że nuty do tego nie są potrzebne, a już na pewno nie są do tego niezbędne. Da się bez nich, więc gra się “ze słuchu” - żyje się - po prostu. W dalszej kolejności można się dopiero zastanawiać jaki ślad po tym zostawić na pięciolinii. Skoro jednak do tej pięciolinii usiadłem to może warto kilka nutek tutaj postawić, żeby się można było tym podzielić z tymi, którzy nie słuchają koncertów “na żywo”. A zatem: fale kortyzolu, napięcie, rozkołysanie, emocjonalne górki i emocjonalne dołki - na przemian. Nieodłączna i stała konsekwencja triggerów w postaci długotrwałego, intensywnego stresu. Radzę z tym sobie wędrując nocami po miastku, gapiąc się ludziom w okna. Taki sobie urządzam seanse zamiast wybrać się jak człowiek do kina. Zresztą - wiemy o tym doskonale, że nic bardziej człowieka nie interesuje niż to jak się innym żyje. Ale żeby nie wyszło na to, że ja się tylko przyglądam i karmię się cudzymi aktywnościami, co to się w tych oknach odprawiają, mam również własne zmartwienia, które angażują mnie ostatnio dość mocno. (...)"

"(...) Rzecz w tym, że większość informacji na swój temat współcześni mężczyźni otrzymują od kobiet. Tak przynajmniej pisze o tym James Hollis (“W cieniu Saturna”), co nie zmienia faktu, że podobnie jak życiem kobiet, życiem mężczyzn również rządzą restrykcyjne oczekiwania choćby w wymiarze pełnienia tak zwanych “ról”. To dość obciążające i często ma niewiele wspólnego z tym, co można by nazwać “męskimi autentycznymi potrzebami”, wiele natomiast ma wspólnego z tymi, które zostały po prostu stworzone na użytek innych. Stąd (i nie stąd) bierze się przecież strach o to, że można nie sprostać. Strach i lęk, z którym większość facetów mierzy się odkąd pamięta. Lęk nieco bardziej uogólniony, który większość mężczyzn usiłuje rozbroić w gmachach kompensacji, a później tyle mamy śmiechu i dobrej zabawy z tych wszystkich samochodów, domów stawianych na przedmieściach, obsesji władzy lub pozycji społecznej (zwał jak zwał). Najgroźniejsze jest zwierzę, które się boi - mówi Hollis, który twierdzi przecież całkiem wprost pisząc o tym, że: “Kompleks władzy jest główną siłą w życiu mężczyzn. Prowadzi ich i zadaje im rany.” Zabawne jak mocno przeceniamy wagę świadomości, bo przecież kompleks to nic innego jak doświadczenie, które wchłonęło gigantyczną dawkę złych emocji. Możemy tego nie pamiętać, ale to coś (czymkolwiek jest) pamięta o nas i wraca. Zresztą - najczęściej rządzi nami to, czego nie widzimy, to czego o sobie nie wiemy, a przez to nie mamy nad tym żadnej, absolutnie żadnej kontroli. Budzimy się, kiedy jest za późno, albo nie budzimy się wcale. (...)"

"(...) Powrót do czynności rutynowych. Innymi słowy rutyna życia codziennego. Od tygodnia siedzę w miastku i robię to z czego złożona jest moja codzienność. Jeśli rutynę odsączyć z tego czym nasiąkła w języku - sama w sobie nie jest niczym złym. Nie zawaham się nawet stwierdzić z całą stanowczością, że rutyna jest czymś dobrym, wskazanym i właściwym. “Zniszczyła nas rutyna”, “Wpadliśmy w rutynę i nastapił koniec”, “Zgubiła go rutyna” - powiadają i robią z biednej rutyny diabła, który zwykł tkwić w szczegółach. Tymczasem rutyna to przecież sygnał, który przychodzi od świata, że oto jesteś człowieku we właściwych trybach skoro pojawia się rutyna, zjawia się wraz z rutyną określony porządek. Rytm - jeśli wolisz. A może nawet spokój. Kto wie, jaka to jest w zasadzie powtarzalność i jakie cykle nami kręcą w te i we wte. Ale jeśli jest się uważnym i widzi się dobrze innych i siebie - rutyna nie może gubić, rutyna nie może niszczyć, rutyna to nie jest żaden koniec. Rutyna jest wtedy początkiem czegoś co może się udać jako projekt. Rutyna jest przyjęciem życia takim jakie to życie jest w swojej istocie, a przecież w większości przypadków, życie to cykl powtarzających się sekwencji zdarzeń, które jeżeli odłożymy na bok kwantowe rozważania - następują po sobie na osi czasu. (...)"

"(...) A zatem literatura. Książki, które otrzymuje z wydawnictw. Monotonia mononarracji. Można odnieść wrażenie, że jedyne, co się teraz wydaje to kolejne, identyczne opowieści, które przekonują , że jedyny głos warty uwagi należy do kobiet. Rozumiem oczywiście, że feministyczne, feminizujące i sfeminizowane narrację to jest reakcja na patriarchalny model rzeczywistości, który funkcjonował przez setki lat (jeśli nie przez tysiące), ale umówmy się, że narracje typowo męskie odeszły do lamusa dawno temu, a większość mężczyzn, to nie są żadne, krwiożercze bestie ociekające spermą i testosteronem, tylko bledziudkie samce typu beta, którymi ich partnerki zarządzają jak własnym terminarzem. (...)"

"(...) Ja natomiast przez większość życia starałem się być dla mojego syna "dobrą matką" nie widząc w tym najmniejszego problemu. Czytałem książki z kategorii "Jak wychować syna na feministę", pisałem o tym recenzje i byłem zachwycony faktem jak bardzo jestem współczesny, a przecież nie miałem ze swoim "byciem mężczyzną" niemal żadnego kontaktu kisząc się w toksycznym wstydzie. Zresztą jak pisać o tym tutaj, czy na fejsbuku, kiedy mój profil czytany jest w 77 procentach przez kobiety w wieku 35-55 lat. Tak przynajmniej głoszą fejsbukowe statystyki konta. Całe życie pośród koleżanek. Głębokie przekonanie o tym, że to ciekawsze niż bycie pośród mężczyzn towarzyszyło mi niemal do teraz. Interesujące doświadczenie zmiany perspektywy. (...)"

"(...) Tryb przetrwania? Bardzo możliwe. Ponownie mój organizm wyłącza wszelkie zbędne aplikacje, które zwykle pracują w tle, ograniczając do absolutnego minimum moje funkcjonowanie - wszystko to, co bierze zbyt wiele energii z baterii. Można tego nie zauważać, można żyć w przekonaniu, że to metryka albo zmęczenie są przyczyną pozostawania przeze mnie w bezruchu, również intelektualnym, co szczególnie doskwiera mi i przeszkadza, bo przecież w tego rodzaju aktywności widzę jeszcze jakikolwiek sens istnienia, tymczasem dostrzegam, co się dzieje i wiem do czego to ostatecznie prowadzi. Pomijam wszelkie zaniedbania ciała związane z brakiem aktywności fizycznej, ale bezczynność jako źródło intelektualnego chaosu to jest niemal gwarancja katastrofy, której nieuchronność budzi uzasadniony niepokój. (...)"

"(...) A dzisiaj z włoskich wojaży wraca mój niemal piętnastoletni syn. I to jest coś na czym należy się skupić. To jest ktoś, komu należy poświęcać uwagę. Zresztą cóż to za słowo “poświęcać”. To jest tak jakby tę uwagę składało się w ofierze, a to jest żadna ofiara - być z kimś kogo się bezgranicznie kocha i przyglądać się temu komuś z uwagą. Móc to robić. Wartość sama w sobie. Mieć to od losu - to wygrać. Więc jadę odebrać go z miejsca zbiórki, zapakować jego walizki do bagażnika samochodu i zawieźć go do domu. A później spędzić z nim wieczór i słuchać. To jest jednak wyzwanie - być ojcem dzisiaj, kiedy nie do końca wiadomo, kim jest i jaki powinien być współczesny facet. A przecież, kiedyś ojciec był po to, żeby pokazać chłopcu jak żyć, jak zachować “prawość” - znowu zaplątał się tutaj James Hollis, a skoro już jest, pozwolę mu powiedzieć nieco więcej. Syn - pisze Hollis - “powinien wiedzieć, że jego ojciec zmaga się z własnym życiem, że ulega emocjom, że ponosi porażkę, że upada i znowu się podnosi, że jest człowiekiem. Jeżeli syn nie widzi w swoim ojcu wzorca uczciwego podążania własną drogą, poszuka go gdzie indziej, co gorsza - skazany będzie na nieświadome realizowanie drogi, której ojciec nie podjął. Zgadza się to z obserwacją Junga zgodnie z którą najcięższym brzemieniem jest dla dziecka nieprzeżyte życie jego rodziców.” (...)

"(...) Zaniedbałem ten dziennik. Zaniedbałem go karygodnie. Zaniedbałem go jednak nie bez przyczyny bowiem nic tak człowieka nie zmęczy jak negocjowanie ze sobą samym sensów i przyjemności. Kiedy zaczął powstawać wydawał mi się wentylem dla fikcji, które uchodziły ze mnie mocnym strumieniem obrazów i narracji. Kiedy się rozpędził, rozszczelniał się stopniowo, nie dość mocno jednak, bo przecież o wielu sprawach ten dziennik nie wie, a jeśli nie wie o nich ten dziennik, to po cóż w ogóle opowiadać? Co począć jeśli już się wie, że musi człowiek sam na siebie uważać po doświadczeniach, które niosły ze sobą przeszłe opowieści? Imponująca siła obnażeń, pornografia zwierzeń i zwykłe rżnięcie autofabuł - jak pięknie to było czytane, jak powszechnie, jak urokliwe powstały z tego zgliszcza, ile głupiej krzywdy namnożyło się wtedy przez miesiące? Ale czy rzeczywiście “głupiej?”. Bo przecież bez “tamtego” nie byłoby mnie tutaj z tym co już wiem o sobie i o innych, którzy wtedy wokół tego miotali się tak jak i ja miotałem się w sobie z całą tą idiotycznie bezpośrednią treścią. A przecież pisać należy włącznie ciekawie lub wcale. Więc zaniedbałem ten dziennik, bo przestał mnie w nowej formie ciekawić, przestał mnie interesować i na mnie samym przestał ten dziennik robić wrażenie, a skoro nie robi go na mnie - jak może robić je na kimkolwiek? Skoro wierzę wyłącznie w literaturę, która idzie w “nagość” nie mogę czuć się dobrze odziany “na cebulkę”. A przecież tym mniej więcej stał się ten diariusz w nowej, bezpiecznej koncepcji. Nie negocjuje się ze sobą warunków na jakich powstają treści. Dlatego skończmy z tym na chwilę i opowiedzmy im jak jest. Albo spróbujmy przynajmniej dotknąć tutaj kilku niewygodnych kwestii... (...)"

"(...) "Ludzie źle mierzą czas - jest tylko jedna miara czasu, prędkość doznania" - pisze Frigyes Karinthy w "Podróży wokół mojej czaszki" i jeśli przyjąć to za prawdę, należy uznać, że mój czas na przestrzeni ostatnich kilku tygodni rozpędził się do granic wytrzymałości. Wiele się bowiem dzieje w "doznaniach". Szczęśliwie dzieje się pogodnie. Przynajmniej tam, gdzie rzecz dotyczy książki i tego, co się wokół książki wydarza. W pozostałym zakresie - kortyzol. Tsunami kortyzolu. Brzuch mi od tego kortyzolu urośnie, rytm dobowy, który już wcześniej pozostawiał wiele do życzenia, posypie się ostatecznie i definitywnie, a komórki nowotworowe mnożyć się będą bez opamiętania. Oczywiście biorąc pod uwagę obiektywne istnienie kwantowego opisu rzeczywistość można przyjąć, że przeszłość, przyszłość i teraźniejszość już się wydarzyły, a skoro tak, to powstaje przestrzeń w zakresie możliwych, wręcz pożądanych afirmacji, bo skoro można myśleć o przyszłości w kategorii "wspomnienie" to można sobie to wspomnienie dowolnie namalować. Można to zrobić uwalniając się od zarzutu fikcji, który to zrzut ów proces musiałby unieść. Koniec końców jest to jednak jakiś rodzaj zmyślenia. Coś na kształt postulatu czy jeśli ktoś woli - "pobożnego życzenia". (...)"

"(...) A gdyby tak zrobić to głupstwo i "postanowić być szczęśliwym"? Przez chwilę rozmawiamy o tym z Martą posługując się przykładem jednej z debiutujących ostatnio poetek, która ma w sobie ten rodzaj światła, który pozwala na branie z życia witaminy D i endorfin w sposób systemowy. Z drugiej strony zero-jedynkowy charakter wyboru pomiędzy szczęściem bądź świadomością sprawia, że ta alternatywa o charakterze rozłącznym kładzie się cieniem na postulatywnym myśleniu o szczęściu, które można tym samym sprowadzić do kwestii związanych z wyborem. No właśnie. W mojej opinii - nie można. Można jedynie próbować i czuję całym sobą, że jest w tym jednak jakaś nieprawda jeśli nie fałsz - po prostu. Jestem jednak skłonny wziąć to na wiarę i przyjąć, że branie życia tak jak się bierze garść cukierków z dna torebki, wiedząc, że to już wszystko, że nic więcej nie ma i że być może trzeba się będzie obyć bez słodyczy - to jest prawdopodobnie jakaś forma okazywania sobie troski, miłości, a przynajmniej drobiny sympatii. I to jest w pewnym sensie ładne. (...)"

"(...) Naśladując celowo styl wzniosły uciekam w literackość języka, a uciekam przed pustką, którą coraz mocniej odczuwam i która właściwie nie jest sama w sobie niczym złym, bo cóż złego może brać się z “niczego” - nic, albo przynajmniej niewiele. Nie zmienia to faktu, że wypełnia mnie próżnia, bo jeśli zakwestionować kilka form spędzania wolnego czasu oraz wybory, które każą mi wstawać z łóżka i “pójść” - nic nie zostaje. Jakieś widma. Łatwo je rozpędzić. Rozpuszczą się w dziennym świetle, szczególnie teraz, w ostrym słońcu maja. Z drugiej strony to jest doświadczenie co najmniej interesujące, że za oknem soczystość tej wiosny, a w człowieku czarna noc polarna - no kurwa Grenlandia, islandzka magma, lądolód i żadnego pingwina na pociechę. (...)"